"Câu thần chú" bảo vệ Iran trước Israel của Tổng thống Putin

Trương Mạnh Kiên
Thứ 5, 14/06/2018 | 19:00
0
Tuyên bố "Iran cần rút quân khỏi Syria" của Tổng thống Putin trên thực tế chính là "câu thần chú" bảo vệ Tehran khỏi các cuộc tấn công của không quân Israel trong thời gian qua.
'Câu thần chú' bảo vệ Iran trước Israel của Tổng thống Putin

Các cuộc tấn công của Israel đang làm lộ rõ những rạn nứt giữa Nga và Iran.

Quan hệ đối tác

Khi "Chiến tranh Lạnh mới" trở nên “nóng” hơn, Nga hiện đang phải đối mặt với tình trạng khó xử lớn ở Trung Đông, trong đó có mục tiêu bảo vệ đồng minh của mình, theo The Hindu.

Khi Tổng thống Vladimir Putin quyết định gửi quân tới Syria vào tháng 9/2015, chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad gần như sắp sụp đổ.

Ba năm sau, mọi chuyện đã đổi khác khi chính quyền Damascus đã chiếm lại hầu hết các vùng lãnh thổ bị mất trong những ngày đầu của cuộc chiến tranh.

Cả Nga và Iran đã đóng một vai trò quan trọng trong bước ngoặt này. Mặc dù không quân Nga là nhân tố quan trọng nhất, các lực lượng dân quân được huấn luyện bởi Iran, bao gồm Hezbollah đã sát cánh chiến đấu bên cạnh quân đội Syria trên mặt đất chống lại quân phiến loạn và các nhóm thánh chiến.

Nhưng ngay cả khi họ đang hợp tác trong cuộc chiến chống lại kẻ thù, người Nga và Iran có những mục tiêu khác nhau ở Syria.

Đối với Tổng thống Putin, sự can thiệp vào Syria là một canh bạc lớn.

Ông cảm thấy rằng chính quyền Obama khi đó thiếu quyết đoán và lực lượng phiến quân bị chia rẽ sẽ là cơ hội lớn để có thể bước chân vào cuộc chiến ở Syria.

Kế hoạch trực tiếp của ông là cứu vãn chính quyền Assad, củng cố vị thế của Nga ở Trung Đông và gửi một thông điệp tới các đối thủ ở phương Tây.

Với sự tồn tại của Damascus được bảo đảm, ông Putin đã đạt được mục tiêu trước mắt của mình.

Nhưng về lâu dài, ông không muốn Nga bị kẹt ở Syria, như Liên Xô hay Mỹ từng gặp phải điều tương tự ở Afghanistan.

Do đó, Moscow liên tục nhấn mạnh Tổng thống Assad cần sẵn sàng cho một giải pháp chính trị lâu dài cho cuộc khủng hoảng.

Iran, ở phía bên kia, không muốn bất kỳ sự thay đổi căn bản nào trong tình hình hiện tại ở  Damascus. Mục tiêu trước mắt của nước này cũng giống như mục tiêu của người Nga đó là sự tồn tại của chính quyền hợp pháp Assad. Đây là nền tảng chung đưa cả hai quốc gia xích lại với nhau ở Syria.

Nếu Nga muốn bảo vệ căn cứ hải quân của mình và mở rộng ảnh hưởng của ở Trung Đông thông qua Syria thì phía Iran lại không muốn mất đồng minh duy nhất trong khu vực và liên kết quan trọng với Hezbollah.

Nhưng về lâu dài, Iran có tham vọng lớn hơn khi muốn xây dựng các căn cứ lâu dài ở Syria, kéo dài ảnh hưởng quân sự từ Tehran qua Baghdad và Damascus tới miền Nam Lebanon.

Cả Lebanon và Syria đều có chung biên giới với Israel. Tại Lebanon, Hezbollah đã thiết lập một sự hiện diện quân sự mạnh mẽ dọc theo biên giới phía Bắc của Israel.

Khi bận rộn với cuộc chiến chung trước đó, những khác biệt này đã bị gác sang một bên. Nhưng khi sự bình ổn trở lại, các vết nứt trong liên minh ủng hộ Assad bắt đầu nổi lên.

Rạn nứt

'Câu thần chú' bảo vệ Iran trước Israel của Tổng thống Putin (Hình 2).

Nga và Iran đều có mục tiêu chung là đảm bảo sự ổn định của chính quyền Assad.

Nga ngày càng cảm thấy ít phụ thuộc hơn vào Iran và Tehran đang ngày càng cảnh giác với “trò chơi” của Moscow. Từ những ngày đầu can thiệp của Nga, ông Putin nhấn mạnh về việc không mở rộng phạm vi chiến tranh bên ngoài lãnh thổ Syria.

Đã có một số nỗ lực nhằm kích động Nga leo thang cuộc xung đột ở quy mô lớn hơn. Vào tháng 11/2015, một máy bay chiến đấu của Nga đã bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ. Phản ứng của Nga đã thể hiện sự kìm nén khi chỉ đáp lại bằng đòn trừng phạt kinh tế.

Mỹ đã ném bom lực lượng của chính quyền Assad hai lần kể từ khi Donald Trump trở thành Tổng thống Mỹ. Trong cả hai lần, ông Putin bỏ qua sự khiêu khích. Ông cũng làm như vậy khi Israel nhắm vào các vị trí Hezbollah ở Syria.

Nhưng cuộc khủng hoảng vẫn leo thang bất chấp lập trường giữ hòa khí của ông Putin khi Israel bắt đầu trực tiếp tấn công các mục tiêu của Iran tại Syria.

Vào tháng 2, sau khi Israel tuyên bố một máy bay không người lái của Iran tiến vào không phận, nước này đã tiến hành một chiến dịch ném bom lớn ở Syria chống lại Iran.

Vào tháng 5, ngay sau khi ông Tổng thống Trump kéo Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân đa phương với Iran, Israel đã phát động một cuộc tấn công lớn vào các mục tiêu của Tehran.

Đáng chú ý hơn, khi cuộc tấn công đang diễn ra, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang ở thăm Moscow.

Các quan chức Israel sau đó nói với các đối tác Nga của họ rằng: "Israel sẽ tiếp tục duy trì hoạt động tự do của mình để chống lại sự can thiệp của Iran ở Syria".

Nga trên thực tế là nước kiểm soát không phận của Syria. Nhưng Moscow đã có những cơ chế chung với Mỹ và Israel để ba nước có thể thực hiện các cuộc không kích mà không làm tổn thương lẫn nhau.

Trong khi Mỹ chủ yếu thực hiện các tấn công chống lại IS, Israel đã sử dụng không phận ở Syria chỉ để tấn công Iran và Hezbollah, cả hai đều là đối tác của Nga trong cuộc nội chiến.

Tuy nhiên, ông Putin vẫn còn đang phân vân trong việc có nên có động thái bảo vệ đối tác Iran hay không.

Đây được coi là tình trạng khó xử đối với Tổng thống Putin. Tuy nhiên điều này đã được nhà lãnh đạo Nga làm sáng tỏ trong vài ngày gần đây.

Lý do Iran sẽ tiếp tục ở lại Syria

'Câu thần chú' bảo vệ Iran trước Israel của Tổng thống Putin (Hình 3).

Tổng thống Iran Hassan Rouhani gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 9/6.

Vào ngày 9/6, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải tại thành phố Thanh Đảo của Trung Quốc.

Trong số các vấn đề được thảo luận trong cuộc họp, hai bên đã một lần nữa nhấn mạnh sự hợp tác trong khu vực, đặc biệt là ở Syria, kêu gọi tăng cường tính hiệu quả trong việc bảo vệ sự ổn định của khu vực.

Theo ông Rouhani, “sự hợp tác giữa Iran và Nga trong cuộc chiến chống lại IS đã có hiệu quả tốt, và sự hợp tác đó sẽ tiếp tục”. Về phần mình, Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng sự hợp tác giữa Iran và Nga “sẽ tiếp tục đối với việc giải quyết cuộc khủng hoảng ở Syria”.

Đánh giá tích cực của hai tổng thống về sự hợp tác của họ ở Syria đã đi ngược lại các báo cáo gần đây nói rằng Moscow đang quay lưng với Tehran.

Theo tờ Al-Monitor, có rất nhiều lý do để Iran sẽ tiếp tục ở lại Syria, mặc dù đã có những rạn nứt nổi lên gần đây giữa Moscow và Tehran.

Lý do đầu tiên, Iran là một trong ba trụ cột của tiến trình hòa bình Astana do Nga khởi xướng, và một phần sự hiện diện quân sự của Iran tại Syria là để bảo vệ “các khu vực giảm leo thang.

Do đó, việc lực lượng của Tehran rút khỏi Syria sẽ không thể thực hiện ngay lúc này, trước khi một tiến trình chính trị sáng sủa được bắt đầu.

Ngoài ra, tuyên bố yêu cầu lực lượng nước ngoài - mà được cho là ám chỉ Iran – cần rút khỏi Syria được cho là "câu thần chú" bảo vệ Tehran của Tổng thống Putin.

Theo đó, với yêu cầu trên, Moscow có thể thuyết phục Israel ngừng các cuộc tấn công tiếp diễn nhằm vào Iran ở Syria.

Cùng với đó, Nga có thể biến kế hoạch rút lui khỏi Syria của Iran thành một quân bài thương lượng để gây thêm áp lực đối với Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ làm điều tương tự.

Trong bối cảnh này, Iran hoàn toàn có thể tự tin rằng việc rời khỏi Syria sẽ không có nghĩa là sẽ kết thúc ảnh hưởng của nước này tại đây, vì Tehran có thể tiếp tục vai trò của mình nhờ các nhóm đồng minh vẫn ở lại.

Mặc dù có sự khác biệt thực sự trong các mục tiêu, ưu tiên và lợi ích lâu dài ở Syria, cả Iran và Nga vẫn còn ở rất xa con đường phải chào tạm biệt nhau.

Do đó, hiện tại chưa phải là bối cảnh thực tế để dự đoán rằng sự kết hợp giữa hai nước ở Syria sẽ tạm dừng bất kỳ lúc nào.

Xem thêm >>> Đối tượng đánh chết “kẻ gây sự” xin được tử hình vì không thể bồi thường

Hệ thống "hàng rào phòng thủ chưa từng có" của Nga bảo vệ World Cup 2018

Thứ 5, 14/06/2018 | 14:57
"Thà bắt nhầm hơn bỏ sót", Nga đã huy động hàng nghìn cảnh sát cùng lực lượng quân đội, hải quân và không quân để chống lại mọi âm mưu khủng bố trong World Cup năm nay.

World Cup sẽ là "cú sút" làm "tung lưới" phương Tây của ông Putin?

Thứ 4, 13/06/2018 | 19:00
World Cup 2018 là minh chứng cho sự thất bại của phương Tây trong việc cô lập Tổng thống Putin. Nước Nga đang thành công bất chấp những nỗ lực của kẻ thù đang cố dìm xuống vũng bùn.
Cùng tác giả

Các nước trên thế giới áp dụng EPR ra sao?

Chủ nhật, 26/09/2021 | 06:00
Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) được áp dụng thành công từ cuối những năm 1980 tại các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Đức...

Vì sao các thương hiệu lớn đổ xô đi sản xuất... tiếng cười?

Thứ 3, 29/06/2021 | 16:22
Hài độc thoại trở thành phương thức quảng cáo mới để các công ty như JD.com, Meituan, Alibaba thu hút người tiêu dùng thế hệ Z.

Vụ chặn tàu khu trục: "Gậy nhỏ" của Anh khó đấu "chiến ý lớn" của Nga?

Chủ nhật, 27/06/2021 | 10:00
Hành động mạo hiểm của tàu HMS Defender với Nga được cho là đã có tính toán từ trước, nhưng cách tiếp cận của Anh bị coi là “miệng to nhưng gậy nhỏ”.

Thả bom chặn tàu khu trục: Nga "rắn" là có ý đồ, Anh hành động kỳ lạ?

Thứ 7, 26/06/2021 | 10:00
Nga đã hành động "rắn" hơn mức cần thiết khi tuyên bố thả bom chặn tàu khu trục Anh nhưng hành trình "nhạy cảm" của tàu HMS Defender cũng được cho là mạo hiểm.

Xe ô tô điện Mitsubishi giá chỉ 400 triệu đồng sắp đổ bộ thị trường Đông Nam Á

Thứ 6, 25/06/2021 | 16:39
Dựa vào những chính sách trợ giá và tối ưu chi phí sản xuất, Mitsubishi sẽ ra mắt mẫu xe điện cỡ nhỏ có giá khoảng 18.000 USD ở Đông Nam Á vào năm 2023.
Cùng chuyên mục

Hàng nghìn người thiệt mạng vì mưa lũ, Pakistan cầu cứu thế giới

Chủ nhật, 28/08/2022 | 17:28
Lũ quét do mưa gió mùa lớn gây ra trên phần lớn Pakistan đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, khoảng 1500 người bị thương và phải di dời.

Tình báo Anh: Nga sắp “mất nhuệ khí”, Ukraine sẽ "lật ngược tình thế"?

Thứ 6, 22/07/2022 | 19:00
Lãnh đạo Tình báo Anh nhận định, Nga sẽ ngày càng gặp khó khăn trong việc bổ sung nhân lực vài tuần tới và điều đó sẽ tạo cơ hội cho người Ukraine phản công.

Mục tiêu của Nga không dừng lại ở miền Đông Ukraine?

Thứ 5, 21/07/2022 | 15:47
Giới chức Nga tuyên bố, các mục tiêu quân sự của Nga ở Ukraine hiện đã vượt ra ngoài khu vực Donbass ở miền Đông và xác nhận các cuộc đàm phán đã đóng băng.

Ukraine tuyên bố quyết tâm “phải thắng Nga trước mùa Đông”

Thứ 4, 20/07/2022 | 16:00
Giới chức Ukraine mới đây tuyên bố, nước này phải thắng Nga trước mùa Đông để ngăn Moscow giành được lợi thế lâu dài.

Nga - Ukraine “đấu khẩu” căng thẳng, hòa đàm liệu có “chết yểu”?

Thứ 3, 19/07/2022 | 19:00
Giới chức Nga-Ukraine liên tục cáo buộc lẫn nhau gây cản trở cho cuộc đàm phán hòa bình nhằm tìm kiếm giải pháp chấm dứt xung đột, trong bối cảnh chiến sự vẫn chưa c
     
Nổi bật trong ngày

Trong nỗ lực tấn công xuyên biên giới, trực thăng Ukraine bị 9K333 Verba Nga bắn hạ

Thứ 2, 18/03/2024 | 10:55
Quân đội Nga đã bắn hạ một máy bay trực thăng của lực lượng Kiev ở khu định cư Lukashevka thuộc vùng Sumy của Ukraine.

“Dấu giày” của quân NATO ở Ukraine và “vùng đệm” bảo vệ nước Nga

Thứ 2, 18/03/2024 | 10:35
Phát biểu trước những người ủng hộ và phóng viên, ông Putin cho biết ông muốn Tổng thống Pháp Macron ngừng tìm cách làm trầm trọng thêm cuộc chiến ở Ukraine.

Đoàn xe quân sự Ukraine bị tấn công, xe bọc thép nổ tung, chìm trong lửa

Thứ 2, 18/03/2024 | 14:45
Theo hướng Zaporozhye, quân đội Nga đã tiến hành cuộc tấn công nhằm vào một đoàn xe quân sự Ukraine.

Hàn Quốc dự báo thiếu 900.000 lao động trong 8 năm tới

Thứ 3, 19/03/2024 | 07:00
Phân tích từ Dịch vụ Thông tin Việc làm Hàn Quốc cho thấy thị trường lao động nước này sẽ thiếu hụt nhân lực lên tới gần 900.000 người trong 8 năm tới.

Ông Putin tái đắc cử Tổng thống Nga là điều “đã được định trước”

Thứ 2, 18/03/2024 | 07:25
Cuộc bầu cử Tổng thống Nga diễn ra sau hơn 2 năm kể từ khi ông Putin phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở quốc gia láng giềng Đông Âu Ukraine.