“Chảo lửa” nợ vay “luyện” Gang thép Thái Nguyên

Nghịch lý doanh thu tăng, lợi nhuận giảm

Ngày 16/4/2019 - hai ngày trước khi cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố vụ án hình sự Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên (Tisco), công ty này đã công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý 1/2019.

Theo đó, kết quả kinh doanh quý đầu năm 2019 của Tisco ghi nhận doanh thu đạt 2.810 tỷ đồng, tăng nhẹ so với con số 2.648 tỷ đồng của quý 4/2018. Tuy nhiên lợi nhuận trước thuế lại chỉ đạt 10,2 tỷ đồng, giảm khoảng 30% so với con số 14,6 tỷ đồng của quý trước liền kề.

So với kế hoạch 2019 được ghi nhận tại tài liệu họp ĐHCĐ 2019 diễn ra mới đây là: doanh thu cả năm 2019 đạt 14.219 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 90 tỷ đồng thì quý 1 công ty mới đạt hơn 18% kế hoạch doanh thu và hơn 11% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Trước đó, quý 4/2018 Tisco bất ngờ báo lỗ hơn 18 tỷ đồng trong khi cùng kỳ ghi nhận lãi sau thuế 18,96 tỷ đồng. Đây là quý lỗ đầu tiên của Tisco kể từ quý 1/2013, Mặc dù doanh thu trong quý đạt 2.703 tỷ đồng, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm 2017. Nguyên nhân chủ yếu do lãi vay tăng, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng mạnh.

Tính chung cả năm 2018, Tisco còn lãi sau thuế hơn 28 tỷ đồng, giảm 71% so với năm 2017 và mới hoàn thành chưa đến 20% chỉ tiêu lợi nhuận được giao cho cả năm. Mặc dù, doanh thu cả năm đạt 10.935 tỷ đồng, tăng 12,4% so với năm 2017 và cũng đã hoàn thành tới 99,2% kế hoạch năm.

Nguy cơ phá sản hiện hữu

Tại ngày 31/3/2019, tổng tài sản của Tisco đạt 10.449 tỷ đồng, trong đó tài sản dài hạn chiếm đến 7.175 tỷ đồng. Trong số tài sản dài hạn thì 5.166 tỷ đồng nằm trong chi phí xây dựng dở dang dài hạn.

Một chi tiết đáng lưu ý là tài sản cố định hữu hình của công ty được thống kê còn giá trị khoảng hơn 1.500 tỷ đồng trong khi nguyên giá 4.500 tỷ đồng. Giá trị hao mòn lũy kế được ghi nhận trị giá hơn 3.000 tỷ đồng. Chỉ báo này cho thấy quá trình đầu tư vào tài sản cố định có hiện tượng hao mòn, lãng phí lớn.

Tình trạng này cũng xảy ra đối với khối tài sản ngắn hạn khi mà trong khoảng 3.200 tỷ đồng giá trị tài sản ngắn hạn thì có đến 2.286 tỷ đồng là hàng tồn kho.

Tại thời điểm 31/3/2019, tổng số nợ phải trả của doanh nghiệp là 8.570 tỷ đồng trong khi vốn chủ sở hữu chỉ có 1.879 tỷ đồng. Hệ số nợ là 4,56 lần và chiếm 82% tổng tài sản.

Trước đó, theo số liệu của Ban kiểm soát công ty công bố tại ĐHCĐ 2019, khả năng thanh toán hiện hành của công ty năm 2018 bằng 0,7 lần cho thấy công ty đang trong tình trạng tài chính đặc biệt khó khăn, có khả năng không hoàn thành các khoản nợ khi đến hạn.

Trong bản đánh giá kết quả hoạt động của năm 2019, Tisco đã thừa nhận việc Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) rút 1.000 tỷ đồng ra khỏi Tisco vào cuối tháng 4/2017 đã làm cho các chỉ tiêu tài chính xấu đi.

Tisco có 12 dự án dừng không thực hiện được do không bố trí được nguồn vốn bao gồm dự án đầu tư khai thác mỏ quặng sắt Hòa Bình – mỏ sắt Trại Cau, dự án thăm dò mỏ quặng sắt Bình Ca – Tuyên Quang, dự án đầu tư xây dựng đập ngăn bùn thải quặng đuôi Mỏ sắt Tiến Bộ, dự án thăm dò mỏ sắt Sùng Đô, Yên Bái, dự án thăm dò mỏ sắt Da Giẽ, Yên Bái….

Từ đầu năm 2019, tình hình tài chính của Tisco lâm vào tình trạng cực kỳ khó khăn, nguy cơ khủng hoảng tài chính dẫn đến phá sản đang hiện hữu nếu không có sự giải cứu kịp thời của Chính phủ, các ngân hàng và các cấp có thẩm quyền.

Đối với Dự án mở rộng giai đoạn 2 của Tisco, tại báo cáo tài chính hợp nhất 2018, công ty Kiểm toán AASC nhấn mạnh; Dự án có tổng chi phí đầu tư theo dự toán ban đầu là 3.843 tỷ, dự toán điều chỉnh đã được phê duyệt là 8.104 tỷ. Dự án được triển khai từ năm 2007 nhưng đến thời điểm hiện tại các hạng mục chính của dự án tại khu vực Lưu Xá vẫn chưa hoàn thành. Tổng chi phí đầu tư của dự án tới thời điểm 31/12/2018 là 5.093 tỷ đồng, trong đó chi phí lãi vay được vốn hóa là 1.888 tỷ đồng.