Xã Cuối Hạ - nơi xảy ra vụ nổ khí mê tan trong quá trình khai thác than vừa qua vẫn thường được biết đến là nơi mà mặt nào cũng xếp cuối huyện vì đói, vì nghèo. Tất cả nạn nhân trong vụ nổ trên đều là con em trong xã. Vì mưu sinh mà họ chui vào lòng đất làm than, đối diện với tử thần khi không có bất kỳ chế độ bảo hiểm y tế nào. Xã nghèo Cuối Hạ hiện tiêu điều hơn bao giờ hết bởi những câu chuyện đắng lòng...
Hàng trăm mâm cỗ cưới bỏ đi của cặp sui gia nghèo
4 trong số 6 nạn nhân đều là người thôn Thông, một trong những thôn nghèo nhất xã Cuối Hạ. Trong đó, 3 cậu cháu trong một gia đình bị nạn và người hiện nguy kịch nhất là Bùi Văn Hoài.
Đau xót hơn, ngày xảy ra vụ nổ định mệnh trong lòng đất cũng chính là ngày cuối Hoài đi làm để hôm sau tập trung lo cho ngày trọng đại của cuộc đời mình: Cưới vợ. Ngày 2/11 dương lịch sẽ là ngày cưới của Hoài. Xót xa hơn là vợ Hoài đã có thai được vài tháng.
Ảnh cưới của nạn nhân Bùi Văn Hoài.
Khi tai nạn xảy ra, Hoài vừa làm chưa được 1 tháng. Vì trẻ nhất trong tốp thợ có mặt ở lò số 3 lúc đó nên Hoài hăng hái xuống đầu tiên rồi tới những người khác, chính vì thế nên khi xảy ra vụ nổ, Hoài bị thương nặng nhất. Trong khi điều trị, cậu liên tục lên cơn co giật, da thịt nhiều chỗ không còn nguyên vẹn.
Nhưng những giọt nước mắt thay vì khóc cho niềm vui giờ đây đã mang vị đắng chát, vẻ thất thần lộ rõ trên gương mặt hai gia đình của đôi trai gái sắp sửa thành vợ chồng. Họ nhận được tin báo của người nhà trong sáng 1/11 từ viện Bỏng Quốc gia cho hay: Đang làm thủ tục ra viện cho Hoài để về nhà. Nhưng Hoài "bị" ra viện, chứ không phải khỏi bệnh được ra. Cậu của Hoài nói rằng, tính mạng Hoài không còn hy vọng cứu chữa, vì gia đình không có tiền nên ngậm ngùi cho cháu về.
Khi đến thăm gia đình Hoài, có rất đông bà con thôn Thông đã tụ họp tại đây, gương mặt ai cũng rầu rĩ. Họ tới để sẻ chia, để động viên tinh thần bà Bầu, người mẹ đau ốm mà bệnh tật chưa thể quật ngã, song đã ngất lên ngất xuống từ lúc nghe tin con là bệnh nhân nặng nhất. Bà con lối xóm ai cũng xót xa thay cho bà vì Hoài vốn là đứa con chăm ngoan, hiếu thảo.
Nhà không có bố, chỉ có hai mẹ con côi cút cùng nhau. 12 tuổi khi bạn bè còn đang được bố mẹ chăm chút, Hoài đã phải trèo non kiếm gỗ bán cho người, phải mò cua bắt ốc để lo cho hai mẹ con. Mẹ Hoài do bị băng huyết quá nặng, thêm bệnh thận, khớp, tim... nên không lao động nặng được. Đôi mắt bà Bầu sưng húp nhưng nước mắt đã khô, bà khóc đã 3 ngày 3 đêm rồi.
Trước khi làm công nhân thời vụ ở lò than địa phương, năm 2012 Hoài từng lặn lội vào Quảng Nam đào vàng. Đánh đổi nhiều hiểm nguy mới tích cóp được chút tiền thì cơn sốt rét tai quái gần như cướp hết số tiền đó. Chỉ còn 20 triệu đồng, Hoài cầm về một nửa thuốc thang cho mẹ, sửa nhà còn một nửa thì mang sang nhà bạn gái làm tiền lễ dẫn dâu.
Tục lệ cưới xin của người Mường thường mời rất nhiều khách: Từ xa tới gần, từ anh em cho tới những người quen biết thì đám cưới nào cũng phải hơn 100 nâm, kể cả khi cỗ bàn chỉ là những món ăn đơn giản. Gia đình Hoài cũng vậy, tiền công đi làm cậu đã ứng 2 triệu đồng đi đặt tiền thịt cho 80 mâm cỗ. Nhà cô gái cũng tương tự, và còn dùng số tiền chắt chiu được để mua chăn, chiếu, đệm, vải vóc theo truyền thống cho con gái. Nhưng trước vụ nổ lò bất ngờ, gần 200 mâm cỗ cưới bị hủy bỏ, những thứ đã đặt rồi cái nào trả được thì trả, cái nào ăn được thì ăn, còn không thì đành chịu. Hiện họ đang ngóng từng giờ, từng phút mong Hoài qua khỏi...
Xót xa tình cảnh trái ngang
Có một điều khá đặc biệt khi người cán bộ địa phương chia sẻ với phóng viên, và được gia đình các nạn nhân xác nhận thông tin có được hoàn toàn đúng, đó là ba nạn nhân: Bùi Văn Hoài (SN 1993), Bùi Văn Chỉnh (SN 1987), Quách Công Phương (SN 1991) đều dự định làm đám cưới trong tháng 11 và các cô dâu tương lai đều đã mang thai...
Nhưng những đám hỉ đó chỉ sợ điều duy nhất là sẽ nhuốm màu đám hiếu. Bởi trong tâm trí của họ vẫn còn nhớ như in vụ tai nạn tương tự xảy ra vào tháng 4/2012 có 4 người bị nạn thì cũng đã khiến 3 người tử vong. Số phận của những nạn nhân được người nhà đưa về hy vọng sống còn rất mong manh. Bố của nạn nhân Bùi Văn Chỉnh ngậm ngùi nói: "Nó là đứa con trai duy nhất của gia đình".
Nỗi đau dường như được tính bằng cấp số nhân, nỗi đau đó không chỉ dằn vặt những mái đầu hoa râm của đấng sinh thành, không chỉ khiến đôi môi của những cô gái sơn cước sắp được làm mẹ lịm tắt, mà nỗi đau đó nghe được từ trong tim thai của những đứa trẻ chưa kịp chào đời. Kinh tế bao đời khó khăn đã đành, nhưng mất người thì coi như gia đình họ mất tất cả.
Đại diện gia đình Hoài, Hưng, Nguyên chia sẻ: Cái nghề chui rúc dưới hầm mỏ mà an toàn lao động thô sơ không biết sập, lở khi nào chẳng khác gì đem sinh mạng mình ra đánh đu với tử thần. Nhưng ở xã Cuối Hạ, nơi thiếu cái ăn nghèo con chữ thì khi lớn lên thanh niên đều phiêu bạt tứ phương lao động chân tay để kiếm tiền. Hầu như nghề nào cũng hiểm nguy rình rập. Cho nên khi họ vào làm công nhân tự do cho công ty CP Than Khoáng sản Kim Bôi thì đôi phần được an ủi vì ở gần gia đình.
Theo như lời ông Bùi Văn Liền, Trưởng công an xã Cuối Hạ khẳng định: 100% nạn nhân ở thôn Thông đều là hộ nghèo nên bầu không khí ở đây càng trở nên u uất, tiêu điều hơn bao giờ hết. Riêng đối với 3 cậu cháu Hoài, Hưng, Nguyên thì vụ nổ chẳng khác gì một trận siêu bão tàn phá gia đình lớn...
Sự lặng im khó hiểu
| Ngày 29/10, vụ nổ khí mê tan xảy ra tại hầm lò khai thác than số 3, vỉa số 8 của công ty CP Khoáng sản Kim Bôi thuộc xóm Vọ, xã Cuối Hạ (Kim Bôi) do ông Bùi Văn Hờm làm Giám đốc đã khiến 6 người bị thương nặng. Nạn nhân đều là lao động thời vụ với công ty, không tham gia bảo hiểm; mức thu nhập 3 - 4 triệu đồng/người/tháng. |
Khi phóng viên hỏi tại sao vụ nổ xảy ra lúc 9h10' mà tận 12h40 chính quyền xã mới nhận được tin, dù lò 3 vỉa 8 chỉ cách trụ sở xã 3km thì ông Liền, Trưởng công an xã (người nhận tin báo và đại diện chính quyền xã lên làm công tác kiểm tra, xác minh ban đầu) cho rằng chắc họ bận làm công tác cấp cứu vì con người là quan trọng nhất, và cũng do sóng điện thoại thường xuyên mất. Nhưng trong gần 4 tiếng đồng hồ đó, xe chở bệnh nhân đi cấp cứu đi đường nào, là xe gì thì cán bộ xã cũng không nắm rõ, vì nhận được báo cáo thì công tác chuyển nạn nhân đã xong.
Ông Bùi Thanh Chương, Chủ tịch UBND xã nói: "Xã chỉ là đơn vị quản lý hành chính do công ty CP Than Khoáng sản Kim Bôi đóng trên địa bàn mà thôi. Còn công ty thì trực thuộc sở Công thương, hơn nữa mấy ngày qua trên cương vị chủ tịch, ông đi tập huấn cho kỳ đại hội Mặt trận Tổ quốc của xã nên không biết nhiều về vụ nổ, chỉ được báo cáo lại qua văn bản"!
Chiều 30/10, tức là hơn 1 ngày sau khi xảy ra vụ nổ, khi phóng viên tiếp xúc với gia đình các nạn nhân đều được khẳng định: Buổi sáng cùng ngày thì đoàn Chữ thập đỏ huyện Kim Bôi có đến từng gia đình nạn nhân thăm hỏi, động viên. Hiện các gia đình vẫn chưa hề nhận được thông báo chính thức từ phía công ty là có thân nhân đang được đưa đi cấp cứu.
Họ biết được thông tin về nạn nhân thông qua những người công nhân khác hoặc từ những người dân nhìn thấy những người bị thương nhẹ hơn so với các nạn nhân khác rửa người trước lúc đi cấp cứu cho hay. Lý giải về điều này, ông Bùi Văn Hờm, Giám đốc công ty Than khoáng sản Kim Bôi cho rằng: Lúc đó do quá tập trung vào công tác cứu nạn, và làm việc với các ban ngành chức năng lên kiểm tra, xác minh nên công ty chưa thu xếp báo tin đến các gia đình nạn nhân được. Và cả bản thân ông khi đó tuy cùng vỉa 8 nhưng không quản lý lò 3 ngày hôm đó cũng rất lâu sau mới nhận được thông báo. Ông cho biết công ty sẽ cố gắng hết sức để cứu giúp người bị nạn.
Theo thông tin của người nhà các nạn nhân thì sau khi cùng 2 công nhân đưa nạn nhân xuống viện Bỏng cấp cứu, lấy lý do là đi xoay tiền lo chi phí viện, ông Nguyễn Đức Phụng, tổ trưởng điều hành khai thác lò 3 không thấy xuất hiện nữa, và từ người nhà cho tới xã, lãnh đạo công ty gọi điện cũng không liên lạc được.
Nhiều sự lặng im khó hiểu của vụ nổ trong lòng đất khiến những gia đình nạn nhân có con em, chồng cha đang trên đường từ viện về nhà vô cùng bức xúc.
Trao đổi thêm với phóng viên, Trung tá Phạm Hùng, Phó trưởng Công an huyện Kim Bôi nói: "Sau khi nhận được thông tin vụ nổ từ xã, tôi đã cùng đoàn công tác chuyên ngành có mặt làm công tác kiểm tra bề mặt, niêm phong hiện trường. Do vụ nổ mới xảy ra, nên việc xuống dưới kiểm tra rất nguy hiểm. Hồ sơ vụ việc đang trong quá trình hoàn tất và sẽ có câu trả lời sớm nhất".
Đức Anh Chí
