ĐBQH "điểm danh" những điều bất lợi cho nền kinh tế cần thay đổi

Cẩn trọng trước dấu hiệu suy thoái kinh tế toàn cầu

Từ sáng nay 30/10, Quốc hội có 2 ngày làm việc tại hội trường (ngày 30 và 31/10), thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2019; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách Nhà nước, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2020.

Bày tỏ vui mừng về tình hình phát triển kinh tế, đại biểu Vũ Tiến Lộc đã dẫn ra một vài con số đáng ghi nhận như: “12 chỉ tiêu kinh tế xã hội đã hoàn thành, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiềm chế dưới 3 %. 2019 là năm đầu tiên của tăng trưởng tín dụng chế biến, chế tạo, tỷ trọng xuất khẩu đầu tư của kinh tế tư nhân tăng lên. Duy trì được tốc độ tăng trưởng cao nhất trong Asean vẫn nằm trong nhóm các nền kinh tế tăng trưởng tốt nhất châu Á, đó là thành quả rất quan trọng và không dễ dàng đạt được”.

Tuy nhiên về tầm nhìn từ 2020 đến những năm tiếp theo, ĐBQH Vũ Tiến Lộc cho rằng chúng ta chưa thể yên tâm: “Mục tiêu duy trì tăng trưởng 6,8 % là rất gian nan, nhất trong bối cảnh kinh tế và thương mại thế giới đang giảm tốc, theo dự báo thì có thể tới ngưỡng suy thoái toàn cầu, mức tăng trưởng 6,8 % làm kinh tế phụ thuộc nhiều vào đầu tư nước ngoài và xuất khẩu như nước ta thì không khả thi”.

Từ đó, đại biểu Vũ Tiến Lộc đề nghị Chính phủ chủ động ứng phó với vấn đề này.

“Chiến tranh thương mại Mỹ Trung rất nhiều chuyên gia đã dự báo rằng Việt Nam sẽ hưởng lợi, và Việt Nam sẽ trở thành công xưởng mới của nền kinh tế thế giới. Nhưng thực tế, 9 tháng đầu năm xuất khẩu của chúng ta chỉ tăng 8,2 % so với cùng kỳ 2018, chỉ còn phân nửa tốc độ tăng cùng kỳ năm ngoái (14.4%)”, ông lo ngại từ tình hình thực tế.

Ông Lộc cũng cho rằng, cơ cấu xuất khẩu trong thị trường có những chuyển dịch bất lợi. Cơ bản những thị trường xuất khẩu truyền thống như ASEAN, Trung Quốc, đều giảm tốc, duy nhất thị trường Mỹ tăng đột biến, nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Ông dẫn chứng: “9 tháng đầu năm ta xuất khẩu sang Mỹ gần 45 tỷ USD, tăng tới 28 % so với cùng kỳ năm ngoái. Việt Nam trở thành một trong 6 quốc gia có thâm hụt thương mại lớn nhất với Hoa Kỳ, trong khi hầu hết các quốc gia này đều bị Hoa Kỳ trừng phạt, ai đảm bảo rằng chúng ta là ngoại lệ?”.

Bức tranh về đầu tư nước ngoài cũng chẳng sáng sủa hơn, 9 tháng đầu năm đầu tư nước ngoài có dấu hiệu nhích lên, nhưng lại giảm tốc từ nguồn đầu tư truyền thống Nhật Bản, Hàn Quốc, trong đó lại tăng đột biến từ Trung Quốc, Đài Loan”.

Từ những chỉ báo trên, ông Lộc cho rằng, để duy trì tốc độ tăng trưởng 6,8 % đồng thời cải thiện được chất lượng tăng trưởng trong thời gian tới là rất gian nan.

"Tránh tình trạng mất bò mới lo làm chuồng"

Đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Tiền Giang) cho rằng các khoản thu ngân sách Nhà nước từ thuế, phí và doanh nghiệp còn thấp, chưa phản ánh đúng sự phát triển kinh tế đất nước. Trong khi đó, sự phân bổ chi ngân sách Nhà nước ở một số địa phương chưa đúng quy định, tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư vẫn diễn ra. Do đó, ông đề nghị Chính phủ quan tâm nghiên cứu các nguyên nhân cụ thể để sớm tìm ra giải pháp khắc phục.

Đồng thời, các vấn đề liên quan đến giao dịch bất động sản như phát triển nhà ở cho người lao động thu nhập thấp hay đảm bảo chủ đầu tư thực hiện đúng cam kết với người mua nhà, giải quyết quyền lợi giữa các bên chủ đầu tư, nhà thầu và người dân cũng được đại biểu nêu lên trước Quốc hội.

Đại biểu Nguyễn Thanh Hải còn bày tỏ quan ngại trước tình trạng đầu cơ, thổi giá tại một số tỉnh, thành trọng điểm, gây nguy cơ đổ vỡ nền kinh tế theo hiệu ứng domino như trước đây. Ngoài ra, vấn đề nhức nhối về thiếu nước sạch trong sinh hoạt, thực trạng quá tải trong khai thác nước ngầm cũng được ông nhắc đến.

Đóng góp ý kiến về nội dung thảo luận, Đại biểu Nguyễn Thanh Hiền (Nghệ An) lo lắng việc thực thi pháp luật của chúng ta đang có vấn đề, do hệ thống pháp luật còn chồng chéo, bất cập, nhưng chưa có những giải pháp để tháo gỡ.

"Tinh thần kiến tạo của Chính phủ chưa được thực hiện đồng bộ trong cả hệ thống, có những cá nhân trong cơ quan công quyền chưa dũng cảm nhận sai, những gì không có lợi cho cá nhân thì né tránh, những cái mới thì ngại tiếp cận triển khai. Tình trạng các vụ việc được chuyển lên- chuyển xuống nhiều lần, qua nhiều cơ quan", ông Hiền nêu thực tế.

Từ đó, Đại biểu cho rằng cần có giải pháp giải quyết tình trạng này để tạo sự đồng bộ giữa Trung ương và địa phương, cơ sở. Đồng thời cần tăng cường kiểm tra, rà soát phát hiện và giải quyết bất cập. Khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm.

Ngoài ra, ông Hiền cũng nêu các vấn đề nhiều vụ việc chậm xử lý, đợi đến khi “mất bò mới lo làm chuồng” như vấn đề quản lý đất đai, ô nhiễm môi trường, điển hình một số vụ việc gần đây khiến cử tri băn khoăn. Ví dụ vi phạm của công ty Alibaba kéo dài đến 3 năm, trên 6.000 người dân liên quan. Vụ cháy Nhà máy Rạng Đông báo động về hiện tượng chậm di dời cơ sở sản xuất ra khỏi nội đô, được ví như quả bom nổ chậm trong các khu vực dân cư.

Việc xử lý ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt còn chậm. Việc này bộc lộ công tác quản lý Nhà nước của chúng ta còn nhiều thiếu sót, lỗ hổng, nhưng cần làm rõ để quy trách nhiệm. Cử tri kiến nghị Chính phủ cần có giải pháp để chấn chỉnh kịp thời, đừng để người dân của chúng ta phải chịu hậu quả trong việc tắc trách, thiếu trách nhiệm của một bộ phận cán bộ”.

Công Luân - Hoa Liên