Trong sáu tháng đầu năm, tòa hình sự TAND TP.HCM đã giải quyết một khối lượng lớn án hình sự, tuy nhiên việc xét xử án ma túy hiện vẫn đang “giậm chân tại chỗ” vì 100% số vụ án đều được trả hồ sơ để yêu cầu cơ quan điều tra giám định hàm lượng tinh chất ma túy theo tinh thần hướng dẫn của thông tư liên tịch số 17/2007 của liên bộ Công an, TAND tối cao, Viện KSND tối cao và Bộ Tư pháp.
Theo đó, phải giám định tinh chất ma túy trong các vụ án ma túy để làm căn cứ định tội và khung hình phạt đối với người phạm tội. Tuy nhiên, đến nay cả viện KSND cùng cấp và cơ quan điều tra vẫn chưa đáp ứng các yêu cầu này nên tòa vẫn chưa đưa ra xét xử được.
Không thể giám định
Bà Dương Thị Ngọc Thủy - trưởng phòng thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án an ninh và ma túy Viện KSND TP.HCM - cho biết: “Từ tháng 9-2014 đến nay toàn bộ các án ma túy được Viện KSND TP.HCM truy tố rồi chuyển sang tòa để xử thì đều bị trả hồ sơ lại, không chỉ án của TP mà án 24 quận huyện cũng bị dừng lại như thế. Ngoài ra còn có tám vụ giám đốc thẩm hủy án yêu cầu giám định tinh chất ma túy”.
Cũng theo bà Thủy, TP.HCM là TP lớn với lượng án ma túy nhiều và phức tạp, việc tồn án từ năm nọ sang năm kia dẫn đến vi phạm tố tụng vì thời gian chờ đợi xét xử kéo dài, gây thiệt thòi cho bị can, bị cáo. “Có những vụ tôi biết chắc chẳng thể nào giám định vì tang chứng vụ án không còn. Nếu tòa cứ yêu cầu giám định thì cả viện và cơ quan điều tra không thể nào đáp ứng được” - bà Thủy nói.
Mới đây, Viện KSND TP.HCM đã có báo cáo gửi các cơ quan nội chính trung ương đề nghị tạm dừng thi hành việc giám định hàm lượng chất ma túy. Bởi hiện nay nhiều vụ có yêu cầu giám định cũng không thể giám định được. Do đó, nếu tiếp tục thực hiện theo tinh thần của thông tư 17 thì e rằng bất cập nhiều hơn.