Em tố cáo chị vay không trả
Sau đó, VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ra cáo trạng, kết luận bà Phan Thị T đã lợi dụng lòng tin của em gái mình để chiếm đoạt số tiền hơn 840 triệu đồng và 5 lượng vàng SJC. Ngày 21-6-2006, TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã mở phiên tòa xét xử và tuyên phạt bà Phan Thị T 14 năm tù giam về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Bà T kháng cáo kêu oan. Bốn tháng sau, Tòa phúc thẩm TAND TC tại TP HCM xử phúc thẩm, xét thấy còn nhiều tình tiết chưa sáng tỏ, đã tuyên hủy bản án sơ thẩm và trả hồ sơ vụ án để điều tra xét xử lại từ đầu. Tại phiên sơ thẩm lần 2, tòa đã tuyên bà T không phạm tội. Nhưng câu chuyện trớ trêu này vẫn chưa dừng ở đây. Không đồng tình với phán quyết này, em gái bà T kháng cáo và VKSND cũng ra kháng nghị kháng nghị, yêu cầu cấp phúc thẩm xét xử theo hướng hủy toàn bộ án sơ thẩm, trả hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh xét xử lại theo hướng Phạm Thị T phạm tội.
Tại phiên xử phúc thẩm lần 2, qua quá trình thẩm vấn, HĐXX phúc thẩm xác định, số tiền, vàng mà bà H gửi cho chị gái mình đã được bà T viết giấy nhận nợ. Bản thân bà T cũng thừa nhận có cầm số tiền, vàng của em gái, sau đó đã trả một phần. Nhưng do làm ăn thua lỗ nên chưa có điều kiện để trả, chứ không có ý định lừa đảo em để chiếm đoạt. Hơn nữa, bà T cũng không bỏ trốn, không chối bỏ trách nhiệm trả nợ và có tài sản đủ để thanh toán nợ.
Nhận định việc giao dịch trên là quan hệ dân sự, không có cơ sở khẳng định bà T đã lạm dụng tín nhiệm của cô em gái để chiếm đoạt số tài sản trên, nên HĐXX phúc thẩm của Tòa phúc thẩm TAND TC tại TP HCM đã bác kháng cáo của bị hại, kháng nghị của VKS, tuyên bà Phan Thị T vô tội và đình chỉ việc giải quyết vụ án, khôi phục danh dự, mọi quyền và lợi ích hợp pháp cho bà T theo quy định.
Hình minh họa
Thay đổi tội danh vẫn oan!
Năm 1996, anh Trần Văn T (SN 1959, trú tại TP Nam Định, tỉnh Nam Định) đang là Giám đốc Cty TNHH Đông Nam Á thì bị CA tỉnh Phú Thọ khởi tố và tạm giam về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản công dân và tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN. Theo cáo trạng, anh T thường xuyên làm ăn với Kim Anh C (Phó Giám đốc Cty thương mại Vĩnh Lạc). Từ 25-9-1995 đến 20-8-1996, thông qua C, T đã mua của Cty thương mại Vĩnh Lạc một số hàng hóa gồm 5 xe ô tô, 220 bộ giàn đài, 291 xe máy và vay một số tiền mặt, tổng cộng là 7,436 tỷ đồng. Anh T đã thanh toán được 7,418 tỷ đồng.
Số xe máy anh T mua của Cty Vĩnh Lạc đến ngày 6-7-1996 thì đem 250 xe đến thế chấp tại Cty vàng bạc đã quý Nam Định để vay tiền. Cty vàng bạc đá quý định giá mỗi xe 22 triệu, thành tiền là 5,5 tỷ đồng, và cho anh T vay bằng hình thức cầm đồ số tiền 3,290 tỷ đồng, thời hạn trả là ngày 7-10-1996.
Trong quá trình đó, Kim Anh C (C bị khởi tố về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản). Thấy số xe máy anh T đang cầm cố liên quan đến vụ án của C, CQĐT xét hợp đồng kinh tế giữa hai bên là hợp pháp nên để lại cho Cty vàng bạc đá quí 150 xe máy, tương đương giá trị 3,3 tỷ đồng để trừ vào số tiền cho anh T vay, còn lại 100 xe máy thu giữ để phục vụ giải quyết vụ án. Đến hạn thanh toán, anh T không có tiền trả nên Cty vàng bạc đã quí đã bán phát mại 150 xe máy và thu được 2,201 tỷ đồng để đối trừ vào khoản anh T vay. Do đó, anh T còn nợ Cty này tiền gốc 1,088 tỷ đồng và 211 triệu tiền lãi. Từ hai khoản nợ này, anh Trần Văn T bị khép vào tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN.
CQĐT còn xác định, trong thời gian từ tháng 5-1996 đến tháng 11-1996, anh T còn thế chấp 1 xe ô tô và 23 xe máy cho bà Nguyễn Thị V để vay 300 triệu đồng; thế chấp 40 bộ giấy tờ xe và xe tô tô để vay anh Vũ T 596 triệu đồng (đã trả được 185 triệu, còn nợ lại 411 triệu chưa thanh toán được); vay của bà Nguyễn Thị Th 130 triệu đồng, hẹn đến 14-11-1996 trả nhưng anh chưa thanh toán được. Các hành vi này được CQĐT xác định cấu thành tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản công dân. Tháng 11-1996, anh T bị tạm giam.
Tại phiên tòa sơ thẩm, anh T thừa nhận vay của Cty vàng bạc đá quí Nam Định hơn 3 tỷ đồng, nhưng đã thế chấp 250 xe máy có giá trị tương đương, song do CQĐT đã thu mất 100 xe nên sự thất thoát này không do anh T chiếm đoạt. Riêng số hàng điện tử mua của Cty thương mại Vĩnh Lạc có dấu hiệu lắp ráp linh kiện không đúng chủng loại, hơn nữa, khi thực hiện hợp đồng, Cty thương mại Vĩnh Lạc có vi phạm nên anh T không còn nợ nần gì. Với các khoản vay của ba cá nhân là bà V, bà Th và anh Vũ T, anh T không có ý định lừa đảo hay lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, nhưng do bị bắt nên chưa trả được nợ.
Tại phiên tòa sơ thẩm, xét không đủ yếu tố cấu thành tội phạm, VKSND tỉnh Phú Thọ đã rút quyết định truy tố anh T về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN và thay đổi việc truy tố từ tội Lừa đảo sang Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của công dân. HĐXX nhận định anh T đã vay các khoản tiền trên nhưng quá hạn không trả là hành vi bội tín, cấu thành tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, và tuyên phạt anh T 4 năm 6 tháng tù giam.
Thực tế, anh T có cầm tiền của bà V và anh Vũ T, nhưng đây đều là tiền tạm ứng vì anh T nhờ hai người này bán hàng nhưng chưa thanh toán và các bên đều khai thỏa thuận tự nguyện. Riêng khoản vay của bà Th, có giấy tờ rõ ràng. Chưa kể, giữa những việc này có mối quan hệ với nhau, nếu anh T không bị bắt, các hợp đồng vẫn tiếp tục được thực hiện và anh T vẫn có khả năng thanh toán nợ.
Anh T kháng cáo kêu oan. Ngày 25-8-2000, Tòa phúc thẩm TAND TC tại Hà Nội đã xử phúc thẩm, xem xét lời khai, chứng cứ cho thấy sự việc không đủ cơ sở cấu thành tội phạm, nên đã tuyên anh T không phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và trả tự do ngay tại phiên tòa.
Phương Thảo (PLXH)
