Có nên nghiền, bẻ thuốc cho dễ uống?

Có nên nghiền, bẻ thuốc cho dễ uống?

Thứ 5, 27/10/2022 | 08:59
0
Rất nhiều người có thói quen nghiền hoặc bẻ thuốc trước khi uống mà không biết việc làm này có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ hoặc làm mất tác dụng của thuốc.

"Thuốc viên to khó uống thì bẻ nhỏ ra cho dễ uống" là quan điểm sai lầm của nhiều người. Theo các bác sĩ Bệnh viện Thành phố Thủ Đức (Tp.HCM), thuốc được bào chế thành nhiều dạng khác nhau và sử dụng theo đường dùng không giống nhau. Với cùng một dược chất, khi bào chế dưới các dạng thuốc khác nhau, người dân sử dụng theo đường dùng không đúng hướng dẫn có thể dẫn đến tác dụng lâm sàng khác nhau.

Khi một dạng thành phẩm ra đời, các nhà bào chế đã nghiên cứu, tính toán sao cho quá trình dược chất được giải phóng, hòa tan và hấp thu vào cơ thể đáp ứng phù hợp với nhu cầu điều trị của người bệnh.

Nếu người bệnh tự ý bẻ nhỏ viên thuốc hoặc nghiền nát, tức là đã vô tình làm thay đổi dạng bào chế của thuốc, ảnh hưởng đến tác dụng dược lý cũng như sinh khả dụng. Việc này có thể gây ra tình trạng không đủ liều hoặc quá liều, biến đổi hoạt chất, dẫn đến thuốc không đạt được hiệu quả điều trị mong muốn, thậm chí gây độc tính.

Trên thực tế, việc nghiền thuốc hay bẻ ra cho dễ uống không mang lại lợi ích mà còn có thể gây hại cho chính người sử dụng, thậm chí có trường hợp dẫn đến tử vong.

Một số dạng thuốc viên tuyệt đối không nghiền hay bẻ gãy

-Dạng thuốc viên bao tan ở ruột

Đời sống - Có nên nghiền, bẻ thuốc cho dễ uống?

Đây là dạng thuốc không tan ở dạ dày, chỉ tan ở đầu ruột non tức tá tràng và phóng thích dược chất tại ruột. Mục đích thuốc bao tan ở ruột là ngăn ngừa dược chất phóng thích tại dạ dày, gây hại cho niêm mạc dạ dày (ví dụ thuốc Aspirin pH8).

Ngoài ra, một số thuốc dạ dày dạng PPI (thuốc ức chế bơm Proton: Esomeprazol, Omeprazol, Rabeprazol, Pantoprazol…) phải bào chế ở dạng viên bao tan trong ruột để hoạt chất phóng thích mới cho tác dụng. Nếu nghiền hay bẻ viên, hoạt chất sẽ bị phân hủy bởi acid ở dạ dày.

-Dạng thuốc phóng thích dược chất kéo dài

Tên thuốc loại này thường kèm với chữ Adalate LP, Procan SR, Adalat LA, nghĩa là "có tác dụng kéo dài" hoặc "tác dụng chậm". Đây là dạng thuốc có bao một lớp màng mỏng đặc biệt hoặc khung trơ matrix chứa thuốc, sẽ phóng thích dược chất trong suốt thời gian di chuyển trong ống tiêu hóa để tác dụng kéo dài (phóng thích dược chất trong 12 giờ hoặc 24 giờ).

Vì vậy, bạn chỉ cần uống 1-2 lần trong ngày thay vì uống 3 đến 4 lần đối với dạng thuốc cổ điển như trước đây. Đặc biệt, loại thuốc này cần phải uống đúng cách, số viên, số lần trong ngày theo chỉ định.
Nếu nhai, bẻ nhỏ thuốc, lượng lớn hoạt chất sẽ được phóng thích cùng một lúc, có thể gây quá liều rất nguy hiểm. Đối với 2 dạng thuốc trên, người dân tuyệt đối không bẻ nhỏ, nghiền mà phải để dạng viên để uống.

Một số dạng viên khác cũng cần lưu ý cách dùng hay đường uống của thuốc:

-Dạng thuốc để ngậm dưới lưỡi

Dưới lưỡi có hai tĩnh mạch lớn, trong miệng có nhiều mạch máu nhỏ. Đặt thuốc dưới lưỡi, thuốc sẽ ngấm vào hai tĩnh mạch lớn hoặc ngậm thuốc ở miệng, chúng sẽ đi vào các mạch máu nhỏ và có thể cả tĩnh mạch lớn và vào thẳng hệ tuần hoàn mà không bị phá hủy bởi dịch vị hay enzym trong đường tiêu hóa, không bị gan chuyển hoá như khi uống. Các viên alphachymotrypsin, progesteron, mehtyltestosteron… thường có cách dùng này.

Thuốc đi thẳng vào hệ thống tuần hoàn nên có hiệu quả nhanh, không kém như khi tiêm. Vì vậy, đối với dạng viên này, bạn nên sử dụng đúng đường dùng là đặt dưới lưỡi. Nếu dùng đường uống, tác dụng sẽ giảm đi hoặc không kịp thời.

-Dạng thuốc sủi bọt

Đây là dạng thuốc cần được bảo quản tốt, tránh ẩm, để giữ nguyên hoạt chất và chỉ uống khi đã hòa tan hoàn toàn trong lượng nước vừa đủ. Bạn không được bẻ nhỏ hay bỏ nguyên viên vào miệng uống bởi chúng chứa tá dược rã sinh khí là natri carbonat hoặc natri bicarbonat. Khi uống vào, chúng sẽ gây phản ứng gây hại cho đường tiêu hóa.

Thuốc chứa dược chất rất đắng hoặc gây hại cho một số người nếu tiếp xúc

Ví dụ, thuốc Betapen - VK, Cipro, có chứa vị rất đắng nếu bẻ nhỏ hay nghiền ra, nhiều người không chịu nổi vị khó chịu của dược chất. Thuốc Posicor khi nghiền nhuyễn hoặc mở viên nang, bột thuốc sẽ phân tán, tiếp xúc với da hoặc niêm mạc gây ngứa, kích ứng khó chịu trên da.

Bệnh nhân bị chứng khó nuốt nên nói cho bác sĩ biết và xin ý kiến. Bác sĩ sẽ thay thế những dạng thuốc bào chế hoặc đường dùng khác thích hợp hơn.

Bác sĩ Trần Đồng, Bệnh Viện Sản Nhi Vĩnh Phúc khuyến cáo, để sử dụng thuốc viên an toàn, bệnh nhân cần hỏi rõ về thuốc.

Sau khi được kê đơn, người bệnh cần hỏi kỹ bác sĩ, dược sĩ về một số thông tin của thuốc như: Thời điểm uống thuốc và cách uống thuốc...

Nếu cần uống 1 lượng nhỏ hơn liều dùng một viên, thuốc bào chế dạng nước, si rô nên được cân nhắc ưu tiên để lấy đúng liều và dùng thuốc an toàn.

Ngoài ra, nên uống thuốc với lượng nước vừa đủ. Lưu ý, không nên uống thuốc với lượng nước quá ít nước, thậm chí là nuốt khan viên thuốc.

Bởi, việc uống thuốc thiếu nước có thể khiến viên thuốc bị vướng, mắc ở thực quản gây tổn thương thực quản, nhất là với những loại thuốc gây kích ứng. Ngoài ra, việc không đủ nước để làm tan thuốc, một số loại thuốc sẽ kết thành sỏi trong cơ thể.

Minh Hoa (t/h theo Zing, Sức khỏe và Đời sống)

Người có tuổi thọ ngắn thường có 8 thói quen này

Thứ 4, 26/10/2022 | 07:00
Những thói quen sinh hoạt thiếu khoa học dễ khiến cơ thể mắc các bệnh về tim mạch, gan, tâm lý…, ảnh hưởng đến sức khỏe và tuổi thọ.

4 sai lầm bạn đang mắc phải khiến dấu hiệu tuổi tác xuất hiện nhanh hơn.

Thứ 2, 24/10/2022 | 15:19
Khi bạn già đi, cơ thể bạn cũng bắt đầu già đi ngày một nhanh hơn. Một bộ phận cơ thể lão hóa nhanh nhất là khu vực bàn tay.

Sai lầm thường gặp khi chăm sóc trẻ bị táo bón khiến bệnh trở nặng hơn

Thứ 2, 24/10/2022 | 09:55
Khi trẻ bị táo bón, bố mẹ thường nghĩ ngay tới việc bổ sung nhiều chất xơ cho con mà không biết rằng, trong một số trường hợp, chất xơ không giúp giảm táo bón ở trẻ, thậm chí khiến cho tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng tới sức khoẻ tiêu hoá và sự phát triển của trẻ.

5 thói quen bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh chẳng khác nào rước bệnh

Thứ 4, 19/10/2022 | 10:18
Sử dụng tủ lạnh không đúng cách là mối nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe con người.
Cùng chuyên mục

Gặp gỡ anh Hoàng Dũng - Người kể chuyện tình bằng những album cưới

Thứ 5, 28/03/2024 | 16:48
Hoàng Dũng (Dũng Sáu) - Phù thủy ảnh cưới với những khoảnh khắc đầy cảm xúc.

Trên ổ khóa thường có 1 cái lỗ siêu nhỏ, hóa ra nó có công dụng này

Thứ 5, 28/03/2024 | 15:33
Nếu thường xuyên sử dụng khóa, bạn sẽ thấy ổ khóa có một cái lỗ siêu nhỏ. Vậy chiếc lỗ này có công dụng gì?

Huyện Quảng Hòa, Cao Bằng: Kinh tế - xã hội duy trì ổn định và có bước phát triển các mục tiêu đề ra

Thứ 5, 28/03/2024 | 14:45
UBND huyện Quảng Hòa đang từng bước nỗ lực hoàn thành các mục tiêu đề ra trên nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa – xã hội, quốc phòng – an ninh biên giới,…
     
Nổi bật trong ngày

Bí ẩn loài cá "ngủ hè" không ăn vẫn sống đến... 4 năm

Thứ 4, 27/03/2024 | 07:00
Cá phổi đã tồn tại trên Trái đất 390 triệu năm và tiến hóa cơ chế ngủ hè đặc biệt để sống sót qua thời kỳ nắng nóng và hạn hán kéo dài.

Tin tức Đời sống 27/3: Những điều cần biết trong điều trị u nang vú

Thứ 4, 27/03/2024 | 12:13
Cập nhật tin tức đời sống ngày 27/3: Những điều cần biết trong điều trị u nang vú; Cách bổ sung collagen cho cơ thể...

Những thực phẩm đơn giản, dễ tìm giúp giải độc gan trong mùa hè

Thứ 4, 27/03/2024 | 15:00
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể chúng ta, đóng vai trò như một “nhà máy lọc”, giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể.

Giống gà quý tộc đắt đỏ bậc nhất thế giới, giá cả trăm triệu đồng 1 con

Thứ 5, 28/03/2024 | 09:30
Vẻ ngoài độc đáo, độ hiếm và giá trị kinh tế cao khiến những giống gà dưới đây có giá từ hàng trăm đến hàng nghìn USD.

Con cá Koi 67 tỷ đồng, lạ thay vẫn có đại gia "bí ẩn" rút hầu bao mua

Thứ 5, 28/03/2024 | 10:33
Một con cá Koi nền trắng lạ mắt đã 2 lần giành chức vô địch, thậm chí nó còn được bán đấu giá khoảng 67 tỷ đồng.