Những bí mật trong chiến lược đóng tàu sân bay của Trung Quốc

Trung Quốc đang đóng tàu Type 002?

Mới đây, giới nghiên cứu quân sự đã đăng tải trên mạng xã hội những hình ảnh chụp một số bộ phận tàu khổng lồ xuất hiện tại xưởng đóng tàu Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh, nơi Trung Quốc cho hạ thủy tàu sân bay đầu tiên mang số hiệu Type 001A vào ngày 26/4 vừa qua. Những tấm ảnh đó khiến nhiều người suy đoán rằng Bắc Kinh đang bắt tay xây dựng tàu sân bay thứ hai.

Tuy nhiên, SCMP dẫn lời các chuyên gia cho biết, hiện tại Bắc Kinh vẫn đang nghiên cứu cách thức đóng loại tàu được trang bị hệ thống phóng máy bay dùng áp lực hơi nước một cách an toàn và đáng tin cậy hơn. Vì vậy, tàu sân bay thế hệ tiếp theo của Trung Quốc vẫn chưa được khởi công. 

Ông Zhou Chenming thuộc viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc phòng Knowfar cho biết, những bộ phận nói trên có thể thuộc về một chiến hạm nhưng không phải của Type 002.

“Dự án đóng tàu Type 002 vẫn chưa được quyết định. Theo truyền thống của ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc, không phải tất cả các tàu sân bay đều sẽ được đóng ở cùng một xưởng đóng tàu”, chuyên gia Zhou Chenming nói.

Theo ông, giới lãnh đạo Trung Quốc thường khuyến khích 2 hay 3 nhà sản xuất vũ khí cạnh tranh với nhau, giống như sự cạnh tranh lành mạnh giữa tập đoàn Công nghiệp Máy bay Thẩm Dương và Tập đoàn Hàng không vũ trụ Thẩm Dương trong hoạt động sản xuất máy bay chiến đấu.

Xưởng đóng tàu Đại Liên là nơi Trung Quốc đã tân trang lại tàu sân bay Varyag mà Bắc Kinh mua lại của Ukraine vào năm 1998 và biến thành Liêu Ninh, tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc. Liêu Ninh được đưa vào biên chế hoạt động của Hải quân quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc vào năm 2012.

Ông Zhou Chenming cho biết thêm, chính quyền Trung Quốc vẫn chưa ngã ngũ việc tàu sân bay Type 002 sẽ chạy bằng năng lượng truyền thống, hay nhiên liệu hạt nhân.

“Việc đó sẽ do Chủ tịch nước kiêm Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc Tập Cận Bình quyết định, bởi dự án tàu sân bay này có đề cập đến một vũ khí chiến lược có liên quan tới kế hoạch phòng thủ dài hạn và toàn diện của Trung Quốc. Hiện chỉ có một vài công ty đóng tàu có khả năng sản xuất chiến hạm với lượng giãn nước lên tới 80.000 tấn. Ai cũng muốn tham gia cạnh tranh giành được hợp đồng, vì dự án tàu sân bay này có giá trị hàng trăm tỷ nhân dân tệ, nó sẽ giúp GDP địa phương tăng trưởng mạnh mẽ”, ông Zhou nói.

Trong khi đó, một đoạn video đăng trên mạng xã hội Trung Quốc hồi tháng 12 năm ngoái cho thấy, Giáo sư Jin Yinan, cựu Giám đốc viện Nghiên cứu Quốc phòng thuộc quân đội Trung Quốc đã nói rằng, quá trình đóng tàu sân bay Type 002 đã được khởi công ở nhà máy đóng tàu Jiangnan Changxingdao tại Thượng Hải từ tháng 3/2015.

Nhưng một nguồn tin khác thân thiết với quân đội Trung Quốc lại khẳng định, không có dấu hiệu nào cho thấy xưởng đóng tàu nói trên đang triển khai dự án Type 002.

“Khả năng xưởng đóng tàu Jiangnan sẽ giành được hợp đồng, nhưng ít nhất chúng ta cũng phải được nhìn thấy một vài bộ phận hay là vỏ tàu tại xưởng đóng tàu nếu thực sự nó được khởi công cách đây hơn hai năm. Nhưng cho tới nay, chúng ta chẳng thấy gì cả. Nhà máy đóng tàu vẫn trống trơn. Không thể nào che giấu một con tàu khổng lồ như vậy”, nguồn tin giấu tên nói với SCMP.

Công nghệ đóng tàu “Made in China”

Chuyên gia hải quân tại Bắc Kinh Li Jie cho hay, giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ chọn tiêu chí an toàn là ưu tiên hàng đầu vì Type 002 sẽ là tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc sử dụng hệ thống phóng máy bay bằng áp lực hơi nước. 

“Lắp đặt hệ thống phóng bằng áp lực hơi nước sẽ phức tạp hơn nhiều so với việc xây dựng đường băng kiểu “nhảy cầu” giống như của tàu Liêu Ninh hay Type 001A”, ông Li nói.

“Tiến hành thử nghiệm hoạt động của hệ thống phóng máy bay bằng áp lực hơi nước rất khác so với khi đưa lên tàu sân bay. Sở dĩ là do trên mặt đất, hệ thống phóng máy bay bằng áp lực hơi nước hoạt động độc lập, còn khi đưa lên tàu sân bay, nó sẽ phải phối hợp cùng các bộ phận khác của tàu trong một không gian tương đối chật hẹp”, ông Li nói thêm.

Còn theo quan sát của nhà phân tích quân sự Antony Wong Dong ở Macao, các bộ phận khổng lồ mà mọi người thấy ở xưởng đóng tàu Đại Liên có thể thuộc về con tàu đổ bộ lớn nhất Trung Quốc Type 075. Con tàu này có kích cỡ tương đương với tàu lớp Wasp của Mỹ, với lượng giãn nước khoảng 40.000 tấn.

Nguồn tin quân sự cho biết, Type 075 được đóng bởi công ty Hudong Zhonghua ở Thượng Hải, một nhánh của Tổng công ty đóng tàu Trung Quốc và bằng những hình ảnh về bộ phận tàu xuất hiện tại nhà máy Đại Liên cho thấy hai bên đang cùng phối hợp triển khai dự án trên.

“Trung Quốc lên kế hoạch đóng ít nhất 4 tàu Type 075, nên có thể hiểu rằng Đại Liên và Hudong đang cùng nhau đóng một loại tàu”, nguồn tin nói với tờ SCMP, đồng thời khẳng định công ty Đại Liên và Jiangnan còn phối hợp triển khai dự án Type 055 trong những năm gần đây.

Type 075 có thể chuyên chở chiến đấu cơ cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng. Sự xuất hiện của Type 075 còn giúp hải quân Trung Quốc triển khai nhiều loại trực thăng tấn công tàu hải quân, lực lượng lục quân và tàu ngầm của đối phương hoạt động tại Biển Đông hoặc Hoa Đông.

Xem thêm: Lý do Pháp chọn ông Putin là vị khách đầu tiên tới Paris

Danh Tuyên