Nhiễu loạn thị trường
Trên thị trường hàng hóa hiện nay, hầu hết các mặt hàng dù bình dân hay cao cấp, giá trị nhỏ hay lớn, thương hiệu nước ngoài hay trong nước cứ hễ được người tiêu dùng ưa chuộng thì đều có khả năng bị làm giả, làm nhái. Tình trạng này giờ đây không chỉ phổ biến ở các thành phố lớn mà tại các vùng nông thôn trong cả nước, hàng nhái, hàng giả cũng ngày càng nhan nhản khắp quán hàng.
Đã qua cái thời “trăm người bán vạn người mua” mà giờ đây là “triệu người bán nghìn người mua”. Từ hàng thời trang đến đồ gia dụng, thực phẩm, nước uống… được bày bán la liệt khắp mọi ngõ ngách đường phố.
Tuy nhiên, hàng giả, hàng nhái đang ngày càng được bày bán công khai, vô tội vạ, bất chấp những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người tiêu dùng. Vì thế, thay vào nỗi lo không có hàng để mua là nỗi lo làm sao mua được đúng hàng đảm bảo chất lượng, an toàn, vệ sinh.
Mũ bảo hiểm là một trong những loại hàng hóa phải đối mặt với nạn hàng giả, hàng nhái lớn nhất trong thời gian qua. Để tìm mua được những kiểu mũ đảm bảo đúng chất lượng trên thị trường nhiễu loạn các loại mũ hiện nay thì không phải người tiêu dùng nào cũng có thể tự tin.
Bởi, theo thống kê hiện có đến hơn 70% mũ bảo hiểm nhái, kém chất lượng được bày bán tràn lan tại các vỉa hè, cửa hàng. Thậm chí, tại siêu thị lớn trên đường Láng (Hà Nội), hàng loạt mũ bảo hiểm thời trang, mũ nhựa vẫn được bày bán bên cạnh những sản phẩm dán tem hợp chuẩn, dù cơ quan quản lý đã nhiều lần ra quân quét sản phẩm bị làm giả, làm nhái.
Mới đây Bộ Công thương cho biết, chỉ trong tháng 4 và tháng 5 vừa qua, đã có nhiều vụ hàng hóa vi phạm bị phát hiện. Gần 50.000 chai, hộp, lon sữa cùng với 7.600 chai sữa nước hiệu Ensure loại 237 mld đã bị thu hồi do nhập lậu, quá hạn sử dụng, mập mờ tiêu chuẩn hàm lượng dinh dưỡng để gian lận về thuế trong kinh doanh.
Hay vụ sản phẩm sữa dê GmB có dấu hiệu giả mạo xuất xứ, nhập nguyên liệu sữa từ Hà Lan rồi sản xuất đóng gói tại Quận 9, TP.HCM, tuy nhiên vẫn ghi nhãn xuất xứ tại Hà Lan (made in Netherlands) gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Gần đây nhất, vụ việc hàng loạt xe đạp điện, xe máy điện giả, nhái các nhãn hiệu nổi tiếng như Honda, Yamaha, Bridgestore bị phát hiện đang thực sự gây hoang mang đối với người tiêu dùng.
So với con số thực tế về hàng giả, hàng nhái trên thị trường hiện nay thì số hàng hóa vi phạm bị phát hiện đang còn rất khiêm tốn. Mặc dù cơ quan quản lý đã mở nhiều chiến dịch càn quét hàng giả, hàng nhái nhưng tất cả cũng mới chỉ như “đá ném ao bèo”.
“Tình trạng làm hàng nhái, hàng giả tràn làn đang gây khốn đốn cho các doanh nghiệp Việt Nam. Nếu công cụ và pháp chế của Nhà nước chưa đủ mạnh và các cơ quan hữu quan chưa vào cuộc mạnh mẽ thì vấn nạn sẽ còn diễn biến phức tạp hơn nhiều trong tương lai”, ông Nguyễn Lâm Viên, Phó Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao nhấn mạnh.
Hàng giả, hàng nhái hiện đang là vấn nạn thách thức cơ quan chức năng, cản trở doanh nghiệp sản xuất trong nước, gây khó khăn cho người tiêu dùng. Để giải quyết vấn đề này không thể chỉ trong một sớm một chiều. Nhiều ý kiến cho rằng, trong tình hình còn nhiều bất cập của thị trường hàng hóa hiện nay, tốt nhất các doanh nghiệp sản xuất làm ăn chân chính, những người tiêu dùng phải học cách “sống chung với lũ”, hay hiểu cách khác là phải thích nghi và tìm cách tự bảo vệ mình.
Hiện nay hàng hóa của nhiều doanh nghiệp sản xuất uy tín trong nước đang ngày càng tăng về số lượng lẫn chất lượng, mang lại nhiều sự lựa chọn mới cho người tiêu dùng. Đặc biệt, cuộc vận động “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam” đang từng bước đưa hàng hóa trong nước tiếp cận sâu hơn với người tiêu dùng từ thành thị đến nông thôn. Để biết chắc nguồn gốc, thông tin sản phẩm của món hàng mình mua, người dân nên chọn mua loại hàng hóa của những công ty có thương hiệu trong nước. Mặt khác, phải luôn quan tâm thời hạn sử dụng, thời gian bảo hành. Những doanh nghiệp uy tín thường là nơi khách hàng luôn được xem là “thượng đế”.
Để đối phó với nạn hàng giả, hàng nhái, theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam: “Thực tế rất khó nhận biết hàng thật – hàng giả và chất lượng hàng hóa có đúng như nhãn ghi hay không nếu không có kiến thức chuyên môn và phương tiện để giám định. Khi có nghi vấn, không phải người tiêu dùng nào cũng sẵn sàng bỏ ra một khoản tiền cho công tác giám định nên đành “ngậm bồ hòn làm ngọt”.
Để tránh mua phải hàng giả, khách hàng nên đến những cửa hàng có uy tín để mua hàng. Đặc biệt, khi mua bất cứ một món hàng nào có giá trị, người tiêu dùng nên lấy hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ của mặt hàng đó để tránh tình trạng rắc rối về sau”.
Đối với những “tín đồ” của hàng hiệu thì càng phải cần cẩn thận hơn để tránh “tiền mất tật mang”. Trước tiên, khi muốn mua hàng của thương hiệu nào thì nên vào website của thương hiệu đó để biết thông tin nhà phân phối, địa chỉ tại địa bàn mình muốn mua sắm. Đó là một cách xác nhận những cửa hàng ủy quyền bán tại các nước.
Mặt khác, người tiêu dùng cần kết hợp nhiều yếu tố để nhận biết hàng thật, hàng giả. Một món hàng hiệu bao giờ cũng có những thông tin kèm theo như xuất xứ, thông tin bảo quản hàng hóa, chất liệu, cách hướng dẫn sử dụng, tem của hãng, tem của nhà phân phối, tem chứng nhận chống hàng giả. Khi mua hàng hiệu nên yêu cầu xuất hóa đơn giá trị gia tăng, trong trường hợp hàng hóa bị lỗi người tiêu dùng cũng được đảm bảo quyền lợi.
Theo TDV
