Mỹ - Nga xích lại gần nhau nhờ chiến trường Palmyra?

Giới chức Mỹ cho biết các cuộc đối thoại giữa Washington và Moscow về cuộc chiến chống khủng bố Hồi giáo cực đoan diễn ra ngày càng thường xuyên, tích cực và hiệu quả hơn.

Hai bên đã trực tiếp trao đổi qua lại những thông tin tác chiến và thậm chí còn phác thảo một số mục tiêu chiến lược chung trong những tháng sắp tới.

Theo AP, những thông tin trên là bằng chứng cho thấy cả Moscow và Washington đang nỗ lực tìm kiếm một giải pháp chung cho cuộc chiến kéo dài suốt 6 năm qua tại Syria, khiến hơn 30.000 người thiệt mạng và tạo ra cuộc khủng hoảng tị nạn lớn nhất từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai.

Trong các cuộc thảo luận giữa hai bên, Nga đã thể hiện rõ mục tiêu ưu tiên chống khủng bố ở Syria trong thời điểm hiện tại là tái chiếm thành phố cổ Palmyra. Trong khi đó, Mỹ lại xác định sẽ gây áp lực với đầu não của Nhà nước Hồi giáo IS tự xưng tại “thành trì của khủng bố” Raqqa.

Tiến trình trao đổi thông tin giữa Nga và Mỹ vẫn biến chuyển theo chiều hướng tích cực và ngày càng chặt chẽ hơn, bất chấp những lời cáo buộc qua lại giữa chính phủ hai nước về chiến thắng của quân đội Syria tại “chảo lửa” Aleppo cũng như khẳng định từ phía điện Kremlin cho hay quan hệ hai bên đã “đóng băng trên mọi cấp độ”.

Những cuộc thảo luận quân sự bí mật không tập trung vào vị thế đối lập của hai bên trong cuộc chiến ở Syria, nơi mà Nga đang chiến đấu cùng lực lượng chính phủ Assad còn Mỹ lại hỗ trợ cho các nhóm phiến quân đối lập nhằm lật đổ chính quyền Syria hiện tại.

Các quan chức Mỹ có nguồn tin thân cận từ tiến trình đối thoại trên cho biết cả hai phía đang không ngừng nỗ lực gạt bỏ những bất đồng và chỉ trích, trong đó bao gồm cả những cáo buộc về “tội ác chiến tranh” của Nga ở Aleppo và Mỹ “hỗ trợ các nhóm khủng bố” như al-Qaeda.

Phần lớn nội dung của cuộc đối thoại xoay quanh các hoạt động chung trước mắt, mà đáng chú ý nhất là chiến trường Palmyra. Giải phóng và tái chiếm Palmyra đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách hơn sau khi các chiến binh thánh chiến IS bất ngờ giành quyền kiểm soát thành phố này sau 9 tháng dưới tay quân đội chính phủ.

Trong một cuộc tấn công hồi đầu tháng 12, gần 4.000 tay súng IS đã tấn công Palmyra với sự yểm trợ của vũ khí hạng nặng và xe tăng thiết giáp. Sau khi lực lượng chính phủ Syria rút khỏi thành phố, IS đã thu giữ được nhiều thiết bị và vũ khí quân sự của Nga và quân đội Syria, thậm chí có cả pháo phòng không hạng nặng – loại vũ khí rất nguy hiểm nếu rơi vào tay các phần tử cực đoan bởi nó có thể được sử dụng để chống lại liên quân và các lực lượng tương tự.

Tới giữa tháng 12, liên minh do Mỹ dẫn đầu đã tiến hành nhiều đợt không kích khác nhau ở hàng chục địa điểm tại thành phố Palmyra, phá hủy các vũ khí phòng không, nhà chứa xe tăng, máy bay, nơi trữ nhiên liệu và các phương tiện, thiết bị khác của lực lượng khủng bố.

Các quan chức Mỹ và Nga đảm bảo rằng quân đội hai nước đã thỏa thuận không vượt quá giới hạn vùng trời những nơi mà  các chiến binh IS chiếm đóng tại Palmyra, và những đợt oanh kích của Mỹ đối với những kẻ khủng bố không được tấn công “nhầm” vào lực lượng Nga hoặc Syria.

Nhưng các cuộc đàm phán đã vượt ra ngoài phạm vi hẹp trên mà thậm chí đã nhắc tới cả chiến lược lớn hơn của hai quốc gia tại đất nước Trung Đông này, một số quan chức Mỹ giấu tên nói.

Phía Moscow nói rằng sau khi lực lượng Nga chiếm lại Palmyra, điện Kremlin tiếp tục muốn tiến tới tấn công các phần tử khủng bố cực đoan IS ở chiến trường Deir el-Zour, một thành phố ở gần biên giới Iraq. Tuy nhiên, theo một quan chức Mỹ, muốn thành công tại Deir el-Zour, quân đội Nga sẽ phải nỗ lực trong vài tháng.

Trong những tháng gần đây, quan hệ giữa Nga và Mỹ ngày càng xuống dốc do những bất đồng sau khi Moscow sáp nhập bán đảo Crimea khiến Washington áp đặt thêm nhiều lệnh trừng phạt với các cá nhân, doanh nghiệp Nga.

Gạt bỏ những căng thẳng kể trên, điều quan trọng hơn với lợi ích của cả Moscow và Washington là hai bên phải hợp tác để đảm bảo tránh xung đột không cần thiết khi cùng chiến đấu tại Syria, ví dụ như hồi tháng 9, Mỹ đã khiến hàng chục binh sĩ Syria thiệt mạng trong các cuộc không kích ở gần Deir el-Zour.

“Chúng tôi chắc chắn không muốn lặp lại điều đó”, Đại tá Không quân John Dorrian, phát ngôn viên của liên minh do Mỹ dẫn đầu tại Syria và Iraq cho biết. 

Xem thêm: Luật mới của Mỹ đe dọa an ninh của quân đội Nga tại Syria thế nào?

Danh Tuyên