Thời gian qua, theo phản ánh của người dân xã Thạch Ngọc, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, một doanh nghiệp khai thác đất trên địa bàn không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn uy hiếp sự an toàn mồ mả người đã khuất.
Nhận được thông tin cầu cứu của người dân, chúng tôi tìm đến mỏ đất, nơi doanh nghiệp đã khai thác trong suốt thời gian dài. Đó là khu vực thuộc khu đồi nghĩa trang của người dân thôn Ngọc Sơn, xã Thạch Ngọc.
Những ngôi mộ đứng trước nguy cơ sạt lở cao bời doanh nghiệp khai thác đất.
Được biết, đơn vị khai thác đất tại khu vực thôn Ngọc Sơn là công ty Cổ phần vận tải Bích Hóa. Công ty Bích Hóa được UBND tỉnh Hà Tĩnh cấp phép khai thác đất tại thôn Ngọc Sơn theo hình thức phục hồi mỏ. Trước khi khai thác, phạm vi mỏ được tỉnh cắm mốc rõ ràng, việc doanh nghiệp tự ý cắm mốc khai thác đất xâm phạm đến mồ mả của người dân thì doanh nghiệp phải tự chịu trách nhiệm.
Thời điểm chúng tôi có mặt cũng là lúc hàng chục xe lớn nhỏ đang xếp hàng, cạnh đó là 3 chiếc máy xúc đào cỡ lớn hoạt động hết công suất, chất đầy lên từng đoàn xe tải.
Một gia đình phải di chuyển những ngôi mộ dòng họ vì sợ bị sạt lở.
Việc đoàn xe ra vào liên tục, nhiều xe không che bạt đã làm đất vương vãi xuống mặt đường, gây ô nhiễm cho người dân sống 2 bên trục đường.
Nhìn qua bằng mắt thường cũng thấy được việc khai thác đất ở đây diễn ra một cách rầm rộ, bừa bãi. Công ty Bích Hóa đã khiến vùng đồi tại thôn Ngọc Sơn trở thành những bãi đất nham nhở. Nhiều ngọn đồi cao nay trở thành các hố nước sâu.
Điều đáng nói hơn hết là nghĩa trang của người dân thôn Ngọc Sơn nằm chính diện khu vực doanh nghiệp khai thác đất đang bị uy hiếp đến sự an toàn. Cách điểm khai thác khoảng chừng 5-10m, một số lăng mộ nằm trên đồi cao đứng trước nguy cơ bị sạt lở.
Đặc biệt, trong đó có ngôi mộ của liệt sĩ Nguyễn Tiến Long hi sinh trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp được xây dựng kiên cố nay cũng sắp sửa bị lở, vấn đề chỉ là thời gian.
Việc doanh nghiệp khai thác bừa bãi đã biến những đồi đất thành các vũng nước sâu.
Theo lời kể của chị Nguyễn Thị N., trú tại thôn Ngọc Sơn, dòng họ của chị có đến gần chục ngôi mộ nằm ở điểm khai thác đất. Mới đây khi mọi người trong gia đình lên kiểm tra thì phát hiện máy xúc đã đào bới tiến sát những ngôi mộ nên tỏ ra rất bức xúc.
“Hàng chục năm qua, từ đời cha ông chúng tôi, khu vực đồi này là nghĩa trang của dân làng. Từ khi doanh nghiệp đến khai thác đất khiến bà con mất ăn, mất ngủ, lo lắng mỗi ngày. Hôm nọ gia đình tôi lên đồi, phát hiện máy múc đã lấy đất sát những ngôi mộ của người thân. Thấy vậy, nhiều người xót quá nên đã bật khóc. Dù nhiều lần bà con phản ánh lên chính quyền địa phương nhưng đến nay họ vẫn chưa chịu giải quyết”, chị N. bức xúc nói.
Theo người dân địa phương, hiện tại, xung quanh khu vực khai thác đất của doanh nghiệp Bích Hóa có khoảng hơn 30 ngôi mộ được chôn cất, xây dựng kiên cố từ hàng chục năm qua. Tuy nhiên, thời gian gần đây doanh nghiệp này lại tự ý cắm mốc khai thác đất cách những ngôi mộ của người dân chỉ chừng vài mét.
Khu vực đất có những ngôi mộ đang bị đe dọa đến sự an toàn.
Thời điểm chúng tôi có mặt, cũng là lúc gia đình chị Lê Thị H., trú tại thôn Ngọc sơn, đang tất bật di dời gần chục ngôi mộ của dòng họ sang khu vực khác. Chị H., cho biết, do doanh nghiệp khai thác đất sát những ngôi mộ, nếu không di dời thì chỉ cần một cơn mưa nhỏ sẽ làm các ngôi mộ sạt lở.
“Việc khai thác đất ở đây đã làm ảnh hưởng đến sự an toàn của những ngôi mộ. Gia đình tôi may mắn hơn vì các ngôi mộ này đã nằm đây từ nhiều năm nên có thể di chuyển được. Còn nhiều gia đình khác muốn chuyển đi cũng khó vì nhiều ngôi mộ mới chôn. Nếu chuyển đi tâm lí của mọi người rất lo sợ. Dù bà con đã phản ánh đến nhiều cơ quan chức năng nhưng đến nay doanh nghiệp vẫn hoạt động, làm ảnh hưởng đến đời sống nhân dân”, chị H. cho biết.
Theo quy định, công ty Cổ phần vận tải Bích Hóa chỉ được phép khai thác 25.000 khối đất theo hình thức phục hồi mỏ, nhưng trên thực tế doanh nghiệp này đã khai thác lên đến hàng trăm nghìn khối đất và không một cơ quan chức năng nào đứng ra can thiệp, xử lý.
Trao đổi với chúng tôi, ông Võ Tá Duy, Chủ tịch UBND xã Thạch Ngọc, huyện Thạch Hà cho biết: “Từ ngày doanh nghiệp khai thác đất tại khu vực thôn Ngọc Sơn, chúng tôi đã nhận được rất nhiều phản ánh về việc nhiều ngôi mộ đứng trước nguy cơ bị sạt lở. Việc doanh nghiệp muốn khai thác đất thì phải có trách nhiệm giúp người dân cất bốc mộ. Nếu doanh nghiệp bất chấp, khai thác một cách ồ ạt, bừa bãi như vậy là không thể chấp nhận được”.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin!
