Xin chịu trách nhiệm cho cả thuộc cấp
Cầm trên tay một tập giấy đã chuẩn bị sẵn từ trước, chậm rãi bước lên bục khai báo dành cho bị cáo, ông Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch HĐTV PVN tỏ ra khá mệt mỏi khi phải ra tòa trong một hoàn cảnh trớ trêu và khắc nghiệt mà có lẽ chính bản thân ông cũng không ngờ tới.
Trải qua hơn 1 tuần xét xử vụ án kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng công ty Cổ phần xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), ông Đinh La Thăng bị truy tố có vai trò chính trong việc đề ra chủ trương và chỉ định PVC thực hiện gói thầu EPC, chỉ đạo PVPower ký Hợp đồng EPC số 33 với PVC trái quy định, sau đó chỉ đạo cấp dưới tại PVN và Ban QLDA căn cứ hợp đồng này cấp tạm ứng 6.607.500 USD và 1.312.076.568.646 đồng cho PVC để bị can Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng 1.115.868.979.065 đồng sai mục đích không đưa vào Dự án NMNĐ Thái Bình 2 gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền 119.804.660.196 đồng.
Hành vi nêu trên của ông Đinh La Thăng bị VKS khép vào tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, quy định tại khoản 3, Điều 165, Bộ luật Hình sự năm 1999.
Sau phần bào chữa của các luật sư, ông Đinh La Thăng là bị cáo đầu tiên bước lên bục khai báo để tự bào chữa cho những sai phạm của mình. Lời đầu tiên ông Thăng gửi lời cảm ơn tới HĐXX đã điều hành phiên tòa dân chủ, đổi mới theo đúng tinh thần Hiến pháp năm 2013 cũng như tinh thần Nghị quyết 41 của Quốc hội, cảm ơn các cơ quan tố tụng, các luật sư đã làm việc khẩn trương để đưa vụ án ra xét xử theo đúng quy định của pháp luật.
Một lần nữa, trong phần tự bào chữa của mình, bị cáo Đinh La Thăng khẳng định trong suốt quá trình tố tụng, bị cáo đã khai báo thành khẩn và nhận trách nhiệm là người đứng đầu của PVN, nhận trách nhiệm chưa hoàn thành chức trách, nhiệm vụ với vai trò là Chủ tịch HĐTV PVN, thiếu kiểm tra, giám sát dẫn đến không phát hiện kịp thời những vi phạm của cấp dưới, theo quy định điều lệ tổ chức của Đảng bị cáo phải có trách nhiệm, từ đó dẫn đến các cơ quan đơn vị, cá nhân đã vi phạm pháp luật.
“Bị cáo không đổ lỗi cho cấp dưới, bị cáo xin được nhận trách nhiệm của mình và cũng xin nhận trách nhiệm cho các bị cáo khác, từ anh Thực (cựu TGĐ PVN Phùng Đình Thực) trở xuống, những người không vì động cơ cá nhân mà vì trách nhiệm của mình. Từ sự chỉ đạo của Chính phủ, HĐTV và bản thân bị cáo hết sức quyết liệt dẫn đến nôn nóng. Bị cáo xin nhận trách nhiệm toàn bộ về phần mình nếu được HĐXX và pháp luật cho phép”, ông Đinh La Thăng nói.
Nói về Dự án NMNĐ Thái Bình 2, bị cáo Thăng cho rằng cần đặt trong tổng thể hoạt động sản xuất kinh doanh của PVN, trong bối cảnh dự án được triển khai từ 10 năm trước, trong chiến lược tổng thể phát triển PVN từ 2006-2015 và tầm nhìn đến 2025.
Ông Thăng nói tiếp: “Bị cáo nhận trách nhiệm là Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT PVN từ tháng 2/2006 trong bối cảnh PVN lúc đó đang mất đoàn kết nghiêm trọng, các dự án trọng điểm đều bị chậm tiến độ. Tuy nhiên bị cáo cùng với tập thể đoàn kết nỗ lực cố gắng hết mình để xây dựng PVN trở thành tập đoàn kinh tế mạnh, giữ vai trò trụ cột, đầu tàu kinh tế”.
Trình bày quan điểm của mình về cáo trạng cũng như bản luận tội của VKS, ông Đinh La Thăng tỏ ra buồn bã: “Khi nghe bản luận tội của VKS bị cáo về không thể ngủ được, bị cáo rất buồn, đây là điều hoàn toàn chưa từng xảy ra. Bị cáo đề nghị HĐXX xem xét lại những vấn đề bị cáo thấy còn rất băn khoăn, rất nặng nề, không chỉ cho bị cáo mà còn cho các bị cáo khác nữa”.
Cụ thể là việc chỉ định thầu đối với PVC tại Dự án NMNĐ Thái Bình 2 là đúng chủ trương của Chính phủ và PVN chứ không phải nhất thời, ông Thăng cho rằng việc này đã mang lại hiệu quả, lãi được hơn 100 triệu USD, “chính vì thế mà bị cáo đã thế chấp cả chức Chủ tịch PVN với Chính phủ để thuyết phục Chính phủ cho chỉ định thầu”, ông Đinh La Thăng nói trước toà.
Ông Đinh La Thăng cũng khẳng định không có chỗ cho những người không quyết liệt trong bộ máy, vì sự phát triển của PVN chứ không phải quyết liệt để trục lợi và ông này một lần nữa nhận trách nhiệm là người đứng đầu. Bị cáo Thăng cũng kiến nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt ở mức thấp nhất cho các bị cáo dưới quyền của mình.
Khi nói về hoàn cảnh gia đình có 2 con nhưng một người phát triển không bình thường luôn cần cha mẹ chăm sóc, bản thân nhiều bệnh tật, ông Đinh La Thăng đã nhiều lần xúc động, bật khóc trước tòa và xin HĐXX cho bị cáo hưởng bản án khoan hồng, không cần thiết cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội để có điều kiện chăm sóc gia đình. Trước khi về chỗ ông Đinh La Thăng nói: “Bị cáo xin lỗi Đảng, xin lỗi Nhân dân”.
Bị cáo Đinh La Thăng và Trịnh Xuân Thanh.
“Có lẽ sẽ mãi là con ma tù”
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch HĐQT PVC là người thứ hai bước lên bục để tự bào chữa. Có lẽ vì quá lo lắng và xúc động khi trải qua quá trình xét xử dài ngày, căng thẳng với mức án chung thân cho cả hai tội danh bị VKS đề nghị đối với mình, nghĩ tới việc không có cơ hội trở về với gia đình, Trịnh Xuân Thanh đã bật khóc nức nở.
Lấy lại bình tĩnh, bị cáo Trịnh Xuân Thanh tay run rẩy mở những trang giấy chuẩn bị từ trước và trình bày một số kiến nghị của mình với HĐXX về hai tội danh mà bị cáo bị VKS truy tố.
Thứ nhất là về tội Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, ngoài những căn cứ luật sư bào chữa đưa ra, bị cáo Thanh trình bày: “Các đơn vị lớn trong đó có PVC bao giờ cũng làm việc dựa trên nguyên tắc pháp luật, dựa trên những quy định và điều lệ, quy chế của tổng công ty; quy chế và quyền hạn, trách nhiệm của HĐQT; quy chế và quyền hạn, trách nhiệm của Ban TGĐ; quy chế, quyền hạn của Kế toán trưởng. Bị cáo nhận trách nhiệm, tuy vậy việc chuyển tiền tạm ứng từ BQLDA Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 cho PVC là hoàn toàn thuộc trách nhiệm của Ban TGĐ”.
Do vậy mà theo bị cáo Thanh thì cáo trạng của VKS và kết luận điều tra của Cơ quan điều tra đều quy kết bị cáo này phải chịu trách nhiệm là không có căn cứ.
Trịnh Xuân Thanh cũng nói rằng: “Bị cáo không muốn đổ tội cho cấp dưới, nếu nhận trách nhiệm thay cho họ mà để họ không vào vòng lao lý thì bị cáo xin nhận. Nhưng luật pháp là luật pháp, bị cáo rất mong VKS chỉ được ra là bị cáo chỉ đạo bằng cách nào”.
Dẫn chứng cho việc Thanh không phải là người chỉ đạo trong việc ký Hợp đồng EPC số 33 để PVC được nhận tạm ứng 6.607.500 USD và 1.312.076.568.646 đồng hay không, bị cáo này nói tiếp: “Bị cáo Thuận (Vũ Đức Thuận) có khai là bị cáo chỉ đạo miệng trong các cuộc họp. Nếu chỉ đạo miệng thì không thể nào trở thành chủ trương. Sau khi bị cáo biết được lời khai của anh Quỳnh thì bị cáo có chỉ đạo bằng văn bản ghi rõ nhanh chóng thu hồi và nghiêm cấm sử dụng tiền tạm ứng vào những việc khác”.
Bị cáo này nói thêm, công nợ của PVC là mấy nghìn tỷ đồng, PVC chưa bao giờ khó khăn về vốn, đi đâu các ngân hàng người ta cũng mời vay tiền, cho nên vốn điều lệ của PVC là nguồn vốn hợp pháp chứ không bao giờ là nguồn vốn từ nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2. Từ những trình bày như trên, Trịnh Xuân Thanh kính mong HĐXX đưa ra phán quyết dựa trên chứng cứ cụ thể chứ không phải là từ những lời khai miệng.
Về tội Tham ô, bị cáo Thanh đồng tình với quan điểm của luật sư bào chữa khi đưa ra rất nhiều chứng cứ ngoại phạm của bị cáo, ngay chính lời khai của các bên cũng mâu thuẫn. Bản thân bị cáo Thanh khẳng định mình không tham ô nên mong HĐXX xem xét toàn diện các chứng cứ.
“Với mức án của bị cáo, mặc dù bị cáo ít tuổi hơn anh Thăng nhưng cũng giống như anh Thăng, không bao giờ được làm con ma tự do, có lẽ sẽ mãi là con ma tù”, bị cáo Thanh rầu rĩ nói.
Tư Viễn
