Sợ sai, không dám làm
Thảo luận tại hội trường Quốc hội về tình hình kinh tế sáng 27/10, đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận) cho rằng, đánh giá thật đầy đủ về tình hình phát triển kinh tế- xã hội, các vấn đề xã hội, văn hóa, dân sinh là chưa tương xứng.
Một bộ phận người dân, nhất là nông dân, ngư dân ngay trong đại dịch đã khó khăn, tuy Nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ nhưng nay vẫn còn chưa thoát nghèo, thoát được khó. Nguyên nhân là do, giá xăng dầu tăng cao, nguyên vật liệu đầu vào biến động lớn, thị trường nông sản bất ổn, giá nông sản không tăng, thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản còn tiềm ẩn nhiều rủi ro thách thức…
Theo đại biểu Hữu Thông cơ cấu của một số tổ chức tín dụng còn yếu kém, chưa phát huy hiệu quả. Sau khi các cơ quan chức năng xử lý doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực trên, một bộ phận người dân và cả doanh nghiệp bất an, điêu đứng vì trót tham gia vào đầu tư các doanh nghiệp trên.
“Tiền lương của cán bộ công chức, viên chức người lao động còn thấp, xuất hiện tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc, nhất là trong lĩnh vực y tế và giáo dục; kỷ luật, kỷ cương hành chính có lúc, có nơi còn chưa nghiêm; còn một số cán bộ, công chức vi phạm bị xử lý kỷ luật, thậm chí bị xử lý hình sự…”, đại biểu nêu.
ĐBQH Nguyễn Hữu Thông.
Cùng với những tồn tại, hạn chế khác mà Chính phủ nêu trong báo cáo, theo đại biểu Hữu Thông, đây là những thách thức hết sức lớn trong mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội nước ta trong năm 2023.
Bên cạnh sáu bài học kinh nghiệm mà Chính phủ nêu ra trong báo cáo, đại biểu Hữu Thông cho rằng còn một bài học nữa đó là yếu tố con người.
“Như chúng ta biết, con người là trung tâm, là nhân tố quyết định của mọi sự thành công, cũng như sự thất bại và nhất là con người nhất là cán bộ lãnh đạo. Trong thực tiễn năm 2022 đã cho chúng ta thấy.
Để tiếp tục thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội năm 2023 như đã đề ra, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm giải quyết có hiệu quả tình trạng bất an, sợ sai, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức kể cả cán bộ lãnh đạo, quản lý.
“Có cán bộ tâm sự rằng thà đứng trước hội đồng kỷ luật còn hơn đứng trước hội đồng xét xử”, đại biểu đau xót chia sẻ và cho biết nguyên nhân dẫn đến vấn đề trên thì rất nhiều, nhưng theo ông có hai nguyên nhân chính.
Thứ nhất là do chưa có sự đồng bộ của hệ thống pháp luật đối với các vấn đề, đối với vấn đề này thì áp dụng luật này thì đúng, nhưng khi thanh tra kiểm toán điều tra thì lại sai, áp dụng thời điểm này thì đúng nhưng áp dụng thời điểm khác thì lại sai.
Một trong những vấn đề dễ sai nhất là xác định giá đất, theo quy định hiện hành việc xác định giá đất hầu như bằng các yếu tố giả định nên không chính xác.
Tại phiên chất vấn của UBTVQH ngày 16/3/2022 đối với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường liên quan đến đấu giá đất, tham gia làm rõ vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết phương pháp xác định giá đất, giá khởi điểm theo quy định của Nghị định 44 và Thông tư 36 của Bộ Tài nguyên và Môi trường là không chính xác, đề nghị sửa đổi.
Tuy nhiên, đến nay các quy định trên đến nay vẫn chưa được sửa, thực tế rất nhiều các địa phương có rất nhiều dự án lớn và rất lớn chưa xác định được giá đất và triển khai đầu tư, nên cần có những giải pháp quyết liệt để thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm 2023.
Hai là, cơ chế bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm vì lợi ích chung đã được Bộ Chính trị ban hành tại Kết luận số 14 ngày 22/9/2021. Nhưng chủ trương đúng đắn này chưa được thể hiện bằng các văn bản quy phạm pháp luật nên cán bộ rất ngại trong quá trình công tác, họ làm cầm chừng không dám đột phá.
Do đó, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ các bộ ngành Trung ương một mặt thường xuyên rà soát các cơ chế chính sách nhằm điều chỉnh cho đồng bộ, phù hợp với thực tế, mặt khác sớm cụ thể hóa các chủ trương của Đảng bằng các văn bản quy phạm pháp luật vào thực tiễn cuộc sống.
Nguyên nhân chính là do con người
Phát biểu tranh luận với đại biểu Nguyễn Hữu Thông, ĐBQH Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) đề cập về việc năng lực của một số cán bộ còn hạn chế, vẫn còn tâm lý nghe ngóng, sợ không dám làm một số nhiệm vụ được giao...
Đại biểu Tạ Văn Hạ đồng thuận với quan điểm của đại biểu Nguyễn Hữu Thông – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận về việc hiện nay, nhiều cán bộ công chức còn đùn đẩy, né công việc. Tâm lý này đã ảnh hưởng rất lớn đến triển khai, thực hiện nhiệm vụ và phục vụ nhân dân.
ĐBQH Tạ Văn Hạ phát biểu tranh luận.
Tuy nhiên, theo đại biểu Hạ, nếu nói nguyên nhân là do vướng mắc của triển khai chính sách pháp luật thì chưa đủ mà qua nghiên cứu, tìm hiểu thì nguyên nhân chính là do con người, do công tác tổ chức thực hiện và trách nhiệm của người đứng đầu trong quá trình triển khai nhiệm vụ.
“Đối với cán bộ còn hạn chế về năng lực, vẫn còn tình trạng sợ không dám thực hiện nhiệm vụ. Còn đối với một số cán bộ có năng lực nhưng ý thức, tinh thần trách nhiệm còn hạn chế và còn tình trạng nghe ngóng, né tránh”, đại biểu Hạ cho biết.
Ngoài ra, theo đại biểu còn đối tượng cán bộ là đã làm ẩu, thiếu trách nhiệm khi thực hiện Luật Đất đai năm 2013 nhưng bây giờ không dám làm nữa hoặc làm cầm chừng vì sợ sai như khi đã thực hiện.
Vì vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ phải có giải pháp quyết liệt, chấn chỉnh lại trách nhiệm của lãnh đạo, cán bộ quản lý để không ảnh hưởng đến tiến độ, nhiệm vụ công việc và trách nhiệm phục vụ nhân dân.
