Nghe lời người dân đồn thổi, chúng tôi tìm về nhà ông Đinh Trọng Tế (85 tuổi) ở thôn Đọi Nhất xã Đọi Tam tìm hiểu thực hư. Đã ở tuổi xưa nay hiếm nhưng trông cụ Tế khá khỏe mạnh. Hút điếu thuốc lào cụ Tế sang sảng kể về 9 giếng mắt rồng “ngự trị” ở quanh núi Đọi.
Theo cụ Tế giếng rồng chứa nhiều điều bí ẩn.
Theo cụ Tế, chuyện về cái giếng mắt rồng không phải ai cũng biết bởi đó chỉ là câu chuyện truyền miệng, không một sử sách nào ghi lại. “Khi ấy, một cuộc đại hạn hán xảy ra kéo dài nhiều năm liền. Cánh đồng ở làng Đọi Sơn và nhiều nơi lân cận hạn hán kéo dài, mùa màng thất bát. Dân chúng quanh vùng đói khát, các thầy phù thuỷ lập đàn cầu mưa gọi gió đều không thành. Nhiều người dân quanh vùng kéo nhau rời bỏ quê hương để tránh nạn thì một đêm mưa bão nổi đen trời. Dân chúng kinh hãi khi thấy 9 con rồng bỗng đâu xuất hiện, đồng loạt phun mưa ngập trắng chân núi Đọi”, cụ Tế kể lại.
Người dân cho rằng, vùng đất thiêng nên được trời ban ân cho mưa. 9 con rồng phun mưa trong 9 ngày 9 đêm rồi đồng loạt hoá thân thành 9 cái giếng nước quanh năm nước không bao giờ cạn.
Theo cụ Tế: "Mỗi một cái giếng đều được ví như một cái mắt rồng, những hòn đá nổi lên được xem như những cái vảy và móng rồng. Điều đặc biệt, là những hiện tượng ly kỳ. Trong 9 giếng mắt rồng thì có một giếng có tên là giếng Lấp. Truyền thuyết kể lại rằng ngày xưa khi miệng giếng bị lấp thì con gái trong làng bỗng dưng không thể thụ thai và tất thảy bỏ làng ra đi biền biệt. Thấy sự không lành người dân khơi lại giếng thì hiện tượng lạ lùng ấy cũng tự nhiên không còn nữa".
Nhìn từ trên xuống thấy cả đáy giếng.
Giếng chỉ sâu gần 1 mét, cắm hàng chục vòi bơm cả ngày lẫn đêm nhưng không vơi đi 1 đốt tay.
Ở đình Thánh Cả trên đỉnh núi Đọi nằm trong đình cũng có một cái giếng mắt rồng chứa đầy bí ẩn. Vì nằm trong đình nên quanh năm chiếc giếng này được đóng kín. Có một điều kỳ lạ là dù ở địa thế chót vót trên đỉnh cao nhất nhưng quanh năm giếng đầy nước và thường xuyên đùn lên ùng ục nguồn nước nóng ấm vào mùa đông.
Ở xóm Thái Bình, thôn Đọi Nhất có một giếng rồng được gọi là giếng sống. Miệng giếng có đường kính khoảng 2 mét, sâu 3 mét. Điều đặc biệt nhất là lượng nước dưới giếng rất ít, chỉ sâu 60 cm. Tính ra thì lượng nước đo được chỉ vẻn vẹn hơn một khối nhưng với hơn 30 chiếc máy bơm của các hộ dân bơm cả ngày lẫn đêm nhưng lượng nước trong giếng không bao giờ vơi đi đến một đốt ngón tay.
Theo cụ Tế 9 giếng rồng bao quanh chân núi Đọi, minh chứng 9 mắt rồng.
Cách giếng mắt rồng xóm Thái Bình 400 mét là chiếc thuộc xóm Hàm Long. Cách đây hơn 70 năm, khi đó ông Đinh Trọng Tế còn nhỏ thì tại chiếc giếng trên cũng xảy ra một chuyện lạ lùng. “Một cô gái khoảng chục tuổi trong làng đi gánh nước đã chết đuối dưới giếng. Nhưng có điều nước dưới giếng chỉ ngang thân sao cô gái lại chết đuối? Bí ẩn ấy mãi mãi không được lý giải”, cụ Tế nói thêm.
Trong chuỗi những câu chuyện khó tin, ông Tế băn khoăn: "Chúng tôi đã có nhiều cuộc tranh cãi về "cửu long cửu tỉnh". Đó là tại sao nếu giếng là mắt rồng thì sao lại chỉ có 9 mắt, lẽ ra phải có 18 cái giếng mới đúng vì mỗi con rồng phải có hai mắt. Phải chăng, rồng bị chột hoặc rồng chỉ có một mắt duy nhất".
Trong 9 giếng mắt rồng thì có một giếng đã bị vùi lấp để phục vụ hoạt động quốc phòng người dân gọi là giếng rồng mù. "Chúng tôi đang đề xuất với chính quyền địa phương khôi phục lại giếng rồng mù này để truyền thuyết "cửu long cửu tỉnh" còn mãi với thời gian và là nét riêng đầy bí ẩn của Đọi Tam", cụ Tế nói thêm.
Văn Nguyên
