Thiết lập mới hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn
Mới đây, BSCKII Nguyễn Thành Huy, Trưởng khoa kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện Trung ương Huế, đang chi viện cho Bắc Giang đã chia sẻ với PV về công tác kiểm soát nhiễm khuẩn, đảm bảo cho nhân viên y tế tại trung tâm hồi sức tích cực (ICU) lớn nhất miền Bắc đặt tại bệnh viện Tâm thần tỉnh Bắc Giang, không bị lây nhiễm.
Chia sẻ về quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn tại trung tâm hồi sức tích cực điều trị bệnh nhân Covid-19, BS. Huy cho biết: “Trước đây, cơ sở này chỉ điều trị bệnh nhân tâm thần, không điều trị bệnh nhân nặng, bệnh nhân được chỉ định làm các thủ thuật, phải can thiệp điều trị bằng máy móc hay bệnh nhân nhiễm trùng,... nên công việc của đội ngũ y bác sĩ ở đây gần như không có gì liên quan đến công tác kiểm soát nhiễm khuẩn.
Chính vì vậy, khi chuyển sang công năng mới là trung tâm hồi sức tích cực điều trị Covid-19 thì nơi này phải thiết lập mới gần như hoàn toàn hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn. Mục tiêu cuối cùng là làm sao trong quá trình hoạt động bệnh nhân được điều trị tốt nhất và nhân viên y tế an toàn nhất, không để xảy ra lây nhiễm chéo”.
Theo BS. Huy, kinh nghiệm trước đây điều trị bệnh nhân Covid-19 nặng có viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, hầu hết các bệnh nhân sau một thời gian sẽ bị đa kháng thuốc, nhiễm nấm… Và khi bị nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc, nấm thì việc điều trị rất khó khăn, kéo dài thời gian điều trị.
Bởi thế, trong điều trị vừa phải đảm bảo không lây nhiễm chéo và phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn như: Phương tiện phòng hộ cá nhân, vệ sinh tay, quy trình chăm sóc bệnh nhân (các thủ thuật như đặt nội khí quản, tiêm truyền) đều yêu cầu đảm bảo từng khâu.
Trung tâm hồi sức tích cực lớn nhất miền Bắc.
Và để đảm bảo được các yêu cầu, các bác sĩ đã đề nghị tập trung tất cả nhân lực tham gia điều trị để tập huấn các quy trình, quy định, hướng dẫn sắp xếp, chỉ rõ việc phân luồng như thế nào, các nhân viên y tế sẽ phải tuân thủ các quy trình, quy định ra sao.
“Khi trung tâm bắt đầu đi vào hoạt động, công tác kiểm soát nhiễm khuẩn vẫn chưa suôn sẻ ngay, phần do có nhiều đơn vị khác nhau đến đây hỗ trợ, phần do việc tiếp cận với bệnh viện mới, đường đi lối lại chưa quen. Chúng tôi hàng ngày phải kiểm tra giám sát rất chặt chẽ, điều chỉnh từ khâu mặc trang phục phòng hộ, chừng nào mà người giám sát của kiểm soát nhiễm khuẩn thấy an toàn thì mới cho nhân viên y tế bước vào khu điều trị.
Bên cạnh đó, hệ thống thông khí, thông gió, nhiệt độ phải đảm bảo không quá nóng (vì nhiệt độ càng cao nguy cơ nhiễm trùng càng cao). Trong hồi sức tích cực nhiệt độ 24-25 độ là phù hợp.
Trong quá trình làm việc của y bác sĩ, thời điểm dễ lây nhiễm nhất là khi thực hiện các thủ thuật như đặt nội khí quản hay công việc liên quan đến thở máy, ECMO. Lúc đó khả năng bị hứng giọt bắn mang virus rất cao. Vì thế, các quy trình này được đội ngũ kiểm soát nhiễm khuẩn giám sát, nhắc nhở rất nghiêm ngặt, không để xảy ra sai sót”.
BS. Huy cho hay, việc cởi phương tiện phòng hộ khi hết ca cũng là công đoạn dễ lây nhiễm nhất. Do đó, phải cử người giám sát, từng bước một để nhắc nhở. Tất cả các bước đã được hướng dẫn tỉ mỉ, xem video thực hành biết yếu tố nguy cơ. Tất cả đều phải tuân thủ đúng từng bước: Cởi bỏ cái gì trước, cái gì sau, tay được đụng chạm chỗ nào, không được tiếp xúc mặt ngoài nào của phương tiện phòng hộ, thứ tự từng bước cần đảm bảo nghiêm ngặt.
Ngoài ra, chất thải là nguồn lây nhiễm, trong quá trình điều trị phát sinh chất thải y tế, dụng cụ y tế, đồ vải y tế (áo quần nhân viên, bệnh nhân,...) việc thu gom cũng phải đảm bảo quy trình để thu gom xử lý và tái sử dụng an toàn. Bố trí thời gian thu gom, luồng đi, nơi và cách thức xử lý. Dụng cụ y tế không có hệ thống tiệt khuẩn nên phải tổ chức khử nhiễm tại chỗ rồi chuyển sang bệnh viện Đa khoa tỉnh để tiệt khuẩn rồi mới chuyển về.
Điều trị hơn 60 bệnh nhân nặng
Để tổ chức một hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn của một đơn vị hồi sức tích cực lớn nhất miền Bắc quy mô 101 giường, BS. Huy thừa nhận đội ngũ nhân sự cho công tác kiểm soát nhiễm khuẩn với 10 người là quá mỏng.
“Hiện tại, số lượng bệnh nhân tại trung tâm ICU đã hơn 60 bệnh nhân, trong đó đa số là các bệnh nhân nặng được chuyển đến từ các cơ sở điều trị trong tỉnh, đặc biệt là đến từ bệnh viện Phổi. Những bệnh nhân này trước đây đều được theo dõi điều trị bởi đội phản ứng nhanh của của bệnh viện Chợ Rẫy. Tuy nhiên, hiện tại do nhận nhiệm vụ mới nên các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy đã trở về, do đó các bệnh nhân nặng tại bệnh viện Phổi phải chuyển qua trung tâm ICU này. Hầu hết, các bệnh nhân đều đã nằm viện khá lâu, đã thở máy, lọc máu, có bệnh nhân đã đặt ECMO, tiên lượng rất nặng.
Về phương diện chuyên môn kiểm soát nhiễm khuẩn, chúng tôi nhận thấy đây là các bệnh nhân nhiễm trùng nặng, việc nuôi cấy vi khuẩn, làm kháng sinh đồ để xác định căn nguyên và vị trí nhiễm khuẩn để kịp thời can thiệp là rất cần thiết. Tuy nhiên, phòng xét nghiệm tại trung tâm này chưa thực hiện được và gửi đến bệnh viện tỉnh nên rất bị động. Nếu cải thiện được vấn đề này, chắc chắn trung tâm ICU sẽ vận hành trơn tru hơn”, BS. Huy cho hay.
BS Nguyễn Thành Huy và các đồng nghiệp trong khu điều trị bệnh nhân nặng.
Cũng chia sẻ thêm về công tác chuyển giao quy trình, kỹ thuật hỗ trợ đào tạo đội ngũ tại chỗ, BS. Huy thông tin trung tâm ICU đến nay đã bước vào hoạt động ngày thứ 12. Tuy nhiên, nhân lực hiện tại chủ yếu là các đoàn chi viện, do đó kế hoạch tiếp theo là phải tăng cường nhân lực tại chỗ để cùng làm quen công việc, để chuyển giao các kỹ thuật cao trong điều trị, để đội ngũ tại chỗ có thể vận hành trung tâm tốt sau khi các đoàn chi viện rút quân.
“Việc có thể chuyển giao hết các quy trình và chuyên môn kỹ thuật cho các y bác sĩ tại Bắc Giang là mong muốn cuối cùng và cao nhất của các đoàn chi viện, kiểm soát nhiễm khuẩn. Để chuẩn bị cho kế hoạch này, hiện tại và trong những ngày tới, lực lượng y bác sĩ tại Bắc Giang sẽ được điều động đến trung tâm ICU và nhận nhiệm vụ, cùng làm việc để sớm tiếp quản và vận hành trung tâm. Đặc biệt, về kiểm soát nhiễm khuẩn, ngoài nhân lực được điều động, lãnh đạo sở y tế sẽ đầu tư thêm một số trang thiết bị cho hoạt động kiểm soát nhiễm khuẩn như giặt sấy, tiệt khuẩn… Chúng tôi hy vọng sẽ chuyển giao hoàn tất các hệ thống này đi vào hoạt động trước khi rút quân”, BS. Huy bày tỏ.
Thanh Lam
