1. Tổ chức đánh giá kết quả 5 năm thực hiện Kết luận 19-KL/TW ngày 23/5/2012 của Ban Bí thư Trung ương Đảng và 4 năm thực hiện Chỉ thị 08/CT-TTg ngày 24/5/2013 của Thủ tướng Chính phủ.
Đảng đoàn, Ban Thường vụ cho ý kiến vào dự thảo báo cáo kết quả 5 năm thực hiện Kết luận số 19-KL/TW và Chỉ thị số08/CT-TTg. Ảnh: Thành Long.
Năm 2017, thực hiện chỉ đạo của Đảng đoàn và Ban Thường vụ Trung ương Hội; các cấp Hội đã tổ chức đánh giá kết quả thực hiện hai nội dung quan trọng này. Kết quả đánh giá cho thấy, Kết luận số 19-KL/TW của Ban Bí thư và Chỉ thị số 08/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã được triển khai thực hiện nghiêm túc và đã đạt được những kết quả quan trọng: Nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các cấp hội và hội viên trong hệ thống tổ chức Hội Luật gia và của nhân dân về vị trí, vai trò của Hội Luật gia đã được nâng lên rõ rệt.
Các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tạo điều kiện để các cấp hội tiếp tục củng cố, phát triển tổ chức hội và hội viên; quan tâm tạo điều kiện về cơ sở vật chất, kinh phí cho các hoạt động của Hội. Đến nay, tổ chức Hội đã được thành lập ở tất cả 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, 526 quận, huyện, thành phố thuộc tỉnh và 52 chi hội tại các bộ, ban, ngành, đoàn thể ở Trung ương với tổng số hội viên lên đến hơn 63.000.
Các đơn vị, tổ chức trực thuộc Trung ương Hội tiếp tục được củng cố, kiện toàn, thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ được giao. Các mặt hoạt động của các cấp Hội được mở rộng, chất lượng và hiệu quả hoạt động của các cấp Hội được nâng lên, phương thức tổ chức và hoạt động của các cấp hội tiếp tục được đổi mới.
2. Triển khai thực hiện Đề án “Xã hội hóa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý giai đoạn 2013 - 2016” đến năm 2021.
Hội nghị triển khai Đề án “Xã hội hóa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý” giai đoạn 2.
Trên cơ sở Báo cáo của Hội Luật gia Việt Nam và ý kiến thống nhất của các Bộ, ngành hữu quan, ngày 25/5/2017, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số: 705/QĐ-TTg ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021, trong đó giao Hội Luật gia Việt Nam tiếp tục chủ trì thực hiện Đề án “Xã hội hóa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý giai đoạn 2013 - 2016” đến năm 2021.
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để các cấp Hội Luật gia tiếp tục phát huy vai trò và năng lực của mình tham gia tích cực và có hiệu quả vào công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý. Ngay sau khi Quyết định số 705/QĐ-TTg được ban hành, Hội đã chủ động triển khai kịp thời và đồng bộ các hoạt động để quán triệt và triển khai thực hiện Đề án. Đến nay, hầu hết các tỉnh, thành hội thực hiện tốt công tác tham mưu cho chính quyền và có kế hoạch để triển khai thực hiện Đề án.
3. Hội Luật gia Việt Nam được Ban Chỉ đạo Cải cách Tư pháp Trung ương giao soạn thảo Đề án “Xây dựng Bộ chỉ số tư pháp”.
Hội thảo khoa học về phương pháp xây dựng Bộ Chỉ số Tư pháp.
Ngày 18/12/2017 Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương đã ban hành Chương trình làm việc của Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương năm 2018, trong đó có nội dung giao Đảng đoàn Hội Luật gia Việt Nam chủ trì xây dựng Đề án “Xây dựng Bộ chỉ số tư pháp” để trình Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương thảo luận và cho ý kiến tại phiên họp thứ 8 (tháng 12/2018).
Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, Đảng đoàn và Thường trực Trung ương Hội đã khẩn trương quán triệt, chỉ đạo các đơn vị chuyên môn và cán bộ của Hội có kế hoạch để triển khai các hoạt động nghiên cứu, xây dựng đề án ngay trong tháng 1 năm 2018.
4. Hội Luật gia Việt Nam được tặng cờ thi đua: Tập thể dẫn đầu trong công tác đối ngoại Nhân dân.
Ban Đối ngoại Trung ương Đảng tặng Cờ Thi đua “Tập thể dẫn đầu” cho Hội Luật gia Việt Nam trong công tác đối ngoại nhân dân năm 2017.
Cùng với những thành tựu trong hoạt động đối nội, hoạt động đối ngoại của Hội tiếp tục gặt hái được những thành công mới. Nổi bật là những đóng góp thiết thực vào việc thực hiện đường lối đối ngoại Nhân dân, đấu tranh, vận động bảo vệ lợi ích quốc gia dân tộc, trong đó nội dung được chú trọng là bảo vệ chủ quyền biển, đảo trên Biển Đông thông qua việc tranh thủ được sự ủng hộ của các tổ chức luật gia quốc tế mà Hội là thành viên như Hội Luật gia dân chủ quốc tế (IADL), Hội Luật gia Châu Á - Thái Bình Dương (COLAP), Hiệp hội Luật các nước ASEAN (ALA), cũng như phát huy vị thế và uy tín của Hội trong khu vực và trên thế giới. Năm 2017 Hội đã vinh dự được Ban Đối ngoại Trung ương tặng Cờ thi đua cho: Tập thể dẫn đầu trong lĩnh vực đấu tranh, vận động bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc.
5. Tham gia tích cực và có hiệu quả vào xây dựng chính sách, pháp luật và phổ biến, giáo dục pháp luật.
Hội Luật gia Việt Nam phối hợp với tổ chức USAID của Hoa Kỳ tổ chức Hội thảo Tham vấn về dự thảo Luật Trợ giúp pháp lý (sửa đổi).
Trong năm 2017, Trung ương Hội Luật gia Việt Nam đã tổ chức được 29 cuộc hội thảo, tọa đàm chuyên sâu góp ý kiến cho các văn bản quy phạm pháp luật quan trọng như: Luật sửa đổi bổ sung Bộ luật Hình sự năm 2015; Luật Trợ giúp pháp lý (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Lao động; Luật Tố cáo (sửa đổi); Luật Biện pháp khẩn cấp tạm thời trước khi khởi kiện và thủ tục bắt giữ tàu biển, tàu bay; Luật Cạnh tranh (sửa đổi); Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi); Luật Chuyển giao công nghệ; Luật Hành chính công; Luật Thuế bảo vệ môi trường; Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt...
Ở địa phương, công tác tham gia xây dựng chính sách, pháp luật tiếp tục được triển khai và đạt được nhiều kết quả cụ thể, thiết thực. Theo số liệu báo cáo của 60 tỉnh, thành Hội, các cấp Hội Luật gia đã tổ chức hơn 1.200 hội nghị, tham gia đóng góp hơn 18.000 lượt ý kiến vào các văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương và của địa phương; tham gia thẩm định, rà soát gần 7.500 văn bản.
Trong năm 2017, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật được các cấp hội đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú, đa dạng và đạt được những kết quả quan trọng. Ở Trung ương Hội, cùng với việc hoàn thành tốt nhiệm vụ với tư cách là thành viên Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật Trung ương, Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật của Hội đã chủ động triển khai nhiều hoạt động phù hợp với yêu cầu của Hội.
Thường trực Trung ương Hội đã chỉ đạo ban hành Kế hoạch số 79/KH-HLGVN ngày 08/3/2017 về việc hướng dẫn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2017. Ở địa phương, các cấp hội tham gia tích cực vào các hoạt động của Hội đồng phổ biến, giáo dục pháp luật của địa phương, cử cán bộ tham gia làm báo cáo viên tại các Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật; tổ chức và phối hợp tổ chức tuyên truyền, phổ biến nhiều văn bản luật mới có hiệu lực thi hành, nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.
6. Mở rộng và nâng cao chất lượng công tác tham gia tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý, tham gia giám sát, phản biện xã hội.
Luật gia Nguyễn Hồng Tuyến, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Hội, Chủ tịch Hội Luật gia thành phố Hà Nội tư vấn pháp luật miễn phí cho người dân xã Ba Vì, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.
Năm 2017, Công tác tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý tiếp tục được các cấp Hội từ Trung ương tới cơ sở quan tâm đẩy mạnh và đạt được những kết quả tích cực.
Trong khuôn khổ của dự án ADDA về tư vấn pháp luật cho người nông dân dân tộc thiểu số tại 3 tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Sơn La, Trung tâm Tư vấn pháp luật cho người nghèo và phát triển cộng đồng đã phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Tư vấn pháp luật của Hội Luật gia 3 tỉnh thực hiện dự án. Kết quả: Đã thực hiện 280 cuộc tư vấn, tuyên truyền cho hơn 11.000 lượt người dân tại các thôn, bản và doanh nghiệp. Mở 26 lớp tập huấn kiến thức pháp luật cho hơn 950 đối tượng khác nhau...
Theo số liệu báo cáo của Hội Luật gia 60 tỉnh, thành Hội, trong năm 2017 các cấp hội đã thực hiện tư vấn pháp luật được hơn 120.000 vụ việc, trợ giúp pháp lý được gần 31.000 vụ việc.
Hội Luật gia Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam hoàn thành Dự án thí điểm của Quỹ Toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS, nội dung là trợ giúp pháp lý và đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các đối tượng yếu thế trong xã hội tại 5 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Quảng Ninh, Thái Bình, TP. HCM và Đồng Nai.
Năm 2017, Hội Luật gia Việt Nam đã tham gia tích cực vào việc thực hiện có hiệu quả Chương trình phối hợp số 01 ngày 11/11/2014 về giám sát và nâng cao hiệu quả việc giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cơ sở giữa Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp, Hội Luật gia Việt Nam và Liên đoàn Luật sư Việt Nam.
Đại diện của Hội đã tham gia là thành viên các Đoàn giám sát các vụ việc ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Thái Bình; đã đề xuất và chủ trì giám sát 01 vụ việc được dư luận đặc biệt quan tâm vì có dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng.
7. Công tác nghiên cứu khoa học được đẩy mạnh và đạt được những kết quả quan trọng.
Luật gia, GS.TS. Lê Hồng Hạnh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu pháp luật và kinh tế ASEAN, Tổng Biên tập Tạp chí Pháp luật và phát triển (thứ 5 từ phải sang) được Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tôn vinh tri thức KH&CN tiêu biểu năm 2017.
Năm 2017, công tác nghiên cứu khoa học của Hội được đẩy mạnh và đạt được những kết quả đáng quan trọng. Viện Khoa học pháp lý và kinh doanh quốc tế tiếp tục triển khai các hoạt động nghiên cứu phục vụ cho việc thực hiện các hoạt động của Hội. Viện Nghiên cứu pháp luật và kinh tế ASEAN hoàn thành xuất sắc một đề tài nghiên cứu cấp Bộ và một đề án; đấu thầu thành công 2 đề tài khoa học mới; chủ động tổ chức và tham gia vào nhiều hội thảo, tọa đàm khoa học.
Các ban chuyên môn và các chi hội trực thuộc Trung ương Hội cũng đã triển khai thực hiện thành công một số đề tài, dự án và đã tổ chức được nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm khoa học. Ở địa phương, nhiều Hội Luật gia các tỉnh, thành phố cũng đã tổ chức được nhiều hội thảo khoa học và hoàn thành các đề tài nghiên cứu khoa học có giá trị. Đặc biệt, trong năm 2017, một số cán bộ, hội viên của Hội Luật gia Việt Nam đã có những thành tích xuất sắc được ghi nhận và tôn vinh như: Tiến sĩ Nguyễn Văn Quyền, chủ nhiệm Đề tài khoa học cấp Nhà nước: “Quyền tư pháp trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam”; Mã số: 03/2013/ĐTĐL đã bảo vệ xuất sắc đề tài; Giáo sư Lê Hồng Hạnh được Hội Luật gia Việt Nam đề nghị Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam tôn vinh là nhà khoa học tiêu biểu năm 2017...
8. Đăng cai tổ chức thành công Hội nghị Ban Thường vụ Hội Luật gia dân chủ quốc tế và Hội nghị Ban Chấp hành Hội Luật gia Châu Á – Thái Bình Dương.
Hội nghị Ban Thường vụ Hội Luật gia Dân chủ quốc tế (IADL) và Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Luật gia Châu Á Thái Bình Dương (COLAP) tại TP. Hồ Chí Minh.
Được sự đồng ý của Thường trực Ban Bí thư, Hội Luật gia Việt Nam đã đăng cai tổ chức thành công Hội nghị Ban Thường vụ Hội Luật gia dân chủ quốc tế (IADL), Hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội Luật gia Châu Á - Thái Bình Dương (COLAP) tại Thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 29 tháng 11 đến ngày 02 tháng 12 năm 2017.
Các hội nghị IADL, COLAP đã được tổ chức khoa học, chặt chẽ và đã thành công tốt đẹp, được bạn bè quốc tế đánh giá cao. Các đại biểu quốc tế đều ấn tượng về sự mến khách của nước chủ nhà, đặc biệt là sự quan tâm và tình cảm của đồng chí Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh đại diện lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta dành cho IADL và COLAP tại buổi tiếp xã giao ngày 01/12/2017.
Tại hai cuộc hội nghị của IADL và COLAP nói trên, các đại biểu dự Hội nghị đều thể hiện quan điểm phản ánh sự quan tâm và ủng hộ mạnh mẽ quan điểm của Việt Nam về vấn đề Biển Đông.
9. Củng cố tổ chức, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Hội, hội viên.
Chi hội Luật gia Tòa án Nhân dân Tối cao kiện toàn tổ chức, tiến hành Đại hội lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2017 - 2022.
Năm 2017, Đảng đoàn, Ban Thường vụ đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp về củng cố tổ chức, nâng cao chất lượng của các tổ chức Hội và hội viên. Ở Trung ương Hội, Đảng đoàn, Ban Thường vụ đã chỉ đạo tiến hành rà soát, đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động của các đơn vị thuộc Trung ương Hội, trên cơ sở đó quyết định việc củng cố tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của các đơn vị trực thuộc Trung ương Hội, thành lập mới các đơn vị cần thiết, đồng thời giải thể các đơn vị, tổ chức hoạt động kém hiệu quả.
Đối với các cấp hội ở địa phương, Đảng đoàn và lãnh đạo Hội đã tổ chức 8 đoàn công tác đi các địa phương làm việc với 11 Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố để khảo sát thực tế hoạt động Hội, tăng cường quan hệ phối hợp giữa Đảng đoàn, lãnh đạo Hội với Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân các tỉnh trong công tác lãnh đạo hoạt động của Hội Luật gia tại các địa phương.
Hội Luật gia các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức Đại hội theo nhiệm kỳ hoặc thay đổi lãnh đạo giữa nhiệm kỳ đều quan tâm lựa chọn bố trí Ban Chấp hành và Chủ tịch, Phó Chủ tịch bảo đảm phẩm chất chính trị, năng lực và nhiệt tình công tác.
Năm 2017, Trung ương Hội đã tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, hội viên. Việc cấp thẻ hội viên bảo đảm đúng quy định. Chất lượng đội ngũ cán bộ, hội viên được nâng cao.
10. Trao giải cuộc thi viết về gia đình Việt Nam chủ đề “Ba ngọn nến lung linh”
Lễ trao giải cuộc thi viết về gia đình Việt Nam. Ảnh: Thành Long.
Được sự chỉ đạo của Thường trực lãnh đạo Hội, cuộc thi viết về gia đình Việt Nam đã được tổ chức, bắt đầu từ năm 2016 và kết thúc vào đầu năm 2017. Cuộc thi được giao cho báo điện tử Người Đưa Tin, ấn phẩm Hôn nhân & Pháp luật (thuộc báo Đời sống & Pháp luật) đồng tổ chức cuộc thi với chủ đề “Ba ngọn nến lung linh”.
Ban tổ chức cuộc thi đã nhận được sự quan tâm sâu sắc của đông đảo cán bộ, luật gia, có rất nhiều bài dự thi đã được gửi đến Ban tổ chức. Kết quả chấm thi đã chọn được 34 giải cho những bài dự thi xuất sắc nhất, trong đó có 2 giải nhì (không có giải nhất), nhiều giải ba và giải khuyến khích.
Cuộc thi đã góp phần khẳng định vai trò to lớn của gia đình trong xã hội, tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống của gia đình Việt, những nét đẹp mới trong cuộc sống gia đình hiện đại, thông qua đó góp phần nâng cao nhận thức, bồi dưỡng tình yêu gia đình, quê hương, đất nước của thế hệ trẻ.
