Giám đốc FBI Christopher Wray.
FBI mới đây đã cảnh báo các trường đại học Mỹ về điệp viên tình báo Trung Quốc đang hoạt động tại các cơ sở của họ, qua đó nhiều chuyên gia còn chỉ ra sự lơ là của các cơ sở này trong việc ngăn chặn xâm nhập.
Giám đốc FBI Christopher Wray nói với Ủy ban Tình báo Thượng viện rằng, FBI đang xem xét các hoạt động "lén lút" tại hàng chục Viện Khổng Tử - các học viện vốn do Chính phủ Trung Quốc bảo trợ thường liên kết với các trường đại học và trường công với mục đích cung cấp cho sinh viên Mỹ các khóa học tiếng Quan Thoại.
Khoảng 350.000 sinh viên Trung Quốc đang theo học tại các trường đại học Mỹ, chiếm 35% trong số hơn 1 triệu người nước ngoài đang theo học tại các trường đại học trong nước, theo ước tính của viện Giáo dục Quốc tế.
Cuộc điều trần tại Thượng viện thảo luận về các mối đe dọa trên toàn thế giới năm nay đã tập trung chủ yếu vào chủ đề Nga và mối đe doạ hạt nhân của Triều Tiên. Tuy nhiên, một số thượng nghị sĩ đã thúc giục người đứng đầu cơ quan tình báo và Giám đốc FBI trình bày tại buổi điều trần về tham vọng của Trung Quốc.
Ông Wray miêu tả Trung Quốc đang sử dụng rất nhiều "nhà thu thập thông tin phi truyền thống" đến từ giới tri thức và công nghệ, không chỉ trong cộng đồng doanh nghiệp mà còn trong giới học thuật.
"Tôi nghĩ rằng sự trong sáng của lĩnh vực học thuật cũng có những vấn đề riêng của nó. Trung Quốc đang khai thác môi trường nghiên cứu mở mà chúng ta tôn kính. Họ đang lợi dụng điều đó", Giám đốc FBI nói.
Cách đây hơn một thập kỷ, Trung Quốc bắt đầu theo bước chân của Mỹ, Anh, Pháp và Đức trong việc thành lập các viện nghiên cứu ở nước ngoài để quảng bá ngôn ngữ.
Hiện có hơn 100 Viện Khổng Tử có mặt ở các trường đại học công lập và tư thục, cao đẳng và thậm chí các trường trung học ở Mỹ. Ngoài ra, có thêm hàng trăm lớp học dạy tiếng Quan Thoại khác tại các trường tiểu học, trung học cơ sở và trung học trên cả nước.
Thượng nghị sĩ Florida Marco Rubio đã kêu gọi 5 cơ sở trong bang, bao gồm: Miami Dade College, các trường North Florida, South Florida và West Florida cũng như Trường Trung học Cypress Bay ở Broward County - nên đóng cửa chương trình của Viện Khổng Tử.
Một số trường đại học đã loại bỏ các chương trình của Viện Khổng Tử, nhưng nhiều chương trình vẫn tiếp tục tại các trường đại học ở Bắc và Nam Carolina, California, Kentucky, Idaho, Texas, Missouri và Kansas, cũng như các tiểu bang khác.
Trong buổi điều trần, một số thượng nghị sĩ đã bày tỏ mối quan ngại về những nỗ lực của Trung Quốc trong việc sao chép công nghệ thông qua các khoản đầu tư và sự nổi lên của hai trong số những công ty viễn thông lớn: Huawei và ZTE.
Hai tập đoàn công nghệ này ngày càng mở rộng trên toàn thế giới và được cho là có quan hệ mật thiết với Chính phủ.
Theo Wray, các công ty nước ngoài có khả năng thâm nhập mạng viễn thông Mỹ để sửa đổi, hoặc ăn cắp thông tin và có khả năng tiến hành hành vi gián điệp mà không bị phát hiện.
