Ẩn số khách hàng mua “vũ khí tối thượng” Nga sản xuất

Ông Dmitri Shugaev, Giám đốc Cơ quan Liên bang về Hợp tác kỹ thuật quân sự Nga nói Moscow đã nhận được những lời đề nghị mua tổ hợp tên lửa đối đất chiến thuật Iskander.

“Tôi có thể xác nhận có nhiều đơn đặt hàng, nhưng tới nay vẫn là quá sớm để nói về chúng. Đương nhiên, việc biên chế tên lửa Iskander trong quân đội Nga đã khiến nhiều quốc gia coi chúng tôi là đối thủ phải sốt sắng. Điều này nói lên sự thật rằng chúng tôi có một vũ khí rất nguy hiểm và chắc chắn thu hút sự quan tâm của nhiều đối tác nước ngoài”, ông Shugaev phát biểu tại một cuộc họp báo về kết quả của triển lãm vũ khí ARMY-2017 vừa qua ở ngoại ô Moscow.

Vị Giám đốc này cũng cho hay Moscow sẽ “sàng lọc” kỹ lưỡng xem quốc gia nào mới phù hợp để Nga bán hệ thống tên lửa uy lực này.

Theo ông, khi cấp Iskander, Nga phải tính tới yếu tố đảm bảo tuân thủ nghĩa vụ quốc tế, hài hòa lợi ích và cân bằng cán cân quân sự.

Iskander-M là một trong những vũ khí có độ chính xác cao tân tiến nhất của Nga, được giới thiệu lần đầu trong quân đội vào năm 2006.

Những quả tên lửa siêu thanh với khả năng hạt nhân có tầm hoạt động trong khoảng từ 415 đến 500km, có thể nhắm mục tiêu một cách độc lập trong vài giây và hoàn toàn được điều khiển trong tất cả các giai đoạn bay.

Quân đội Nga có kế hoạch trang bị Iskander-M cho tất cả đơn vị pháo binh thuộc binh chủng lục quân vào năm 2020. 

Vì Nga chỉ lựa chọn một số quốc gia để bán hệ thống tên lửa Iskander, nên giới quan sát đang kiên nhẫn chờ đợi xem ai sẽ nằm trong danh sách may mắn được lựa chọn bởi Moscow.

Một trong những ưu điểm nổi bật của Iskander là đường bay chiến thuật giúp nó có khả năng thâm nhập tuyệt vời vào mạng lưới phòng không dày đặc của đối phương.

Câu chuyện buôn bán Iskander bắt đầu được đưa ra bàn tán vào năm 2015. Các quan chức của cơ quan độc quyền xuất khẩu vũ khí quốc doanh Rosoboronexport cho hay, đã có những cuộc đàm phán về việc bán tên lửa Iskander-E (phiên bản xuất khẩu với tầm bắn từ 50-280km) với Saudi Arabia.

Tuy nhiên, tới cuối năm 2015, Giám đốc điều hành Tập đoàn Công nghệ Rostec (Nga) Sergei Chemezov phủ nhận thông tin về những cuộc đàm phán nêu trên với Saudi.

Tháng 6/2016, ông Chemezov cho biết, việc xuất khẩu Iskander đã hoàn toàn bị cấm.

Song chỉ một vài tháng sau đó, hệ thống Iskander bất ngờ xuất hiện trong lễ duyệt binh mừng độc lập lần thứ 25 của nước Cộng hòa Armenia ở Thủ đô Yerevan. Armenia là một đồng minh của Nga trong Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO).

Theo tuyên bố của Armenia, đây là tổ hợp tên lửa của quân đội Armenia chứ không phải của quân đội Nga.

Lý giải khó hiểu này cùng với khẳng định của ông Shugaev làm dấy lên một câu hỏi liệu có phải Nga chưa thực sự muốn xuất khẩu Iskander hay họ đang tiếp tục cân nhắc, lựa chọn các ứng viên phù hợp để bán?

Theo ông Andrei Frolov, Tổng biên tập Tạp chí vũ khí Arms Export, các quốc gia bày tỏ quan tâm tới Iskander là một chuyện, còn việc có được Nga đồng ý bán hay không lại là chuyện khác. Điều đó phụ thuộc vào mức độ nghiêm túc của bên cần mua cũng như khả năng tuân thủ các quy định của Moscow.

Bên cạnh đó, Nga cũng tính toán mức độ cân bằng quân sự khi xuất khẩu hệ thống tên lửa này cho các nước khác.

Còn đối với Saudi Arabia, hiện lực lượng pháo binh nước này đang được trang bị tên lửa tầm trung của Trung Quốc. Giả dụ Moscow cung cấp Iskander cho Saudi, cán cân quyền lực vẫn không thay đổi.

Ông Frolov mổ xẻ: “Chẳng hạn Iskander được bán cho Georgia, Mỹ có thể sẽ thu thập các mảnh vỡ của những quả tên lửa để xem xét các thành phần bên trong, mà Nga thì không muốn như vậy”.

Tóm lại, sở hữu Iskander được coi như sở hữu một thứ vũ khí tấn công tối thượng.

Việc nhiều nước muốn trang bị cho mình một hệ thống tên lửa như vậy là điều dễ hiểu, nhưng vấn đề là không phải Moscow lúc nào cũng sẵn sàng bàn giao.

Với tư cách là một cường quốc, Nga cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố khác nhau trước khi chính thức đặt bút ký hợp đồng mua bán thứ vũ khí đầy uy lực này.

Do vậy, trong thời gian tới, giới quan sát buộc phải tiếp tục chờ đợi xem ai sẽ là khách hàng đầu tiên sở hữu Iskander của Nga.

Xem thêm: Lính đánh thuê Nga thiệt mạng ở Deir ez-Zor, “Hổ Syria” sắp diệt sạch IS

D.T