20 Ngoại trưởng đến từ các nước từng tham chiến trong Chiến tranh Triều Tiên nhóm họp ở Vancouver.
Tuần này, ngoại trưởng nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, và Mỹ đã tụ họp tại Vancouver để thảo luận về vấn đề hòa bình và an ninh trên bán đảo Triều Tiên.
Mỹ và Canada là hai quốc gia đứng ra tổ chức cuộc họp lần này với mục tiêu hướng tới "một bán đảo Triều Tiên an toàn, thịnh vượng và phi hạt nhân hóa".
Cuộc họp có sự tham dự của đại diện ngoại giao từ 20 nước, gồm Mỹ, Canada và Nhóm Vancouver, trong đó có Đan Mạch, Hy Lạp, Na Uy, New Zealand… những quốc gia tham gia Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.
Canada từ lâu vẫn tự hào vì dù là một đồng minh sát sườn với Mỹ nhưng vẫn theo đuổi con đường riêng trong các vấn đề quốc tế.
Nhưng kể từ khi lên nắm quyền từ năm 2015, Thủ tướng Justin Trudeau bắt đầu chú tâm vào chính sách Châu Á-Thái Bình Dương nhiều hơn và giờ đây đang tiếp bước trở thành một tiếng nói mới ủng hộ Washington ở Đông Bắc Á.
Ngay từ việc đồng chủ trì cuộc họp lần này, nhiều nhà phân tích chỉ ra rằng Ottawa đang muốn sắm vai trò lớn hơn trong vấn đề Triều Tiên.
Reuters dẫn lời các quan chức Mỹ và Canada cho biết cuộc họp ngày 16/1 không chỉ nhằm thúc đẩy ngoại giao, nhưng đồng thời cũng tăng cường sức ép lên Triều Tiên.
Tuy nhiên, sự vắng mặt gây bất ngờ của Trung Quốc và Nga (do không được mời tham dự) đã khiến giới phân tích đặt ra câu hỏi, liệu cuộc họp có mang lại hiệu quả khi thiếu vắng hai đại diện quan trọng như vậy?
Vì sao Nga bị phương Tây cho "ra rìa"?
Trong phản ứng hôm 15/1, Ngoại trưởng Nga Nga Sergey Lavrov cảnh báo về “hậu quả thảm khốc” nếu Mỹ cố gắng giải quyết vấn đề Triều Tiên bằng giải pháp quân sự và phản đối khi Nga và Trung Quốc không được mời tham gia.
Ông Lavrov cho biết, cuộc họp giải quyết khủng hoảng ở Vancouver là “gây nguy hại”.
"Việc không có Trung Quốc và Nga tham dự khiến cuộc họp chẳng khác gì cuộc nói chuyện về “sự tất yếu của một hành động quân sự” giữa Mỹ và các quốc gia đồng minh", ông Lavrov nói thêm.
Khi nhìn vào nỗ lực của Nga thông qua các giải pháp ngoại giao nhằm hóa giải khủng hoảng Triều Tiên thời gian qua, việc quốc gia này không được mời tham dự hội nghị Vancouver được cho là một điều kỳ lạ, theo NK News.
Nga và Trung Quốc không có chung quan điểm với Mỹ và đồng minh trong giải quyết vấn đề Triều Tiên.
Trong suốt năm 2017, Nga đã trở thành bên xúc tác xoa dịu căng thẳng thông qua con đường đàm phán, trong đó có nỗ lực làm tan băng quan hệ Bắc Kinh-Bình Nhưỡng.
Gần đây hơn, Đại sứ lưu động của Nga, phụ trách vấn đề hạt nhân Oleg Burmistrov đã bóng gió rằng, Liên bang Nga sẵn sàng đóng vai trò trung gian cho các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Triều Tiên và Mỹ.
Đồng thời, Chính phủ Nga cũng bày tỏ sẵn sàng làm mọi cách để ngăn chặn mọi nguy cơ xung đột quân sự giữa hai bên.
Tuy nhiên, chính sự gia tăng gần đây trong quan hệ Triều Tiên-Nga vốn được thúc đẩy thêm qua các yếu tố gần gũi trong lịch sử giữa Triều Tiên và Liên Xô đã khiến Washington hoài nghi về sự “trung lập” của Moscow.
Do đó, Canada quyết định không mời quan chức Trung Quốc và Nga tham dự, mặc dù vẫn lên tiếng ca ngợi vai trò của hai quốc gia này.
Thủ tướng Justin Trudeau nhận xét rằng, ngay cả khi không mời đại diện từ Bắc Kinh hay Moscow, “chúng tôi sẽ tiếp tục cuộc đối thoại đang diễn ra với tất cả các đối tác, bao gồm Nga và Trung Quốc trong mục tiêu hòa bình trên bán đảo Triều Tiên”.
Nga, một cường quốc không chỉ giáp Triều Tiên mà luôn được coi là chung lập trường với Trung Quốc trong các cuộc thảo luận ngoại giao liên Triều.
Ngoại giao đa phương trong cuộc khủng hoảng Triều Tiên từ lâu đã bị tạm chia thành hai nhóm không chính thức gồm: Trung Quốc-Triều Tiên-Nga một bên và quan hệ đồng minh Nhật Bản-Hàn Quốc-Mỹ ở bên đối lập.
Trong đó Trung Quốc và Nga ủng hộ các giải pháp hòa bình trong đó có đề xuất "đóng băng kép" nhằm tránh xảy ra mọi xung đột không đáng có trên bán đảo Triều Tiên. Trong khi Mỹ và đồng minh mang đến cách tiếp cận khắc nghiệt thông qua trừng phạt và quân sự.
Cựu Thứ trưởng Ngoại giao Canada Len Edwards lập luận, động thái của Mỹ và nhóm Vancouver có khả năng gửi một thông điệp rằng Bắc Kinh và Moscow không được hoan nghênh vì quá "gần gũi" với Triều Tiên.
Mỹ và đồng minh muốn tiếp tục con đường gây áp lực và cô lập lên Bình Nhưỡng, bao gồm cả sử dụng đến phương tiện quân sự, thay vì đi theo cách thức của Nga-Trung.
Nhóm này không muốn Trung Quốc và Nga dùng ảnh hưởng để quyết định thế cuộc trong khu vực và sẵn sàng gây khó dễ khi hai nước muốn tham gia vào các nỗ lực đàm phán đa phương về cuộc khủng hoảng Triều Tiên trong tương lai.
