"Cát tặc" mặc sức hoành hành
Khi trời vừa tối, chúng tôi có mặt ở bãi bồi sông Kinh Môn thuộc thôn An Điền (xã Cộng Hoà, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương). Người dân phản ánh: Gần một tháng qua, “cát tặc” liên tục hoành hành. Hàng mẫu đất bãi đang trồng hoa màu đã lở tan hoang xuống sông. Không phải đợi lâu, mới 19 giờ, chiếc tàu đầu tiên đã sục vào sát bờ, máy gầm lên hút cát. PV nép sát bờ sông quan sát, cách tầu hút chừng 15 mét. Chiếc tàu thép quá to và dài, tải trọng tới 300 đến 400m3 cát.
Đêm đêm người dân ra đuổi tàu hút cát
10 phút sau, chiếc thứ hai, thứ ba rồi thứ tư xuất hiện. Mỗi chiếc chỉ cách nhau 10 đến 15 mét, toàn là tàu lớn. Các thành viên trên tàu lao đầu vòi rồng cắm xuống sát chân bãi. Các máy hút rít lên hết công suất. Đột nhiên cả một khối đất lớn chiều cao gần 3m đổ ập xuống sông tạo thành tiếng động lớn.
Người dân ra đuổi tàu hút cát
Tàu rất lớn nhưng không mất nhiều thời gian, chiếc đầu tiên rời bãi chỉ sau 50 phút, bởi cát đen ở điểm này rất dày. Ngay lúc đó, người dân có đất bãi đã cầm đèn pin ra đuổi tàu. Những luống cà rốt xanh non của họ đang lộn nhào xuống sông. Khác với suy nghĩ các PV, mặc mọi người quát tháo xua tàu không được vào hút làm lở bãi, mất hoa màu, các tàu cát cứ lì lợm hút cát, đến khi đầy tàu mới chịu bỏ đi. Dân đuổi mặc dân, tàu cứ ngang nhiên hút cát.
Ông Trần Quang Hợp, người có ruộng ở đây cho biết, có lần đuổi quá rát, bọn chúng cầm tuýp sắt nhảy lên bờ đuổi đánh chúng tôi. Đêm khuya, giữa đồng không mông quạnh, cách xa đường tỉnh hơn nửa cây số, đành phải mặc cho chúng làm gì thì làm. Chúng hoạt động quá ngang nhiên, xem thường người dân và pháp luật. Chúng còn nói thẳng, các ông không giữ được bãi này đâu. Theo người dân suy đoán, chỉ có lực lượng bảo kê, “cát tặc” mới dám lộng hành như vậy.
Bỏ buông và thiếu trách nhiệm
Hoạt động ráo riết gần 1 tháng qua, tại bãi bồi thôn An Điền, gia đình ông Trần Quang Hợp bị “cát tặc” lấy mất 5 sào đất đang trồng cà rốt. Còn từ đầu năm đến nay, gia đình ông Nguyễn Hữu Thiện có 2 mẫu đất, nay đã mất 1,5 mẫu; 2 mẫu đất của bà Nguyễn Thị Hoàn trồng sắn dây, nay đã mất hơn 1 mẫu… cùng hàng chục mẫu đất công điền cho các cá nhân thuê để sản xuất gạch đã trôi sông. Khi “cát tặc” hoành hành, các gia đình gọi điện cho Chủ tịch UBND xã Cộng Hoà, ông này trả lời rất thiếu trách nhiệm: Việc này không phải trách nhiệm của tôi mà phải là ngành chức năng huyện mới có thể bắt giữ tàu. Những lần sau gọi, ông ta không nghe máy nữa. Còn đêm gọi cho lực lượng công an xã, họ trả lời không phải giờ làm việc. Vậy chính quyền địa phương không có trách nhiệm giữ đất thì ai giữ đây?
Đất bãi thôn An Điền trồng cà rốt bị lở xuống sông hằng đêm.
Theo những người dân ở đây, khoảng đất bãi bồi đã mất chủ yếu là đất công điền đã cho người dân thuê lại và một phần đất 03 của một số hộ dân đã nhượng lại quyền sở hữu cho một số hộ mua gom lại. Lò gạch cách xa bờ hiện nay chừng gần 100m, đầu năm nay, “cát tặc” đã hút bay xuống sông, và đã hút vào sâu hơn 100m so với cuối năm trước. Biển báo hiệu đường thuỷ cũng phải dịch chuyển vào phía trong nhiều lần, nay chỉ cách mép nước không đầy 3m. Đến nay khu vực bãi bồi thôn An Điền đã mất trên 15 mẫu đất (150 sào bắc bộ).
Những luống rau màu, những vạt đất bãi cứ thế trôi xuống lòng sông, song không thấy bóng dáng lực lượng chức năng ngăn cản. Điểm hút cát trái phép cũng chỉ cách trạm CSGT đường thuỷ của Công an Hải Dương hơn 1km. Được biết các tàu hút cát đa số không có số hiệu. Nghĩa là tàu không đăng ký, đăng kiểm vẫn lưu hành trên sông. Người dân ở đây cho biết phần lớn các chủ tàu hút cát trái phép ở địa bàn lân cận. Câu hỏi đặt ra, vì sao biết mất đất nhưng chính quyền xã Cộng Hoà không giữ đất, buông bỏ cho "cát tặc” mặc sức hút hằng đêm. Việc để mất đất bãi với diện tích lớn cần làm rõ trách nhiệm của chính quyền xã Cộng Hoà, lực lượng chức năng huyện Nam Sách và các cơ quan chức năng tỉnh Hải Dương.
Theo Trần Tuấn (Báo Tài nguyên & Môi trường)
