Báo VnExpress đưa tin, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội vừa báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách về đầu tư và khai thác công trình giao thông theo hình thức BOT.
Hiện còn 8 trạm thu phí BOT gặp vướng mắc do bất cập về vị trí đặt trạm, không được sự đồng thuận của người dân địa phương.
Đó là các trạm: Bỉm Sơn thuộc dự án quốc lộ 1A đoạn tránh phía tây TP.Thanh Hóa; Km77+922 quốc lộ 3 thuộc dự án Thái Nguyên - Chợ mới và nâng cấp mở rộng quốc lộ 3; Km1747 đường Hồ Chí Minh qua Đăk Lăk; La Sơn - Túy Loan; T2 thuộc dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 91 (Cần Thơ); Ninh Xuân thuộc dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 26; Cai Lậy thuộc dự án xây dựng tuyến tránh thị xã Cai Lậy; trạm thu phí quốc lộ 10 đoạn từ cầu La Uyên đến cầu Tân Đệ (Thái Bình).
Phần lớn trạm thu phí đặt trên quốc lộ được nhà đầu tư cải tạo, nâng cấp và xây đường mới. Người dân không đồng thuận khi nhà đầu tư thu phí cả hai tuyến đường.
Đánh giá 8 dự án không được thu phí trong thời gian dài gây khó khăn cho doanh nghiệp đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị cấp có thẩm quyền bố trí nguồn vốn ngân sách Nhà nước trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để thanh toán, sau đó sẽ xóa bỏ các trạm này.
Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, việc đề nghị dùng ngân sách nhà nước để hỗ trợ hoặc mua lại dự án BOT là không hợp lý bởi chưa đủ cơ sở pháp lý và thực tiễn cho việc xem xét, quyết định mua lại.
Theo báo Tuổi trẻ, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết thêm, ngoài 8 dự án trên vẫn còn nhiều dự án BOT khác bất cập về vị trí đặt trạm nhưng người dân tại địa phương không còn phản đối sau khi chủ dự án BOT có chính sách miễn, giảm phí phù hợp.
Nếu nhà nước mua lại các dự án BOT sẽ tiềm ẩn nguy cơ thiếu minh bạch, dẫn đến hiệu ứng lan rộng tại các dự án khác, khiếu kiện, làm mất an ninh, trật tự, đồng thời gây áp lực cho ngân sách nhà nước và đi ngược với chủ trương của đảng, nhà nước về xã hội hóa cho đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, Ủy ban kinh tế Quốc hội nhấn mạnh.
Cả nước hiện có 107 trạm thu phí BOT do trung ương và địa phương quản lý, trong đó Tổng cục đường bộ Việt Nam đang quản lý 66 trạm.
Tổng cục đường bộ Việt Nam đã xây dựng hệ thống quản lý, giám sát, dữ liệu thu phí tại các trạm BOT nhưng đến nay hệ thống này mới giám sát được 6 trạm BOT, 101 trạm BOT còn lại chưa được quản lý, giám sát dữ liệu thu phí.
Về doanh thu của các trạm BOT, theo Ủy ban kinh tế Quốc hội, chỉ có một số dự án tăng trưởng doanh thu tốt như dự án BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ, năm 2020 tăng 20% so với năm 2019; cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, năm 2020 tăng 85% so với phương án tài chính.
Đa số các dự án BOT có doanh thu không đạt so với dự kiến tại hợp đồng BOT, nhà đầu tư BOT gặp khó khăn trong việc trả nợ ngân hàng, tiềm ẩn nguy cơ nợ xấu.
Trong năm 2018, có 27 dự án BOT có số thu thấp hơn số thu dự kiến, năm 2019 có 43 dự án BOT có số thu thấp hơn số thu dự kiến, năm 2020 có 42 dự án BOT có số thu thấp hơn dự kiến.
H.H (tổng hợp)
