Gió đảo chiều sau 2 năm
30/9 là ngày đánh dấu mốc 2 năm Moscow bước chân vào cuộc nội chiến ở Syria bằng việc giúp đỡ Chính phủ hợp pháp của Tổng thống Syria Bashar al-Assad từ bờ vực của sự sụp đổ sớm lấy lại vị thế của mình.
Kể từ khi những cuộc nổi dậy có sự hậu thuẫn của phương Tây nổ ra vào năm 2011, quốc gia Trung Đông đã có lúc tưởng chừng như không còn cầm cự được lâu.
Đau thương ở Syria sẽ không còn nữa.
Nhưng chỉ sau 2 năm có sự tham gia của Nga, chính quyền Damascus không chỉ đẩy lùi cơn ác mộng khủng bố của IS, mà còn lấy lại ảnh hưởng từ phe đối lập.
Trong bài viết có tiêu đề “Putin đã chiếu tướng Mỹ ở Syria thế nào”, tờ Forbes đánh giá, một phần không nhỏ thành công này đến từ các quyết sách đúng đắn của Tổng thống Nga Vladimir Putin,
Các lực lượng của Iran tổn hao nhiều sức lực để vực dậy chính quyền Assad trong suốt 6 năm qua.
Tình hình rơi vào bế tắc từ năm 2013 đến mức mọi chuyện không còn có thể cứu vãn, nhưng chỉ hai năm sau đó, dưới sự yểm trợ của không quân Nga, Damascus đã vươn mình trở lại.
Tổng thống Putin đã hậu thuẫn cho Chính phủ Assad một cách toàn diện nhất có thể. Ông trang bị vũ khí cho Damascus, bảo vệ ông Assad trước sức ép từ Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và duy trì sức mạnh quân sự cũng như khôi phục nền kinh tế Syria.
Ông bảo đảm cho Tổng thống Assad tiếp tục nắm giữ quyền lực hợp pháp của mình, cố thủ sự hiện diện quân sự của Nga tại Syria ít nhất là 49 năm nữa và đây sẽ là căn cứ có sự hiện diện lớn nhất của Moscow ở nước ngoài kể từ sau thời kỳ Liên Xô sụp đổ.
Ngược lại với sự mở rộng của Nga, tầm ảnh hưởng và sự điều động quân sự của Mỹ trong khu vực bị thu hẹp lại đáng kể.
Moscow đang đảm bảo vị thế của mình ở một trong những quốc gia có tầm chiến lược quan trọng nhất ở Trung Đông.
Sự hỗ trợ của ông chủ Điện Kremlin cũng một phần nào đó đã giải tỏa cuộc khủng hoảng người tị nạn ồ ạt chảy vào châu Âu. Những người dân Syria giờ đây không còn lựa chọn rời đi như một giải pháp bắt buộc, khi họ cảm thấy quê nhà đã yên bình hơn.
Ngay cả những chính khách có truyền thống đối địch với ông Assad như Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan cũng gật đầu với Nga về quan điểm giữ lại quyền lực của Tổng thống Syria. Và thậm chí, Saudi Arabia cũng cân nhắc về việc thay đổi lập trường chuyển sang ủng hộ Moscow.
Theo Forbes, điều quan trọng nhất đối với Tổng thống Putin hiện tại là tìm cách hợp tác với phương Tây trong quãng thời gian còn lại của nhiệm kỳ.
Tổng thống Putin đã có chiến dịch tiết kiệm, hợp lý, hiệu quả, tránh sa lầy ở Syria.
Có lý do để ông Putin ăn mừng
Cây bút Anna Borshchevskaya của tờ Forbes đánh giá, ông Putin đã chứng minh cho phương Tây thấy, Nga là một nhà môi giới quyền lực hiệu quả và thu được sự công nhận của quốc tế về sáng kiến ngừng bắn mới nhất ở Tây Nam Syria sau cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ Donald Trump hồi tháng 7.
Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ là ba thế lực đóng vai trò là bảo vệ lệnh ngừng bắn và thiết lập lên các khu vực ngừng leo thang.
Một lệnh ngừng bắn sẽ cho phép Moscow bảo tồn được lợi ích của mình ở Syria, thay vì đi theo sáng kiến “vùng an toàn” của phương Tây.
Không giống với lời tiên đoán “sa vào vũng lầy ở Syria” của cựu Tổng thống Barack Obama hồi tháng 10/2015, Tổng thống Putin đã mang đến quốc gia này một chiến dịch hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả – mà hiện tại Moscow đang dần tách mình khỏi cuộc xung đột, nhưng vẫn đảm bảo sự hiện diện và ảnh hưởng tại nơi đây, trong thời gian khá lâu nữa.
Ngoài lợi ích về địa chính trị, Tổng thống Putin còn thúc đẩy lĩnh vực xuất khẩu vũ khí bằng việc sử dụng Syria như một chiến trường thử nghiệm và chứng minh sự tinh tế và tính năng vượt trội đối với các loại khí tài.
Hiện tại, khi tình hình đang ổn định ở một số địa bàn trọng điểm của đất nước, các công ty năng lượng của Nga bắt đầu tìm kiếm cơ hội làm ăn ở quốc gia Trung Đông.
Ngoài ra, hợp tác giữa Nga và Iran đang cho thấy sự tiến triển lạc quan, trong đó các chuyên gia dự đoán hai bên còn mở rộng hơn nữa hợp tác chiến lược – mà ảnh hưởng của điều này sẽ lấn át các chính sách của Mỹ trong khu vực.
Cây bút Borshchevskaya cho rằng, thỏa thuận ngừng bắn hiện nay mặc dù còn nhiều hạn chế cũng như tương lai của Moscow trong khu vực vẫn chưa chắc chắn, nhưng nếu Mỹ và đồng minh vẫn yên lặng trước các bước tiến của Nga, ông Putin sẽ có rất nhiều lý do để ăn mừng.
