Vì sao Malaysia, Singapore ‘lo sợ’ về chiến dịch Mosul của Iraq?

Đầu tuần này, Baghdad với sự hỗ trợ của các cố vấn Mỹ và các chiến binh người Kurd đã tiến hành chiến dịch quân sự giải phóng thành phố Mosul do IS đang kiểm soát.

Mosul là thành phố có hơn 1 triệu người đang sinh sống, bị IS giành kiểm soát từ năm 2014. Hiện tại có khoảng 8.000 quân địa phương và binh sĩ nước ngoài đang đóng tại thành phố này.

Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ Malaysia Ahmad Zahid Hamidi hôm 18/10 nói rằng an ninh biên giới và an ninh sân bay của quốc gia này đã được thắt chặt do lo ngại rằng cuộc tổng tấn công tái chiếm Mosul từ tay khủng bố Hồi giáo IS do Iraq thực hiện sẽ khiến các chiến binh thánh chiến trốn ra nước ngoài tìm nơi trú ẩn.

“Chúng tôi trao đổi thông tin với các cơ quan tình báo và đã nắm được danh sát những kẻ tình nghi. Các lực lượng an ninh luôn trong tình trạng sẵn sàng không chỉ ở các sân bay mà cả những đường cống ngầm”, ông Zahid Hamidi nói.

Còn trước đó, hôm 17/10 Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein cho biết ông đã yêu cầu quân đội “chú ý tới diễn biến tình hình tại Iraq và Syria bởi lo ngại rằng các chiến binh IS có thể tới Malaysia với số lượng lớn”.

Theo Straits Times, ông Hishammuddin ước tính sẽ có hàng ngàn chiến binh IS tràn sang khu vực, đó là lý do vì sao Malaysia đang tích cực hợp tác và họp bàn về vấn đề này với hai nước Indonesia và Philippines nhằm đảm bảo có nhiều thông tin tình báo nhất có thể để bảo vệ khu vực.

Tại Singapore, Phó Thủ tướng Teo Chee Hean tuyên bố hôm 18/10 sau cuộc tập trận chống khủng bố lớn nhất từ trước tới nay cho biết cuộc chiến tại Mosul “có khả năng làm tăng mối đe dọa trong khu vực”.

Kể từ năm 2013, theo số liệu chính thức, khoảng 90 người Malaysia đã tham gia nhóm chiến binh IS. Còn ở nước láng giềng Indonesia, tuy không có thống kê chính thức nhưng các chuyên gia tại Jakarta ước tính con số này rơi vào khoảng 500 người.

Các chuyên gia chống khủng bố nói trên tờ This Week cho hay cuộc tấn công vào Mosul sẽ khiến các quốc gia Đông Nam Á phải đối mặt với những nguy cơ an ninh khi số lượng những người bị cực đoan hóa tại Iraq quay về nước ngày càng nhiều.

Đông Nam Á từng là khu vực mà các phiến quân lui tới ẩn náu sau chiến dịch của Mỹ nhằm truy quét các vùng đất do khủng bố Taliban chiếm đóng ở Afghanistan.

“Tôi nghĩ rằng đây là một mối đe dọa tiềm tàng. Khi các chiến binh quay trở lại những quốc gia như Indonesia, Malaysia và Philippines, họ sẽ xây dựng một mạng lưới giống như những chiến binh từ Afghanistan từ hai thập kỷ trước”, Ridlwan Habib, một chuyên gia chống khủng bố tại Đại học Indonesia cho biết. Ông cho biết, các chiến binh khi quay về nước, họ sẽ có những “chiến lược và kỹ năng mới”.

“Họ sẽ tiếp tục huấn luyện cho những phần tử cực đoan khác cách tấn công mạng, tấn công kiểu “sói đơn độc” với những vũ khí mềm. Với hình thức tấn công “sói đơn độc”, chúng ta không thể dự đoán chúng sẽ tấn công ở đâu và khi nào”, Ridlwan nói.

IS đã thành lập một nhánh của tổ chức tại Đông Nam Á gọi là Katibah Nusantara. Thủ lĩnh của Katibah Nusantara được cho là một người Indonesia có tên Muhammad Bahrun Naim. Nhánh này gồm những chiến binh Malaysia, Indonesia và Philippines đã từng sang Syria và Iraq chiến đấu.

Rohan Gunaratna, một chuyên gia về chống khủng bố quốc tế tại Singapore, cho biết sự trở lại của những chiến binh thánh chiến đã từng chiến đấu ở nước ngoài như Naim sẽ có “tác động an ninh lớn với khu vực Đông Nam Á, Nam Á và Đông Bắc Á”.

“IS tại Iraq và Syria đang phải chịu áp lực từ các lực lượng liên quân khác, vì vậy các chiến binh nước ngoài khó có thể tránh khỏi việc phải rời đi, quay trở về nước”, Gunaratna nói. Theo ông, các chính phủ trong khu vực “nên theo dõi từng chiến binh này dù cho họ đã trực tiếp tham gia vào cuộc chiến hay chỉ tham gia vào các hoạt động hỗ trợ”.

Danh Tuyên