'Tương lai kinh tế Việt Nam không hề bằng phẳng'

Theo các chuyên gia của nhóm nghiên cứu, nền kinh tế thế giới trong năm 2013 đứng trước những khó khăn. Tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2013 được dự báo chỉ đạt khoảng 2% và không có tia hy vọng nhanh hơn. Dòng vốn đầu tư nước ngoài suy giảm, nguy cơ thất nghiệp trên thế giới vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.

Trong nước, doanh nghiệp vẫn tiếp tục suy yếu, áp lực lạm phát vẫn còn khi ngân hàng Nhà nước đang có xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ, thu hút đầu tư nước ngoài ngày càng khó khăn hơn bởi sự cạnh tranh khốc liệt của các quốc gia trong khu vực. Nợ xấu vẫn ở mức cao và chưa có hướng xử lý, thị trường bất động sản vẫn chưa có dấu hiệu hồi phục, tái cơ cấu nền kinh tế vẫn chưa đạt được kết quả như kỳ vọng.

Lực lượng lao động, vấn đề được coi như lợi thế của Việt Nam đang dần biến mất. Những năm gần đây lực lượng lao động gia nhập thị trường của Việt Nam có xu hướng giảm mạnh, trong khi đó tỷ lệ lao động về hưu lại tăng nhanh. Nguồn lao động trẻ và rẻ sẽ không còn là lợi thế của Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài…

Xuất khẩu của Việt Nam có sự tăng trưởng, song điều đó lại đang cho thấy nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc quá nhiều vào bên ngoài. Hơn nữa, xuất siêu cũng là một nỗi lo mới, vì xuất khẩu chủ yếu là tài nguyên thô và những sản phẩm gia công của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, mang lại giá trị gia tăng thấp… Từ bối cảnh bên ngoài và những tác động nội tại bên trong khiến nền kinh tế Việt Nam trong năm 2013 đứng trước những khó khăn, thách thức, thiếu bền vững.

Kết hợp giải pháp ngắn và dài hạn

Nhằm tăng tính ổn định và bền vững cho nền kinh tế Việt Nam, các chuyên gia kinh tế của VEPR cho rằng cần phải kết hợp cả những giải pháp ngắn và dài hạn. Tức là một mặt cần phải có những giải pháp tạm thời, nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt cho cộng đồng doanh nghiệp, kích thích sản xuất, ổn định kinh tế vĩ mô nhưng đồng thời phải có những giải pháp dài hạn, nhằm thúc đẩy quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, mang lại sự ổn định lâu dài cho tương lai kinh tế Việt Nam.

Trong đó, trước mắt, các giải pháp xử lý nợ xấu cần phải được đẩy mạnh. Để xử lý được nợ xấu cần phải xác định đúng quy mô, mức độ nghiêm trọng và tác động của nợ xấu đến nền kinh tế để có những giải pháp phù hợp. Theo đó, báo cáo nêu rõ giải pháp thường được các quốc gia áp dụng để xử lý nợ xấu là thành lập công ty quản lý tài sản (AMCs).

Một vấn đề cấp bách nữa là cần hồi phục thị trường bất động sản với một khuôn mặt mới, triết lý kinh doanh mới, để thông qua đó hỗ trợ hệ thống tái chính- tín dụng phục hồi.

Thêm vào đó, những vấn đề dài hạn cần được đặt ra thông qua những bước đi cụ thể ngay từ bây giờ như việc cải thiện môi trường kinh doanh, khôi phục niềm tin của dân chúng và nhà đầu tư, cải thiện môi trường lao động theo hướng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, bởi lợi thế dân số vàng và lao động giá rẻ đang dần biến mất.

Tái cấu trúc nền kinh tế cũng phải thực hiện quyết liệt, trong đó tái cấu trúc hệ thống ngân hàng cần phải được thực thi kết hợp với giải pháp tái cấu trúc nền kinh tế ở khu vực doanh nghiệp nhà nước và khu vực công đầu tư công.

Quan trọng hơn, để thoát khỏi cái “vòng luẩn quẩn” về lạm phát, tăng trưởng chậm kéo dài những năm qua, Việt Nam không nên tiếp tục né tránh mà cần nghiêm túc xem xét lại mô hình tăng trưởng  kinh tế và tìm ra những hướng đi phù hợp hơn, nếu không thẳng thắn nhìn nhận thì Việt Nam sẽ mất đi cơ hội hướng đến tương lai bằng con đường bằng phẳng hơn, các chuyên gia cảnh báo.

B.T