Xây sân bay rồi, Cao Bằng có "cất cánh"?

Nguyễn Lâm

Trước thực trạng các địa phương liên tiếp có văn bản xin được xây dựng sân bay riêng và mới đây nhất là đề xuất của tỉnh Cao Bằng, đã có không ít ý kiến tỏ ra lo ngại về việc lãng phí nguồn vốn đầu tư và thậm chí còn phá vỡ quy hoạch hàng không nếu không được tính toán kỹ lưỡng.

Đua nhau mở sân bay?

Gần đây, câu chuyện đề xuất xây dựng sân bay của UBND tỉnh Cao Bằng đang thu hút được sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, phóng viên ĐS&PL đã có cuộc trao đổi với ông Hoàng Xuân Ánh – Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng.

Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng cho biết: Việc xây dựng sân bay Cao Bằng hiện mới chỉ là đề xuất Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Lý do mà UBND tỉnh Cao Bằng đưa ra: Đây là tỉnh miền núi chỉ có duy nhất giao thông đường bộ. Các loại hình giao thông khác chưa phát triển được do điều kiện tự nhiên không cho phép hoặc chưa được đầu tư. Việc đầu tư xây dựng sân bay Cao Bằng là bước đột phá trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông của tỉnh, có ý nghĩa quan trọng đối với việc phát triển KTXH, giữ vững trật tự an ninh biên giới của tỉnh Cao Bằng.

Bài toán khó

TS. Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia tài chính- nêu ý kiến: Việc xây dựng sân bay nếu không nghiên cứu kỹ lưỡng rất có thể đứng trước tình trạng làm ăn thua lỗ, thậm chí phá vỡ quy hoạch, tạo gánh nặng cho các sân bay đầu mối nếu các địa phương đua nhau xin mở sân bay. Cao Bằng cũng không ngoại lệ nếu không nghiên cứu kỹ lưỡng.

TS. Nguyễn Trí Hiếu phân tích: “Thừa nhận rằng, khu vực các tỉnh Đông Bắc Bộ cần thiết có một sân bay nội địa để thuận tiện trong việc đi lại giữa các tỉnh cũng như phục vụ cho nhu cầu phát triển du lịch. Thế nhưng chúng ta cũng phải tính toán kỹ về bài toán kinh tế giữa lợi nhuận và phí tổn để xem dự án này có lợi nhuận kinh tế hay không.

Nếu không tính toán kỹ thì rất dễ đi theo vết xe đổ “hoạt động kém hiệu quả” của một số địa phương như sân bay Vinh (Nghệ An), sân bay Cần Thơ. Đẩy mạnh hạ tầng giao thông để phát triển kinh tế là cần thiết nhưng xây dựng như thế nào lại là một bài toán khó”.

Cũng theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, việc các địa phương xin được thành lập sân bay không phải là vấn đề mới bởi đây là tiền đề để phát triển du lịch, đầu tư bất động sản.... Còn nhớ rằng trong Quy hoạch phát triển GTVT hàng không giai đoạn 2020 và định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng phê duyệt vào tháng 1/2009, sân bay Cao Bằng đã từng được đưa vào danh mục ưu tiên đầu tư trong giai đoạn 2020 và xây dựng thành cảng hàng không giai đoạn 2030.

Thế nhưng, tại Quyết định số 236/QĐ – TTg ngày 23/2/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển GTVT hàng không, đã không có danh mục đầu tư sân bay Cao Bằng trong quy hoạch.

Việc xây sân bay ở Cao Bằng là không cần thiết

Thưa ĐBQH Phạm Văn Hòa, mới đây UBND tỉnh Cao Bằng đã có văn bản gửi Chính phủ và bộ GTVT đề nghị đưa sân bay Cao Bằng vào Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Ông có quan điểm gì về đề xuất này?

ĐBQH Phạm Văn Hòa: Cá nhân tôi cho rằng, việc tỉnh Cao Bằng muốn xây dựng sân bay là không thật sự cần thiết. Bởi lẽ, đầu tư xây dựng một sân bay cần một khoản tiền lớn từ ngân sách Nhà nước và lãng phí hơn rất nhiều so với việc xây dựng đường cao tốc hay đường sắt.

Khoảng cách từ Cao Bằng đến Hà Nội là khoảng 240km, nếu di chuyển bằng đường cao tốc thì chỉ mất khoảng hơn 3 tiếng, từ TP. Cao Bằng tới sân bay Vân Đồn (Quảng Ninh) cũng chỉ khoảng 260km, và tới đây sân bay Điện Biên Phủ cũng sẽ được đưa vào sử dụng sau khi hoàn thành việc nâng cấp, cải tạo sân bay cũ,...Vậy tại sao chúng ta phải đầu tư một số tiền quá lớn với rất nhiều những rủi ro để xây dựng sân bay trong khi hệ thống đường cao tốc và hệ thống giao thông hiện nay vẫn đáp ứng được những nhu cầu đi lại của người dân?

Vậy theo ông, để có thể thuyết phục được Chính phủ đồng ý cho phép xây dựng sân bay thì tỉnh Cao Bằng cần phải làm gì?

ĐBQH Phạm Văn Hòa: Có thể thấy, việc tỉnh Cao Bằng cũng như hàng loạt các địa phương khác xin được xây dựng sân bay riêng sẽ dẫn tới nguy cơ phá vỡ quy hoạch hàng không của nước ta. Do đó, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan, trong đó chủ yếu là bộ GTVT, cần nghiên cứu thật kỹ về tính khả thi của sân bay Cao Bằng để từ đó đưa ra quyết định hợp lý.

Tỉnh Cao Bằng có dám khẳng định việc xây dựng sân bay sẽ có hiệu quả; mất bao lâu để thu hồi vốn và hoạt động có lãi; sân bay Cao Bằng có tác động đến môi trường xung quanh hay không, ...là điều lãnh đạo tỉnh cần làm rõ nếu muốn xây dựng sân bay.

Trân trọng cảm ơn ông!

<

N.L