Đứng trước câu hỏi ngoại giao hóc búa, Nga liệu có muốn biến Libya thành

Đứng trước câu hỏi ngoại giao hóc búa, Nga liệu có muốn biến Libya thành "Syria thứ hai"?

Trương Mạnh Kiên
Thứ 5, 11/04/2019 | 11:21
0
Libya là một "câu hỏi ngoại giao hóc búa" cho Moscow. Nga sẽ bước đi rất thận trọng trong cuộc xung đột và không tuyên bố mình ủng hộ ai một cách công khai.
Tiêu điểm - Đứng trước câu hỏi ngoại giao hóc búa, Nga liệu có muốn biến Libya thành 'Syria thứ hai'?

Nga đang cho thấy sự trung lập của mình ở Libya giữa lúc hai Chính phủ căng thẳng.

Khi cuộc xung đột ở Libya nóng lên, những quan điểm từ Moscow vẫn cho thấy sự tích cực và hợp lý đối với tình hình, tờ DW nhận định.

Trong chuyến thăm gần đây tới Ai Cập, Ngoại trưởng Sergei Lavrov nói rằng "nhiệm vụ của Nga là giúp người dân Libya vượt qua những khác biệt về quan điểm hiện tại và đưa ra một thỏa thuận ổn định" nhằm hòa giải giữa các bên.

Hồi đầu tuần, phát ngôn viên Điện Kremlin, Dmitry Peskov cũng khẳng định, Nga sẽ làm mọi cách có thể để kêu gọi các bên tránh gây đổ máu và gây ra "cái chết cho dân thường".

Kể từ đầu tháng 4, lực lượng của quân đội của tướng Khalifa Haftar đã mở chiến dịch tiến về Thủ đô Tripoli của Libya. Đây là nơi đặt Chính phủ được quốc tế thừa nhận của Thủ tướng Fayez Sarraj. Trong khi tướng Haftar là người đứng đầu Quân đội Quốc gia Libya (LNA) được hậu thuẫn bởi một Chính phủ khác ở phía Đông đất nước.

Nga đã kêu gọi đối thoại giữa hai bên ở Libya và dường như đang cố gắng tránh nghiêng hẳn về một bên trong cuộc xung đột leo thang.

"Đó là một tình huống ngoại giao rất tế nhị đối với Nga", Viacheslav Matuzov, một nhà ngoại giao và là chuyên gia về Trung Đông cho biết.

Các đối tác khác nhau của Nga cũng hỗ trợ các bên khác nhau trong cuộc xung đột. Như Thổ Nhĩ Kỳ và Algeria ủng hộ Chính phủ Tripoli do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn, trong khi Ai Cập và Saudi Arabia ủng hộ tướng Haftar.

Vượt ra ngoài khuôn khổ cuộc xung đột Libya, cả Algeria và Ai Cập đều là những khách mua vũ khí hàng đầu của Nga. Và Thổ Nhĩ Kỳ là một đối tác quan trọng đối với Nga trên trường quốc tế, cả trong cuộc xung đột ở Syria và với những rạn nứt ngày càng tăng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và NATO - một liên minh mà Nga coi là mối đe dọa. Trong khi, Nga cần phải giữ quan hệ với “gã khổng lồ” dầu mỏ Saudi Arabia.

Matuzov lập luận rằng lý do chính khiến Nga vẫn liên quan đến vũng lầy ngoại giao này là do Moscow lo ngại rằng sự hỗn loạn ở Libya có thể cho phép sự hồi sinh của khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), điều sẽ là mối lo ngại an ninh nghiêm trọng đối với Moscow.

Câu hỏi hóc búa ở Libya

Tiêu điểm - Đứng trước câu hỏi ngoại giao hóc búa, Nga liệu có muốn biến Libya thành 'Syria thứ hai'? (Hình 2).

Nga sẽ không có lý do để biến Libya thành Syria 2.0.

Nhà phân tích quân sự độc lập người Nga Pavel Felgenhauer đồng ý rằng, Libya là một "câu hỏi ngoại giao hóc búa" cho Moscow. "Nga sẽ bước đi rất thận trọng trong cuộc xung đột", ông nói. “Họ sẽ không tuyên bố mình ủng hộ ai một cách công khai".

Nhưng trong khi chuyên gia Matuzov khẳng định Nga thể hiện sự trung lập như các tuyên bố chính thức của mình, nhà phân tích Felgenhauer lại lập luận rằng: "Moscow có thể nghiêng về ủng hộ tướng Haftar nhiều hơn".

Trên thực tế, cả tướng Haftar và Thủ tướng Sarraj đều đã đến thăm Moscow, nhưng hình ảnh của tướng Haftar được cho là có sự nổi bật hơn ở Điện Kremlin. Ông đã thăm ba lần kể từ năm 2016 và thậm chí từng có mặt trên tàu sân bay hàng đầu của Nga - tàu Đô đốc Kuznetsov - vào năm 2017.

Vào ngày 7/4, Nga đã chặn một tuyên bố của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, với nội dung yêu cầu các lực lượng trung thành với tướng Khalifa Haftar tạm dừng tiến lên Tripoli. Về phần mình, Moscow nhấn mạnh rằng tuyên bố này một khi đưa ra cần phải bao gồm cả việc thúc giục tất cả các lực lượng trong nước cùng ngừng giao chiến. Chuyên gia Felgenhauer coi động thái này là một dấu hiệu rõ ràng về sự ủng hộ ngầm của Nga đối với Haftar.

Dấu hiệu mơ hồ

Theo các báo cáo từ các phương tiện truyền thông, Nga có thể có một cách khác để âm thầm xuất hiện ở Libya. Vào cuối năm 2018, tờ RBC của Nga đã báo cáo về sự xuất hiện của nhóm lính Nga ở phía Đông Libya, trích dẫn một nguồn tin thân cận với bộ Quốc phòng Nga.

Ngoài ra, tờ Novaya Gazeta cũng đăng tải một video cho thấy nhân vật Yevgeny Prigozhin tham gia các cuộc đàm phán với tướng Haftar ở Moscow. Prigozhin là chủ một công ty quân sự tư nhân của Nga có tên là Wagner Group, được cho là đã tham gia vào rất nhiều cuộc xung đột trên toàn thế giới, bao gồm cả Đông Ukraine, Syria, Venezuela và Cộng hòa Trung Phi.

Tuy nhiên, chuyên gia Matuzov tin rằng việc gửi lính đánh thuê Nga đến Libya là điều không thể, gọi những tuyên bố này là "không đáng tin". Ông nói nếu có lính đánh thuê ở Libya thì "mọi người chắc chắn sẽ phải biết".

Trong khi chuyên gia quân sự Felgenhauer vẫn phân vân về điều này. Ông cho rằng lính đánh thuê Nga hoàn toàn có thể xuất hiện trên mặt đất ở Libya và trên không phận nước này, lập luận rằng đây sẽ là một giải pháp “rất tinh tế” cho câu hỏi ngoại giao hóc búa của Nga.

Bởi vì không có liên kết chính thức với Chính phủ, "lính đánh thuê cho phép Nga tham gia mà lại giống như không tham gia", Felgenhauer nói. "Điều đó cho phép họ bác bỏ việc có mặt một cách hợp lý".

Syria 2.0?

Đầu năm 2018, các thông báo của Nga về kế hoạch rút quân khỏi Syria đã làm gia tăng tin đồn về một hoạt động quân sự tiềm năng của Nga ở Libya. Tuy nhiên, Nga khó có thể tiến hành một cuộc can thiệp quy mô lớn ở Libya giống như cách đây gần bốn năm ở Syria, một phần vì cuộc xung đột ở Syria vẫn chưa xong.

"Syria vẫn chưa giải quyết xong", chuyên gia Felgenhauer chỉ ra. "Khả năng của Nga cũng có giới hạn. Chúng tôi không phải là Liên Xô như trước kia nữa."

Felgenhauer cũng không nghĩ rằng điều đó phù hợp với các mục tiêu chiến lược bao trùm của Nga. "Lực đẩy chính của chính sách đối ngoại và chính sách quân sự của Nga là chống lại chủ nghĩa bành trướng của phương Tây, đặc biệt là Mỹ. Điều đó hoạt động hợp lý ở Syria và ở Venezuela, nhưng ở Libya không rõ người Mỹ thực sự ủng hộ ai".

Nhà phân tích Matuzov đồng ý rằng, Libya sẽ không phải là “Syria mới” của Nga. Theo ông, hai căn cứ quân sự mà Nga thành lập ở Syria trong cuộc xung đột đồng nghĩa với việc Moscow không cần một chỗ đứng khác để trang trải các lợi ích chiến lược của mình ở Trung Đông. Và hơn nữa, Moscow đơn giản là chưa có đủ khả năng và điều kiện để lập thêm một căn cứ ở Libya.

Matuzov cũng trích dẫn một lý do khác khiến Nga không khởi động một chiến dịch quân sự quy mô toàn diện như ở Syria: "Libya giống như bãi cát lún. Bất kỳ ai bước vào đó sẽ bị hút vào".

Không phải Nga hay Iran, Mỹ đang "ngần ngại" trước một "kình địch" lớn khác ở Venezuela?

Thứ 4, 10/04/2019 | 15:46
Với sự trỗi dậy mạnh mẽ của mình, thế lực này đang trở thành đối thủ lớn nhất của liên minh quân sự phương Tây NATO, hơn cả so với đối thủ truyền thống là Nga.

Làm "thẩm phán" phân xử tranh cãi Iran và Israel, tình hình vẫn đang có lợi cho Nga ở Syria?

Thứ 4, 10/04/2019 | 12:45
Mặc dù Nga sẽ không thể làm hài lòng tất cả các bên, nhưng Moscow hiểu rằng mình sẽ phải đáp ứng ít nhất một nửa mong muốn của Iran và Israel.

4 lần thiện chí gia nhập NATO của Nga nhằm "chấm dứt thù địch" nhưng không thành

Thứ 3, 09/04/2019 | 16:43
Lần cuối cùng Nga có ý định gia nhập NATO của Nga là dưới thời Tổng thống Putin vào năm 2002. Từ đó đến nay, Moscow chưa bao giờ muốn quay trở lại với ý tưởng này.
Cùng tác giả

Các nước trên thế giới áp dụng EPR ra sao?

Chủ nhật, 26/09/2021 | 06:00
Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) được áp dụng thành công từ cuối những năm 1980 tại các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Đức...

Vì sao các thương hiệu lớn đổ xô đi sản xuất... tiếng cười?

Thứ 3, 29/06/2021 | 16:22
Hài độc thoại trở thành phương thức quảng cáo mới để các công ty như JD.com, Meituan, Alibaba thu hút người tiêu dùng thế hệ Z.

Vụ chặn tàu khu trục: "Gậy nhỏ" của Anh khó đấu "chiến ý lớn" của Nga?

Chủ nhật, 27/06/2021 | 10:00
Hành động mạo hiểm của tàu HMS Defender với Nga được cho là đã có tính toán từ trước, nhưng cách tiếp cận của Anh bị coi là “miệng to nhưng gậy nhỏ”.

Thả bom chặn tàu khu trục: Nga "rắn" là có ý đồ, Anh hành động kỳ lạ?

Thứ 7, 26/06/2021 | 10:00
Nga đã hành động "rắn" hơn mức cần thiết khi tuyên bố thả bom chặn tàu khu trục Anh nhưng hành trình "nhạy cảm" của tàu HMS Defender cũng được cho là mạo hiểm.

Xe ô tô điện Mitsubishi giá chỉ 400 triệu đồng sắp đổ bộ thị trường Đông Nam Á

Thứ 6, 25/06/2021 | 16:39
Dựa vào những chính sách trợ giá và tối ưu chi phí sản xuất, Mitsubishi sẽ ra mắt mẫu xe điện cỡ nhỏ có giá khoảng 18.000 USD ở Đông Nam Á vào năm 2023.
Cùng chuyên mục

Hàng nghìn người thiệt mạng vì mưa lũ, Pakistan cầu cứu thế giới

Chủ nhật, 28/08/2022 | 17:28
Lũ quét do mưa gió mùa lớn gây ra trên phần lớn Pakistan đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, khoảng 1500 người bị thương và phải di dời.

Tình báo Anh: Nga sắp “mất nhuệ khí”, Ukraine sẽ "lật ngược tình thế"?

Thứ 6, 22/07/2022 | 19:00
Lãnh đạo Tình báo Anh nhận định, Nga sẽ ngày càng gặp khó khăn trong việc bổ sung nhân lực vài tuần tới và điều đó sẽ tạo cơ hội cho người Ukraine phản công.

Mục tiêu của Nga không dừng lại ở miền Đông Ukraine?

Thứ 5, 21/07/2022 | 15:47
Giới chức Nga tuyên bố, các mục tiêu quân sự của Nga ở Ukraine hiện đã vượt ra ngoài khu vực Donbass ở miền Đông và xác nhận các cuộc đàm phán đã đóng băng.

Ukraine tuyên bố quyết tâm “phải thắng Nga trước mùa Đông”

Thứ 4, 20/07/2022 | 16:00
Giới chức Ukraine mới đây tuyên bố, nước này phải thắng Nga trước mùa Đông để ngăn Moscow giành được lợi thế lâu dài.

Nga - Ukraine “đấu khẩu” căng thẳng, hòa đàm liệu có “chết yểu”?

Thứ 3, 19/07/2022 | 19:00
Giới chức Nga-Ukraine liên tục cáo buộc lẫn nhau gây cản trở cho cuộc đàm phán hòa bình nhằm tìm kiếm giải pháp chấm dứt xung đột, trong bối cảnh chiến sự vẫn chưa c
     
Nổi bật trong ngày

Giải xổ số độc đắc 28.000 tỷ đồng đã có chủ

Thứ 6, 29/03/2024 | 07:00
Giải độc đắc Mega Millions đã công bố chủ nhân chiếc vé trúng thưởng trong kỳ quay số trị giá 1,13 tỷ USD sau 30 lượt quay trước đó mà không tìm ra người chiến thắng

Khoảnh khắc tên lửa dẫn đường Nga tấn công, hệ thống P-18 của Ukraine nổ tung, bốc cháy dữ dội

Thứ 5, 28/03/2024 | 13:55
Hai video vừa được công khai cho thấy, tên lửa Nga tấn công chính xác, hai hệ thống radar giám sát trên không và cảnh báo sớm P-18 của Ukraine nổ tung.

Sau trận chiến kéo dài, Nga vào Krasnoe, Ukraine nỗ lực phản công

Thứ 5, 28/03/2024 | 09:55
Lá cờ của Lực lượng Dù Nga đã được treo ở thị trấn Krasnoe, phía tây nam Artyomovsk.

Vì sao Trung Quốc đóng cửa hơn 20.000 trường mẫu giáo?

Thứ 5, 28/03/2024 | 06:00
Theo số liệu từ Bộ Giáo dục Đào tạo Trung Quốc, năm 2023, Trung Quốc chỉ còn 274.400 trường mẫu giáo, ít hơn 20.400 trường so với năm 2021.

Lý giải vụ tên lửa Nga tấn công kho chứa khí đốt ngầm ở Ukraine

Thứ 5, 28/03/2024 | 16:15
Cho đến nay, Nga vẫn kiềm chế các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng Ukraine hỗ trợ vận chuyển khí đốt tới các khách hàng châu Âu.