Bản đồ quy hoạch KĐT Thủ Thiêm bị mất: Có thể khởi tố vụ án

Bản đồ quy hoạch khu đô thị mới (KĐTM) Thủ Thiêm tỷ lệ 1/5.000 là văn bản pháp lý quan trọng đi kèm với Quyết định số 367 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 4/6/1996.

Tuy nhiên, bản đồ này đến nay vẫn chưa được tìm thấy. Thông tin gây sốc trên đã được đưa ra tại cuộc họp báo của UBND TP.HCM ngày 2/5 vừa qua.

Trong quá trình quy hoạch, giải tỏa bán đảo Thủ Thiêm để xây dựng khu siêu đô thị, hành chính của TP.HCM, hơn 12.500 hộ dân đã phải di dời đến nơi khác sinh sống.

Trong quá trình giải tỏa, hàng trăm hộ dân khiếu kiện việc mình không nằm trong vùng dự án nhưng vẫn bị giải tỏa. Việc khiếu kiện kéo dài hàng chục năm nay và không ít lần những hộ dân này yêu cầu chính quyền thành phố cung cấp bản đồ quy hoạch 1/5.000 để đối chiếu nhưng thành phố đều không cung cấp được.

Trong buổi họp báo của UBND TP.HCM mới đây, Giám đốc sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM Nguyễn Thanh Nhã cho biết, bản đồ KĐTM Thủ Thiêm đến giờ này vẫn chưa tìm thấy. Thành phố đã chỉ đạo các sở ngành rà soát từng nguồn, đơn vị tư vấn trước đây và báo cáo Chính phủ.

Trong khi đó, Chánh văn phòng UBND TP.HCM Võ Văn Hoan cho biết, bản đồ chưa tìm thấy trong bộ hồ sơ lưu, chứ không phải không có. UBND TP.HCM cũng như các bộ, ngành vẫn đang ra sức tìm kiếm.

“Hiện thành phố chỉ đạo phải truy bằng được, nghe nói cũng đã tìm thấy được bản photo, bản sao chứ không phải bản gốc, bản màu, như vậy không phải là không có. Quyết định 367 kèm theo bản đồ là cơ sở pháp lý để Thủ tướng phê duyệt dự án nên không thể không có bản đồ được”, ông Hoan nói.

Trao đồi với PV về việc bản đồ quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm bị thất lạc, luật sư Nguyễn Văn Tài - Trưởng Văn phòng Luật sư Mai Trung Tín (đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng, chiếu theo các quy định pháp luật, hiện chưa có điều khoản nào trong các bộ luật quy định có thể khởi tố vụ án để tìm tài liệu đã mất cả. Cụ thể trong vụ việc chính quyền TP.HCM cho rằng bản đồ quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm tỉ lệ 1/5.000 bị mất thì không thể khởi tố vụ án đề tìm tài liệu, bản đồ này.

Tuy nhiên, theo luật sư Tài, trong trường hợp có bản đồ, nhưng để bị thất lạc, cơ quan điều tra có thể khởi tố vụ án "Thiếu trách nhiệm trong quản lý, lưu trữ hồ sơ, tài liệu…” để xử lý những người có liên quan.

Luật sư Tài cũng đặt nghi vấn, bản đồ quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm phải có mới có thể trình Chính phủ phê duyệt dự án được. Dự án KĐTM Thủ Thiêm đã được Thủ tướng phê duyệt thì chắc chắn phải có bản đồ quy hoạch tỉ lệ 1/5.000.

“Rất có thể đã có ai đó, hoặc nhóm nào đó thủ tiêu bản đồ này, nhằm phục vụ cho một số lợi ích của riêng họ, cụ thể như việc giải tỏa, thu hồi đất tràn lan ngoài vùng dự án được phê duyệt…”, luật sư Tài đặt nghi vấn.

Đồng quan điểm với ông Tài, luật sư Đặng Đức Trí – Giám đốc hãng luật Roma nhấn mạnh: "Liên quan đến việc mất bản đồ quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm, tôi khẳng định có bản đồ này. Nhưng bây giờ mất rồi thì dưới góc nhìn của pháp luật hình sự xử lý như thế nào?".

Theo luật sư Trí, dưới góc nhìn của pháp luật hình sự thì mới chỉ có một số tội liên quan đến mất hồ sơ, tài liệu trong tòa án... Trong tội này, nếu làm mất những giấy tờ, hồ sơ thuộc công vụ của mình, gây nên những thiệt hại vật chất mà đạt ngưỡng theo quy định thì có thể khởi tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại Điều 360 bộ Luật Hình sự năm 2015.

Quy định là thế nhưng rất khó, bởi việc xác định ai là người có trách nhiệm giữ bản đồ này, bản đồ giờ ở đâu là một câu chuyện dài. Vì bản đồ quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm tỉ lệ 1/5.000 không phải là tài liệu bí mật Nhà nước nên cũng không thể căn cứ vào Điều 338 của bộ Luật Hình sự để xử lý tội “Vô ý làm lộ bí mật Nhà nước” được.

Từ vụ việc này, luật sư Trí kiến nghị, để đảm bảo trong tương lai, việc những hồ sơ, tài liệu của Nhà nước bỗng dưng bị mất thì cần thiết phải bổ sung một tội mới, đó là tội “Làm mất, hoặc làm thất lạc tài liệu, chứng cứ văn bản, giấy tờ, hồ sơ của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền” thì mới rõ ràng được. Nếu không có một điều luật chi tiết như vậy mà chỉ bám vào một điều áng chừng, chung chung như là điều 360 tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” thì rất khó để xử lý trách nhiệm.

Trong một diễn biến khác, mới đây, một người dân ngụ tại quận 2 đã thông tin với báo chí rằng, ông là người đang giữ tấm bản đồ quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm tỉ lệ 1/5.000.

Đó là ông Lê Văn Lung (ngụ đường Trần Não, quận 2, TP.HCM), người đại diện cho 71 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án đã nhiều năm đi khiếu nại về việc thu hồi, giải tỏa đất của thành phố.

Theo ông, tấm bản đồ mà ông Lung đang giữ là bản đồ thành phố đã trình Thủ tướng khi đề xuất phê duyệt quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm. Tấm bản đồ màu quy hoạch Khu ĐTTT tỷ lệ 1/5.000 có dấu đỏ xác nhận của Văn phòng kiến trúc sư trưởng, sở Xây dựng và công ty Dịch vụ phát triển đô thị… Bản vẽ có ký hiệu KT- 06, ngày 12/6/1995, tỷ lệ 1:5.000. Trên bản đồ có ghi: TP.HCM, Quy hoạch xây dựng Trung tâm thành phố mới Thủ Thiêm, Tổng mặt bằng…

Trao đổi với phóng viên, ông Lung cho biết: “Nhiều lần người dân Thủ Thiêm đã yêu cầu UBND TP.HCM cho xem bản đồ 1/5.000 để xác định ranh giới giải tỏa mặt bằng nhưng đều bị từ chối. Khi chúng tôi yêu cầu TP phải trưng ra bản đồ quy hoạch 1/5.000 để xác định ranh giới, thì TP lại bảo thất lạc. Chính vì thế người dân ở đây khiếu kiện kéo dài từ năm 1996 đến nay”.