Ông William Burke-White, giáo sư luật tại trường Đại học Pennsylvania và từng có thời gian là nhân viên hoạch định chính sách trong Bộ Ngoại giao Mỹ dưới thời bà Hillary Clinton mới đây đã đưa ra nhận định về những phản ứng sắp tới của Trung Quốc ở Biển Đông trên CNN.
Giáo sư William Burke-White nói phán quyết của Tòa Trọng Tài thường trực (PCA) đã góp phần củng cố hệ thống pháp luật quốc tế cũng như đối với khu vực địa chính trị ở Đông Nam Á. Liệu phán quyết này có thể chế ngự sức mạnh của Trung Quốc hay không thì điều đó còn phụ thuộc vào cách hành xử của Mỹ và các quốc gia khác trong khu vực.
Tàu hải cảnh Trung Quốc ép tàu tiếp tế Philippines chuyển hướng.
Phán quyết của PCA kết luận, tuyên bố của Trung Quốc ở Biển Đông đi ngược lại với Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS).
Việc Trung Quốc xây đảo nhân tạo cách xa bờ biển của nước này là không có quyền hợp pháp, tòa tuyên bố. Tòa cũng lên án hành động sử dụng quân sự của Trung Quốc để xua đuổi Philippines và các quốc gia khác trong hoạt động đánh cá ở khu vực.
Trung Quốc đã tìm cách né tránh tranh chấp, từ chối gửi người đại diện đến bảo vệ quyền lợi của mình trước tòa, nói tòa quốc tế không có quyền thụ lý vụ kiện liên quan đến chủ quyền, thay vì quyền hàng hải mà tòa có thẩm quyền.
Không chỉ khẳng định thẩm quyền xét xử vụ kiện, tòa còn kết luận những tuyên bố của Trung Quốc ở Biển Đông là trái luật, đánh dấu cuộc đối đầu pháp lý quan trọng trước sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Câu hỏi được quan tâm bây giờ là hành động của các bên sau phán quyết mà tòa tuyên bố. Liệu Trung Quốc có chấp nhận các nguyên tắc pháp lý dựa trên phán quyết?
Trên thực tế, những nguyên tắc này cũng nằm trong lợi ích lâu dài của Trung Quốc bởi nó đặt ra triển vọng khả dĩ nhất để tránh
