Xung đột Nga-Ukraine: Thay đổi chiến thuật và “cạm bẫy” ở Kherson

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu hôm 28/10 thông báo với Tổng thống Vladimir Putin rằng quá trình thực hiện lệnh tổng động viên một phần đã hoàn tất.

“Quá trình triển khai các công dân được động viên đã hoàn tất. Quá trình gọi công dân nhập ngũ đã kết thúc. Mục tiêu đặt ra là 300.000 người đã được đáp ứng. Hiện không có kế hoạch thực hiện nhiệm vụ bổ sung nào”, ông Shoigu báo cáo với ông Putin tại một cuộc họp ở Điện Kremlin được phát sóng trên truyền hình.

Cụ thể, theo Bộ trưởng Quốc phòng Nga, khoảng 82.000 binh sĩ đã được gửi đến khu vực chiến đấu ở Ukraine và 218.000 binh sĩ còn lại đang tiếp tục rèn luyện kỹ năng tại các trung tâm huấn luyện và trường bắn.

Ông Putin cảm ơn những người lính dự bị vì sự cống hiến và lòng yêu nước của họ và quyết tâm bảo vệ nước Nga, cũng chính là bảo vệ nhà và gia đình của họ.

Phản ứng trước thông tin trên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm 28/10 bày tỏ nghi ngờ và phỏng đoán rằng với “hiệu suất yếu kém” hiện tại của quân đội Nga cùng với việc chuẩn bị và trang bị nghèo nàn, rất sớm Moscow có thể phải cử thêm một làn sóng quân dự bị mới tới chiến trường Ukraine.

Các nhà phân tích cho rằng đợt động viên quân này có thể giúp Moscow xoa dịu tình trạng thiếu nhân lực dọc theo chiến tuyến dài 1.000 km ở Ukraine, nhưng giá trị quân sự của động thái này sẽ phụ thuộc vào việc liệu Nga có thể trang bị và đào tạo các lực lượng dự bị một cách thích hợp hay không.

Trên thực địa, có khả năng một trận chiến ác liệt sắp diễn ra ở Kherson, thành phố lớn nhất mà Nga giành được nguyên vẹn kể từ khi Moscow phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

“Cạm bẫy” Kherson?

Vùng Kherson, nơi có thủ phủ cùng tên, đóng vai trò là cửa ngõ dẫn vào bán đảo Crimea mà Nga đã sáp nhập từ năm 2014.

Có diện tích tương đương nước Bỉ và bị chia cắt với Ukraine bởi con sông Dnipro (Dnepr) hùng vĩ, Kherson sớm trở thành điểm nóng trong giao tranh giữa hai bên. Việc Nga kiểm soát hữu ngạn (bờ Tây) của Dnipro – nơi có thành phố Kherson trọng điểm – mang lại cho họ cơ hội tiến xa hơn về phía Bắc và phía Tây.

Nhưng trong những tuần gần đây, kể từ khi phát động một cuộc phản công trên mặt trận phía Nam, quân Ukraine đã bước đầu giành lại một số làng mạc trong khu vực, đồng thời pháo kích gây hư hại những cây cầu và bến phà nối Kherson ở bờ Tây sông với bờ Đông, nhằm làm gián đoạn tuyến tiếp tế của quân Nga.

Trong khoảng 10 ngày qua, chính quyền do Moscow bổ nhiệm ở Kherson đã kêu gọi dân thường sơ tán đến các địa điểm an toàn hơn, bao gồm Crimea và các vùng lãnh thổ Nga, với lý do để chuẩn bị đương đầu với cuộc tấn công ác liệt sắp tới của Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho rằng động thái sơ tán dân của Nga không gì khác ngoài một “cái bẫy” do Điện Kremlin chủ mưu nhằm tạo ra ảo giác hoảng sợ.

“Những binh sĩ tinh nhuệ nhất của họ đã vào vị trí. Không ai bỏ chạy cả. Chúng tôi thấy điều đó và không tin họ”, nhà lãnh đạo Ukraine nói với Corriere della Sera, một tờ báo của Italy, hôm 27/10.

Một quân nhân Ukraine đã trải qua hàng tháng trời ở tiền tuyến phía Nam này cho rằng truyền thông Nga đã thổi phồng về công cuộc sơ tán trên để tạo tâm trạng nhất định cho công chúng. Vị quân nhân này nói với Al Jazeera: “Tất nhiên là chúng tôi sẽ không mắc mưu”.

Việc người Nga rút khỏi một khu vực chiến lược như vậy là không tưởng. Theo Al Jazeera, dữ liệu tình báo và ảnh vệ tinh cho thấy, trong những ngày gần đây, người Nga đang xây dựng các công sự và tuyến phòng thủ ở thành phố Kherson - thủ phủ vùng, và Nova Kakhovka, thị trấn bên cạnh đập và nhà máy thủy điện, cách Kherson khoảng 55 km về phía Đông Bắc.

Ông Ihor Romanenko, cựu Phó Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Ukraine, nói với Al Jazeera: “Việc sơ tán dân thường từ hữu ngạn sang tả ngạn sông Dnipro chỉ là sự chuẩn bị và thủ đoạn tuyên truyền của họ. Trên thực tế, họ đang tăng cường quân ở đó”, sẵn sàng nghênh đón đòn phản công của Ukraine.

Nếu quân đội của Kiev thành công tái chiếm Kherson, họ sẽ cản trở mục tiêu của Moscow nhằm cắt quyền tiếp cận của Ukraine với Biển Đen, đồng thời phá hủy mục tiêu tiến tới Kryvyi Rih, Mykolaiv hoặc Odessa của quân Nga.

Trong trận chiến giành thành phố trọng điểm Kherson, các sĩ quan bộ binh Ukraine cho rằng đừng đánh giá thấp Nga.

“Người Nga biết cách chiến đấu. Họ học hỏi rất nhanh. Họ không còn giống như lực lượng mà chúng tôi thấy hồi mùa xuân. Thật khó để đánh lại họ”, Thiếu tá Roman Kovalev nói với Đài NPR (Mỹ).

Ông Kovalev – người đang dẫn đầu một tiểu đoàn 500 người mới được tái triển khai và sẽ đến tiền tuyến vào đầu tuần tới – cho biết, ông luôn nhấn mạnh với quân của mình rằng các lực lượng Nga không hề không có chuẩn bị trước.

“Họ đang thay đổi chiến thuật của mình”, ông nói. “Đối phương đang di chuyển thận trọng hơn, cố gắng giành quyền kiểm soát từng mảnh đất một”.

Người Ukraine cũng thừa nhận rằng bước tiến của họ ở miền Nam đang chậm lại do địa hình khắc nghiệt và thời tiết xấu.

“Ăn miếng trả miếng”

Trong khi đó ở Donbass thuộc miền Đông, Ukraine hôm 28/10 tuyên bố đang kiểm soát phần lớn tuyến đường huyết mạch nối 2 thành phố trọng điểm thuộc tỉnh Lugansk do quân Nga kiểm soát.

“Con đường từ Svatove đến Kreminna trên thực tế nằm dưới sự kiểm soát của các lực lượng vũ trang Ukraine”, ông Serhiy Haidai, thống đốc vùng Luhansk do Ukraine bổ nhiệm, cho biết trên kênh truyền hình quốc gia.

Trước đó, hôm 26/10, một quan chức phe ly khai thân Nga đã báo cáo giao tranh ác liệt ở các thành phố thuộc vùng Lugansk là Kreminna và Svatove, vốn đã trở thành những điểm nóng ở tuyến đầu kể từ khi các lực lượng Ukraine thành công tái chiếm một vạt lãnh thổ rộng lớn ở khu vực Kharkiv lân cận hồi tháng 9.

Ở Bakhmut thuộc vùng Donetsk lân cận, pháo binh Nga và Ukraine vẫn tiếp tục các đòn “ăn miếng trả miếng”. Phóng viên Assed Baig của Al Jazeera, đưa tin từ Bakhmut, cho biết đã có một “cuộc đọ hỏa lực diễn ra giữa người Ukraine và người Nga” hôm 28/10.

“Người Nga đã đạt được một số thành tựu, nhưng họ vẫn chưa vào được Bakhmut”, Baig cho biết. “Người Ukraine đã nói rằng họ đã thành công đẩy lùi các cuộc tấn công đó”.

Một khi Bakhmut thất thủ, các tuyến tiếp tế của Ukraine sẽ bị gián đoạn, mở ra một con đường cho các lực lượng Nga tấn công vào Kramatorsk và Slovyansk, những thành trì quan trọng của Ukraine ở vùng Donetsk. Lực lượng ly khai thân Nga đã kiểm soát các khu vực của Donetsk và tỉnh Luhansk lân cận (gọi chung là Donbass) kể từ năm 2014.

Minh Đức (Theo Al Jazeera, NPR)