Bị dồn vào đường cùng, IS tìm cách hồi sinh ở Pakistan?

Sắp bị xóa sổ ở Syria

Theo kênh truyền hình al-Manar thân cận với phong trào Hồi giáo Hezbollah, hồi giữa tuần này, quân đội Syria cùng những lực lượng đồng minh bắt đầu tiến vào Abu Kamal, một thành phố trên sông Euphrates tại tỉnh Deir ez-Zor, miền Đông Syria.

Đây được coi là thành trì cuối cùng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Syria và Iraq. Trước đó, lực lượng quân đội Iraq vừa tái chiếm được al-Qaim, thị trấn chiến lược gần thành trì đô thị cuối cùng nêu trên của nhóm khủng bố.

Hôm 3/11, quân đội Chính phủ Syria tuyên bố đã giải phóng hoàn toàn thành phố Deir ez-Zor khỏi những phần tử khủng bố cực đoan IS. Họ đã diệt nhiều tay súng, phá hủy các kho vũ khí, đạn dược cùng khí tài của nhóm khủng bố khét tiếng này.

Theo nhận định của giới quan sát, việc quân đội Syria tiến công vào thành trì cuối của IS như nhát đòn chí mạng vào tổ chức khủng bố này. Nó đồng thời là dấu hiệu cho thấy tổ chức này đang trên bờ vực sụp đổ.

Trong năm nay, quân Chính phủ Syria cùng lực lượng đồng minh Hezbollah và các nhóm dân quân Hồi giáo dòng Shiite khác, với sự hậu thuẫn từ Iran và Nga, đã giành được nhiều khu vực lãnh thổ mang tính chiến lược ở miền Trung và Đông Syria.

Các nhóm phiến quân “đối lập ôn hòa” (chủ yếu là liên quân Arab và người Kurd) cùng sự hỗ trợ của đặc nhiệm Mỹ và liên quân quốc tế do Washington dẫn đầu cũng giúp giải phóng nhiều vùng đất ở miền Bắc và Đông Syria.

Hồi tháng trước, việc “Thủ đô” của IS tại Raqqa rơi vào tay Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn cũng là một tín hiệu cho thấy ngày tàn của tổ chức khủng bố Hồi giáo cực đoan tại Trung Đông.

Hiện tại, nhóm khủng bố đang thất thế và tìm cách thoát thân khỏi Trung Đông, do đó chúng có hai lựa chọn rõ ràng cho địa điểm để trỗi dậy tái thiết lập nhóm là Trung và Nam Á. Khu vực Trung Á là nơi tập trung của 5.000 tay súng IS, trong khi 40% dân số Nam Á là người theo đạo Hồi – những môi trường lý tưởng để truyền bá tư tưởng bạo lực và cực đoan của nhóm.

Vươn vòi bạch tuộc

Theo đánh giá của tờ The Diplomat, chiếc phao cứu hộ tốt nhất hiện nay của IS nằm trong tay những phần tử thánh chiến đã thành lập một nhánh lớn hoạt động ở Afghanistan và Pakistan: IS tỉnh Khorasan. Nhánh khủng bố này không có người đứng đầu.

Bên cạnh đó, hiện tại Pakistan đang phải đối mặt với nhiều sóng gió: Chính phủ non yếu đứng trước tương lai bất định, nạn tham nhũng diễn ra tràn lan, người dân nghèo đói, tình trạng bạo lực, bất ổn diễn ra liên miên... Đó chính là cơ hội để những tổ chức Hồi giáo quá khích vũ trang như IS có cơ hội tiến vào nước này và biến nơi đây trở thành “ổ dịch” của những tư tưởng thánh chiến cực đoan.

Trong vài năm trở lại đây, IS đã bắt đầu phát triển chân rết tại quốc gia Nam Á này. Chúng thực hiện nhiều vụ tấn công, đánh bom khiến hàng ngàn dân thường thương vong. Trong khi đó, Chính phủ  gặp vô vàn khó khăn trước âm mưu  và các vụ khủng bố vẫn diễn ra rải rác trên khắp đất nước.

Trước khi IS tỉnh Khorasan chính thức tuyên bố thành lập vào tháng 1/2015, những bức vẽ mang chủ đề khủng bố Hồi giáo cực đoan và tư tưởng thánh chiến của nhóm này đã len lỏi xuất hiện tại Pakistan. Sau đó, một loạt các nhóm vũ trang ở Pakistan như Lashkar-e-Jhangvi (LeJ) hay Jamaat-ud-Dawa đã tuyên bố hoạt động liên minh với tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS.

Báo cáo đánh giá giữa năm của Tổ chức Nhân đạo Liên Hợp Quốc cho thấy số lượng các vụ tấn công được thực hiện bởi IS tỉnh Khorasan đã tăng gấp đôi ở Afghanistan (từ 128 lên 237), với sự hiện diện của nhóm này tại 7 tỉnh ở quốc gia này trong nửa đầu năm nay. Quá trình gia tăng đó tương ứng với sự cạn kiệt nguồn lực của nhóm này ở Iraq và Syria.

Sự hiện diện của IS chủ yếu vẫn nằm ở Afghanistan, song Pakistan vẫn được coi là một chiếc máy hút tiềm năng tích tụ các phần tử thánh chiến trong tương lai. Chính phủ Pakistan sẽ làm gì nếu và khi IS, Taliban cùng các lực lượng đồng minh sáp nhập thành một nhóm, điều đó sẽ được trả lời trong tương lai.

Tuy nhiên, nếu các tổ chức khủng bố trên hợp nhất, quá trình đó chắc chắn sẽ mang lại nhiều hệ quả nghiêm trọng đối với xã hội Pakistan và sự bất ổn đối với khu vực Trung và Nam Á.

Xem thêm: Tổng thống Putin nói về “tinh thần APEC”