Vụ trộm bí ẩn
Bức tranh quý của danh họa nổi tiếng người Hà Lan, Vincent Van Gogh bị trộm đánh cắp vào buổi sáng sớm hôm 30/3, tại bảo tàng nhỏ Singer Laren, cách 30km về phía Đông Nam Thủ đô Amsterdam, Hà Lan.
“Tôi thực sự hoảng hốt và buồn vô cùng... Đặc biệt trong những ngày khó khăn mà cả thế giới đang phải đương đầu này, tôi cảm thấy rõ rằng nghệ thuật ở đây đã an ủi chúng ta, truyền cảm hứng cho chúng ta và chữa lành mọi tổn thương cho chúng ta”, Giám đốc bảo tàng, Jan Jan Rudolph de Lorm, run rẩy chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại khi nói về vụ trộm.
Bức Parsonage Garden at Neunen in Spring
3h15 sáng hôm ấy, xe cảnh sát rầm rập đổ về bảo tàng khi chuông báo động nơi đây gióng lên khẩn thiết. Tuy nhiên, khi cảnh sát đến nơi kẻ trộm đã biến mất sau khi để lại những dấu tích tàn nhẫn, một phát ngôn viên của cảnh sát Hà Lan cho biết. Thứ mà cảnh sát nhìn thấy khi đó chỉ là những mảnh vỡ của cánh cửa kính cùng một khoảng trống lạnh lẽo trên tường. Và thật xót xa, vài giờ sau, giới chức trách địa phương đã phải đưa ra thông báo: Bức họa Parsonage Garden at Neunen in Spring (tạm dịch Khu vườn Parsonage tại Neunen vào mùa xuân) đã bị đánh cắp.
Vụ đánh cắp tranh này diễn ra đúng vào thời điểm các bảo tàng ở hầu khắp các nước châu Âu và Mỹ đóng cửa trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh covid-19. Ở Hà Lan, các bảo tàng đều đóng cửa vào ngày 13/3 và dự kiến chỉ được mở cửa sau ngày 1/6.
Dù có đại dịch covid-19 hay không, bảo vệ cũng không canh gác ở bảo tàng Singer Laren vào buổi tối. Hệ thống báo động của bảo tàng được kết nối trực tiếp với cảnh sát địa phương. Được biết, chỉ mất vài phút để cảnh sát đi tới bảo tàng kể từ khi họ rời khỏi trụ sở.
Bức tranh này được bảo tàng Singer Laren mượn từ bảo tàng Groninger để thực hiện cuộc triển lãm đặc biệt tổ chức từ tháng Một đến tháng Năm mang tên Mirror of the Soul (Chiếc gương tâm hồn) với các tác phẩm của loạt họa sĩ tên tuổi như Jan Toorop, Piet Mondrian.
Cố tình đánh cắp tranh đúng ngày sinh của danh họa
Khu vườn Parsonage tại Neunen vào mùa xuân được vẽ vào năm 1884 khi thiên tài hội họa Van Gogh 30 tuổi. Bức tranh này được ông vẽ trong lần về thăm nhà cha mẹ. Bức tranh mô tả một nhà thờ ở Neunen, ngôi làng nơi cha của Van Gogh làm việc với tư cách là mục sư. Được thể hiện bằng những màu sắc khá tĩnh lặng, tác phẩm ghi dấu ấn khác biệt trước khi họa sĩ người Hà Lan chuyển đến miền nam nước Pháp và phát triển một phong cách rực rỡ với nhiều màu sắc hơn.
Giới truyền thông ghi lại cảnh cửa kính của bảo tàng bị phá vỡ. Ảnh: AP.
Bức tranh được vẽ khi Van Gogh chưa tin mình sẽ trở thành một danh họa và các bức họa của mình trở thành một trong những kiệt tác đắt nhất thế giới. Theo truyền thông Hà Lan, Khu vườn Parsonage tại Neunen vào mùa xuân được định giá từ 1 - 6 triệu Euro (26-156 tỷ đồng).
Đây cũng không phải lần đầu kiệt tác của thiên tài hội họa Vincent Van Gogh bị đánh cắp ở Hà Lan trong những thập kỷ gần đây. Vào năm 1991, trộm đã lấy đi 20 bức tranh tại bảo tàng Van Gogh ở Amsterdam. Kẻ trộm đã trốn trong bảo tàng và đợi đến khi bảo tàng đóng cửa mới ra tay hành động. Nhưng, kế hoạch của chúng bị vỡ lở khi xe chở tranh bị hỏng lốp trên đường tẩu thoát. Nhờ đó, những bức tranh may mắn được trở lại bảo tàng.
Xuất hiện trong một bộ phim tài liệu ở Hà Lan năm 2017, Durham kể vụ trộm diễn ra trong khoảng "3 phút 40 giây" và hắn nhắm mục tiêu vào bảo tàng Van Gogh vì nghĩ mình có thể tiến hành trót lọt phi vụ này. "Đó là con mắt nhà nghề của dân trộm chuyên nghiệp. Một số người sinh ra để làm giáo viên. Một số làm cầu thủ bóng đá. Tôi được sinh ra để làm kẻ trộm", lời khoe khoang nực cười của tên trộm khi đó.
Năm 2016, cảnh sát Italia thu lại 2 bức họa của Van Gogh, mỗi bức trị giá hơn 50 triệu USD trong một ngôi nhà của trùm ma túy ở Nam Naples.
Một buổi tối của tháng 12/2002, bức tranh View of the Sea at Scheveningen (Cảnh biển tại Scheveningen) và Congregation Leaving the Reformed Church in Nuenen (Giáo đoàn rời Nhà thờ Tin lành ở Nuenen) của danh họa đã bị trộm. Trong quá trình trộm tranh, kẻ trộm đã đánh rơi chiếc mũ bóng chày của mình, ADN trong 10 sợi tóc đã tố cáo tên trộm là Durham. Sau đó, Durham bị phạt 25 tháng tù vào năm 2004.
Quay lại với bức họa Khu vườn Parsonage tại Neunen vào mùa xuân, kẻ trộm không hề để lại một manh mối hữu ích nào cho các nhà điều tra. Tuy nhiên, giới yêu nghệ thuật và người làm ở bảo tàng Singer Laren vẫn không ngừng hy vọng, tranh sẽ được tìm thấy. “Tranh bị đánh cắp khỏi bảo tàng là nghệ thuật đã bị đánh cắp khỏi xã hội”, Giám đốc bảo tàng Singer Laren ngậm ngùi chia sẻ.
Điều đặc biệt nhất trong vụ mất bức họa Khu vườn Parsonage tại Neunen vào mùa xuân là việc, tác phẩm nghệ thuật này bị đánh cắp đúng vào ngày sinh nhật của danh họa Van Gogh. Điều này làm dư luận dấy lên nhiều nghi vấn. Nhiều giả thuyết cho rằng kẻ trộm tranh hẳn phải là người rất yêu tranh, thậm chí là người cuồng mộ Van Gogh. Tên trộm nhớ ngày sinh của ông và đã tìm cách chiếm đoạt tranh để thỏa mãn lòng tham.
Khi được hỏi liệu ngày sinh nhật của danh họa có liên quan gì đến các tình tiết trong vụ đánh cắp tranh hay không, Giám đốc bảo tàng, ông Lorm nhận định, những tên trộm có thể không hề biết đến điều này. “Đó đơn giản có thể chỉ là sự trùng hợp lạ kỳ và điều này đôi khi vẫn xảy ra trong cuộc sống”, ông Lorm nhận định.
