Công ty Vietracimex 8 được giao quản lý và khai thác trạm thu phí Bắc Thăng Long -Nội Bài (bao gồm cả trạm chính và trạm phụ) để thu hồi vốn và tạo lợi nhuận cho nhà đầu tư.
Ngày 5/8/2009, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Văn Trọng Lý ban hành văn bản số 5324/VPCP-KTN gửi Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), Bộ Tài chính, Công ty Vietracimex 8 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải về việc bàn giao trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài cho Công ty Vietracimex 8 để hoàn vốn cho dự án xây dựng Quốc lộ 2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc với thời gian quản lý và khai thác hơn 16 năm.
Thực hiện dự án, ngày 25/8/2009 Bộ GTVT có Quyết định 2465/QĐ-BGTVT, chuyển giao toàn bộ Trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, bao gồm cả con người và cơ sở vật chất cho Công ty CP BOT Vietracimex 8 quản lý và thu phí. Khi triển khai xây dựng đường tránh, Công ty Vietracimex 8 vẫn thu theo dự toán được Bộ Tài chính phê duyệt, nộp ngân sách nhà nước theo đúng quy định.
Trong quyết định chuyển giao trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài cho Công ty Vietracimex 8, Bộ GTVT cũng quy định rõ, sau khi dự án xây dựng Quốc lộ 2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên hoàn thành và đi vào hoạt động, số tiền thu phí sử dụng đường bộ của trạm thu phí này sẽ được sử dụng để hoàn vốn cho dự án mà Công ty Vietracimex 8 đã đầu tư.
Thời gian thu phí hoàn vốn, tạo lợi nhuận cho nhà đầu tư dự án xây dựng Quốc lộ 2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên là hơn 16 năm. Đến hết quý IV/2012, Công ty Vietracimxe 8 mới thực hiện thu phí được khoảng 2 năm, tương đương 1/8 thời gian dự kiến thu hồi vốn thì đã bị Bộ GTVT đề xuất phương án “xóa sổ” trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài khiến doanh nghiệp hoang mang lo lắng, đồng thời đối mặt nguy cơ phá sản.
Trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài
Bộ GTVT làm trái ý kiến chỉ đạo của Chính phủ
Ngày 1/1/2013, sau khi quy định về thu phí bảo trì đường bộ có hiệu lực, các trạm thu phí đường bộ do Nhà nước đầu tư phải giải tỏa để tránh “phí chồng phí” với chủ phương tiện, người tham gia giao thông.
Thực hiện chủ trương này, Bộ GTVT đã có phương án sắp xếp lại các trạm thu phí trình Thủ tướng Chính phủ. Ngày 28/12/2012, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản số 2250/TTg-KTN đồng ý với phương án sắp xếp lại các trạm thu phí do Bộ GTVT trình lên. Văn bản số 2250 nêu rõ, Thủ tướng Chính phủ đồng ý việc Bộ GTVT dừng thu, xóa bỏ các trạm thu phí sử dụng đường bộ nộp ngân sách nhà nước và trạm thu phí trả nợ vay. Tại Điều b Văn bản số 2250, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT “Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan xử lý đối với các trạm thu phí khác (trừ các trạm thu phí hoàn vốn các dự án BOT) trong tháng 1/2013, báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vượt thẩm quyền”.
Tuy nhiên, đến ngày 25/4/2013, Công ty Vietracimxe 8 nhận được văn bản số 3478/BGTVT- ĐTCT ngày 22/4/2013 của Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ về phương án xử lý trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, trạm thu phí thuộc diện hoàn vốn các dự án BOT được nêu trong văn bản 2250/TTg-KTN của Thủ tướng Chính phủ.
Phản ứng trước đề xuất “xóa sổ” trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, Công ty Vietracimex 8 cho rằng đề xuất của Bộ GTVT là trái với Điều b văn bản số 2250 ngày 28/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ.
Bên cạnh đó, đề xuất xóa bỏ trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài của Bộ GTVT còn vi phạm hợp đồng BOT số 37/CĐBVN-HĐ.BOT ký ngày 14/8/2007 giữa Cục Đường bộ Việt Nam và Công ty Vietracimex 8. Công ty Vietracimex 8 cho rằng, việc thực hiện quản lý và thu phí tại trạm thu phí Vĩnh Thanh và trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài đều trên cơ sở thoả thuận theo hợp đồng với Tổng cục Đường bộ Việt Nam - cơ quan trực thuộc Bộ GTVT, đã được Chính phủ đồng ý và tất cả các cơ quan, ban ngành có thẩm quyền thuộc Trung ương và địa phương chấp thuận.
Căn cứ theo Điều 13 và 14 của Hợp đồng BOT số 37/CĐBVN-HĐ.BOT ký ngày 14/8/2007, Tổng cục Đường bộ Việt Nam không có quyền đơn phương áp đặt việc điều chỉnh nội dung hợp đồng làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của nhà đầu tư.
Bộ GTVT đưa ra phương án gộp trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài vào trạm thu phí trên quốc lộ 2 đoạn Nội Bài - Vĩnh Yên. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của các dự án đường trục tâm đô thị mới Mê Linh - đấu nối tại km19+500 QL2, dự án đường Nguyễn Tất Thành - đấu nối km14+120 QL2, dự án đường trục trung tâm Vinaline Vĩnh Phúc - đấu nối km21+587 QL2 và dự án đường xuyên Á nên không thể đảm bảo phương án tài chính thu hồi vốn cho dự án xây dựng quốc lộ 2 đoạn tránh TP.Vĩnh Yên.
Để tránh khỏi nguy cơ phá sản, Công ty Vietracimex 8 khẩn thiết đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, bảo vệ nhà đầu tư được thực hiện quyền đầu tư của mình trước quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nêu ở các quyết định trên.
Thủy Thanh
