Bình yên trước giông bão
Đang có một sự tạm lắng trước giông bão trên mặt trận quân sự và chính trị ở Syria. Giới quan sát nhận định, các tác nhân chính đang sử dụng giai đoạn này để chuẩn bị cho trận chiến lớn sắp tới.
Theo Arab News, Idlib là tâm điểm của cơn bão sắp xảy ra. Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường lực lượng quân sự lên khoảng 12.000 người tại 140 cứ điểm trên khắp tỉnh Idlib. Nước này cũng đang đào tạo cho lực lượng nổi dậy tại 150 trại, đồng thời hợp tác chặt chẽ với các chiến binh từ nhóm cực đoan Hayat Tahrir Al-Sham (HTS), nhóm đang kiểm soát hầu hết thành phố và các vùng phụ cận.
Sau thỏa thuận ngừng bắn với Nga vào tháng 3 năm nay, quân đội Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã tuần tra trên đường cao tốc M4 nối Aleppo với Latakia trên bờ biển Địa Trung Hải.
Tuy nhiên, các nhóm chiến binh ở Idlib lo ngại rằng cuộc tuần tra Nga-Thổ chỉ đang che đậy sự chuẩn bị của quân đội Syria cho một cuộc tấn công giành lại Idlib. Những lo ngại này được cho là có cơ sở, khi chính quyền Tổng thống Assad đang tiến hành các cuộc bắn phá dữ dội vào tỉnh này, trong khi lực lượng trên bộ cũng được tăng cường.
Nga, nước đóng vai trò quan trọng ở Syria vừa đánh dấu mốc 5 năm hiện diện ở quốc gia Trung Đông vào tháng trước.
Được thúc đẩy bởi mục đích ngăn chặn sự thay đổi chính quyền Damascus bởi các thế lực bên ngoài, Nga đã hành động ổn thỏa để đảm bảo các lợi ích của mình. Quân đội của họ đã bảo vệ chính quyền Assad và giúp lấy lại quyền kiểm soát khoảng 65% lãnh thổ đất nước. Moscow cũng đang chiến đấu với tàn dư của khủng bố IS trên các vùng sa mạc rộng lớn của Syria.
Với các căn cứ ở Syria và vai trò hàng đầu ở Libya và Địa Trung Hải, Nga đã thể hiện thành công vị thế cường quốc. Nỗ lực chính của nước này hiện nay là về mặt ngoại giao. Moscow được coi như trọng tài chính về an ninh trong khu vực với việc nhiều quốc gia muốn tìm đến Nga để bảo vệ lợi ích.
Tác nhân thứ ba ở Syria là Mỹ. Nước này đang duy trì một lực lượng gồm khoảng 500 binh sĩ tại các khu vực do người Kurd kiểm soát để đảm bảo các giếng dầu trong khu vực không trở lại sự kiểm soát của Chính phủ, đồng thời tìm cách kiềm chế sự mở rộng ảnh hưởng của Iran. Về mặt ngoại giao, Mỹ đang tập hợp các phe phái người Kurd lại với nhau để phát triển tầm nhìn và chiến lược nhằm thực hiện các lợi ích lâu dài.
Giao tranh khó tránh khỏi
Iran là nước ủng hộ lâu đời nhất đối với chính quyền Assad và đã cung cấp lực lượng dân quân, chiến binh đến bảo vệ Damascus. Mặc dù có quan hệ song phương chặt chẽ với Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng nước này không đồng ý với mục đích duy trì sự hiện diện quân sự lâu dài ở Syria của Ankara. Các chiến binh do Iran hậu thuẫn đang chiến đấu cùng với lực lượng quân Chính phủ bên ngoài Idlib và sẽ đóng vai trò chính nếu giao tranh xảy ra.
Về phần mình, các nước Ả Rập đang dần tiếp cận với Syria, với việc đại sứ Oman trở lại nhiệm kỳ vào đầu tháng 10. UAE và Bahrain trước đó đã mở lại đại sứ quán ở Syria. Những lo ngại liên quan đến việc mở rộng sự hiện diện của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria đã thúc đẩy các quốc gia Ả Rập quan tâm đến việc tái thiết quan hệ với Damascus. Ai Cập đã đặc biệt tích cực trong việc duy trì các tương tác chính thức cấp cao.
Dự đoán tình hình trong ngắn hạn ở Syria là gì? Tờ Arab News cho rằng, rất có thể bế tắc kéo dài hai năm liên quan đến Idlib sẽ kết thúc bằng một cuộc tấn công của Chính phủ Syria do Nga hậu thuẫn. Đây hứa hẹn sẽ là một cuộc chiến lâu dài với nhiều tổn thất.
Nếu Thổ Nhĩ Kỳ không tách mình ra khỏi HTS, thậm chí có thể xảy ra các cuộc chạm trán trực tiếp giữa lực lượng của họ với lực lượng của Syria, với sự tham gia của quân đội Nga.
Điều này một khi xảy ra sẽ tạo ra sự chia rẽ sâu sắc giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga và do đó gây nguy hiểm cho sự tham vọng mở rộng ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ trên khắp khu vực - Iraq, Syria, Libya, Nagorno-Karabakh và Địa Trung Hải. Chính vì vậy, có quan điểm cho rằng có khả năng nước này sẽ thận trọng và không cản trở cuộc tấn công của quân đội Syria.
Vấn đề khác liên quan đến người Kurd sẽ đòi hỏi vai trò ngoại giao hàng đầu của Nga để giành được lòng tin của họ và đạt được các thỏa thuận đảm bảo an ninh cho Thổ Nhĩ Kỳ, sự thống nhất của quốc gia Syria và quyền tự chủ của người Kurd. Điều này sẽ tạo cơ hội hình thành một khởi đầu chính trị mới cho đất nước.
Theo tờ Arab News, tương lai của Syria là không chắc chắn. Những tuần tới có thể chứng kiến các cuộc giao tranh mới.