Một cửa hàng tại Hà Nội của Tập đoàn Khaisilk bán khăn vừa có mác “KHAISILK – Made in Việt Nam” vừa có mác “Made in China” đang dấy lên nghi ngờ về sự giàu có của các doanh nhân. Đặc biệt, Khaisilk từ lâu được định vị là hàng Việt Nam chất lượng cao, vụ việc này khiến thương hiệu quốc gia bị ảnh hưởng.
PGS.TS Đỗ Minh Cương - Giảng viên cao cấp, Chủ nhiệm Bộ môn Văn hóa doanh nghiệp và Lãnh đạo, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã dành cho PV báo Người Đưa Tin cuộc trao đổi xung quanh vụ Khaisilk.
PV: Ông đánh giá ra sao về vụ việc một số sản phẩm của Khaisilk bị phát hiện có 2 mác?
PGS.TS Đỗ Minh Cương: Việc sản phẩm lụa của Khaisilk xuất xứ Trung Quốc nhưng gắn mác Made in Việt Nam thực sự là cuộc khủng hoảng lòng tin với doanh nhân, chủ doanh nghiệp Việt Nam. Rộng hợn, nó còn tạo sự nghi ngờ với hàng Việt Nam chất lượng cao.
Ông Hoàng Khải là doanh nhân thành đạt, có tầm ảnh hưởng xã hội. Đặc biệt ông Khải là nhân vật truyền cảm hứng về tinh thần khởi nghiệp, văn hóa kinh doanh cho người trẻ tuổi. Chính vì thế, việc gian dối bị phát hiện tạo ra "khủng hoảng" lớn.
PV: Ông có thể phân tích rõ hơn về nhận định trên?
PGS.TS Đỗ Minh Cương: Khủng hoảng đầu tiên là về văn hóa doanh nhân. Từ vụ việc, mọi người tăng nghi ngờ đối với doanh nhân thành đạt của Việt Nam. Những người đang có cơ nghiệp lớn, có ảnh hưởng xã hội. Bởi nguyên tắc quan trọng nhất để khẳng định một doanh nhân có đạo đức, có văn hóa kinh doanh là sự trung thực. Đối với lãnh đạo doanh nghiệp, đó là sự liêm chính.
Họ phải nói thật, làm thật. Tuy nhiên, ông Hoàng Khải nói và làm khác nhau. Bản thân ông Khải cũng thừa nhận có sai do nhận thức một cách giản đơn, mua hàng Trung Quốc nhưng vẫn gắn mác “Made in Việt Nam”. Trong khi đó, Khaisilk từ lâu đã được ông chủ của nó khẳng định là hàng Việt Nam chất lượng cao. Điều này gây mất niềm tin.
Nền tảng xây dựng văn hóa doanh nhân, doanh nghiệp ở Việt Nam dựa trên trụ cột là sự trung thực, liêm chính của người lãnh đạo doanh nghiệp không đảm bảo. Người ta sẽ nghi ngờ là doanh nhân thành đạt, giàu có không phải dựa vào tài năng mà là dùng thủ đoạn, gian dối để giàu có. Và khi giàu có vẫn tiếp tục gian dối. Bằng chứng là ông Khải nói ông đã nhập hàng Trung Quốc từ năm 1990! Điều này khiến người ta nghi ngờ lây các thương hiệu Hàng Việt Nam chất lượng cao.
PV: Như ông nói, khủng hoảng này không chỉ đơn thuần ảnh hưởng đến Khaisilk?
PGS.TS Đỗ Minh Cương: Việc gắn nhãn mác xuất xứ sản phẩm giả của Khaisilk làm xấu thương hiệu Việt và uy tín quốc gia. Vì lâu nay, Khaisilk vẫn được định vị là "Hàng Việt Nam chất lượng cao", nhưng hóa ra họ lại đánh tráo mác. Đó là sự lợi dụng thương hiệu, uy tín của hàng Việt Nam để bán hàng cho bạn bè quốc tế và người Việt.
Vụ việc này khiến người ta đặt nghi ngờ là có thể vẫn còn hàng Việt Nam chất lượng cao chỉ nhập từ Trung Quốc về và bóc mác để gắn là hàng Việt. Tất cả những điều này làm người tiêu dùng hoang mang, mất lòng tin vào doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam hiện nay.
PV: Rõ ràng, vụ việc để lại nhiều hệ lụy rất xấu. Tuy nhiên, dư luận đặt ra câu hỏi là tại sao Khaisilk lại gian dối được lâu đến như vậy mà không bị phát hiện. Ông có cùng băn khoăn như vậy?
PGS.TS Đỗ Minh Cương: Đúng. Đây là một câu hỏi hậu vụ Khaisilk. Điều này đặt ra vấn đề về hiệu quả của hoạt động quản lý Nhà nước. Tại sao những sai phạm, gian dối như ông Khải thừa nhận là từ năm 1990 mà bây giờ mới bị phát hiện bởi một khách hàng ngẫu nhiên. Chúng ta có cả một hệ thống quản lý thị trường, tổ chức bảo vệ người tiêu dùng… Vậy hiệu quả của các tổ chức này như thế nào?.
Vụ việc này lộ ra tảng băng chìm đồn đoán bấy lâu trong kinh doanh. Vụ Khaisilk là một chỉ báo xấu về văn hóa doanh nhân và nó tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ thời gian tới.
PV: Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!