Có nhiều dấu hiệu cho thấy, chính quyền Syria đang chuẩn bị cho một chiến dịch mới đánh chiếm Idlib.
Kịch bản chiếm giữ Idlib
Trong gần một tháng qua, lực lượng của Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã tăng cường bố trí quân đội tới Idlib từ phía đông nam và Deir ez-Zor. Nhiều người coi đây là điềm báo về một cuộc tấn công sắp xảy ra nhằm thanh trừng các phe phái cực đoan đang kiểm soát miền Nam Idlib, đồng thời thiết lập một thế trận vững chắc đối với khu vực này trước Thổ Nhĩ Kỳ.
Vào ngày 2-3/8, chiến đấu cơ Nga đã nhắm mục tiêu vào một số khu vực thuộc tỉnh Latakia và Binnish ở phía Đông Idlib, cùng với hỏa lực pháo binh, rocket của lực lượng Syria nhắm vào khu vực đồng bằng Ghab và núi Zawiyah.
Theo Al-Monitor, một chiến dịch tiềm năng để bảo đảm an ninh trên đường cao tốc M4 có thể diễn ra trong ba giai đoạn.
Đầu tiên, chiến dịch chắc chắn sẽ bắt đầu từ phía Nam nhằm mục đích quét sạch các nhóm cực đoan và chiếm giữ hai cứ điểm quan trọng là đồng bằng Ghab và núi Zawiyah. Nếu không đạt được mục tiêu này, lực lượng của chính quyền Assad không thể tiến xa hơn về phía Bắc.
Trong giai đoạn thứ hai, chiến dịch có khả năng mở rộng về phía tây bắc đến núi Akrad và Jisr al-Shughur, thay vì về phía đông bắc. Bằng cách kiểm soát Jisr al-Shughur, lực lượng Assad sẽ nhắm đến mục tiêu cắt đứt mối liên hệ giữa các nhóm cực đoan với Thổ Nhĩ Kỳ.
Nếu không cắt đứt tuyến đường này, nơi mà các chiến binh sử dụng cho các mục đích hậu cần, tài chính và tuyển dụng, lực lượng của chính quyền Syria sẽ không thể phong tỏa hoàn toàn biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ để tiến hành chiến tranh bao vây. Việc chiếm giữ Jisr al-Shughur cũng sẽ rất quan trọng để đảm bảo nắm giữ vùng cao điểm phía đông bắc Latakia.
Trong giai đoạn cuối cùng, cuộc tấn công có khả năng mở rộng về phía đông bắc đến núi Arbain và Ariha, tuyến đường dẫn đến thành phố Idlib. Núi Arbain là khu vực trọng yếu ở phía Nam thành phố Idlib, trong khi Ariha là thị trấn trọng điểm nối Idlib với phía nam và đông nam.
Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phản ứng thế nào trước kịch bản trên của lực lượng Assad?
Có thể, Moscow sẽ thuyết phục Ankara không đáp trả, nhưng trục Ariha-Saraqeb là quá quan trọng để đánh mất. Các động thái đáp trả của Thổ Nhĩ Kỳ dọc theo trục này trong giai đoạn đầu tiên sẽ phá vỡ và làm chậm lại bước tiến của lực lượng Assad do Nga hậu thuẫn.
Trong một kịch bản như vậy, Hayat Tahrir al-Sham (HTS) - nhóm vũ trang thống trị ở Idlib - và các đồng minh có khả năng sẽ tổ chức các cuộc phản công dọc trục Ariha-Saraqeb với sự hỗ trợ của Thổ Nhĩ Kỳ.
Cuộc chiến nổ ra vào tháng 9?
Lệnh ngừng bắn Nga-Thổ có thể khó giữ cho đến tháng 9 tới.
Các nguồn tin địa phương được Al-Monitor liên hệ cho biết, họ tin rằng Ankara có thể sẽ nhượng bộ cho lực lượng Syria nắm quyền kiểm soát đồng bằng Ghab và núi Zawiyah để đổi lấy những lợi ích nhất định ở Libya, nơi Thổ Nhĩ Kỳ ít nhất cũng cần sự hỗ trợ ngầm của Nga.
Kịch bản này là mối lo ngại lớn nhất tại các khu vực do phiến quân trấn giữ ở Idlib, bởi một khi tuyến phòng thủ này sụp đổ, sẽ không còn cao điểm nào khác để che chắn cho thành phố Idlib.
Trong khi đó, đối với Ankara, mối quan tâm thực sự dường như là viễn cảnh lực lượng Assad tiến đến giai đoạn thứ hai và thứ ba được theo kịch bản ở trên, sau khi hoàn thành thành công cuộc tấn công vào đồng bằng Ghab và núi Zawiyah.
Sự sụp đổ của các nhóm cực đoan khỏi hai khu vực sẽ là một bước lùi lớn đối với lực lượng nổi dậy vũ trang ở Idlib, vì qua đó, mặt trận phía Tây Jisr al-Shughur và mặt trận phía Đông Ariha sẽ dễ dàng bị chia cắt. Điều này sẽ tạo điều kiện cho lực lượng Assad chiếm được cao điểm phía nam trọng yếu của thành phố Idlib.
Mất núi Zawiyah và đồng bằng Ghab - một khu vực chỉ có hai con đường chính - sẽ khiến phiến quân hoàn toàn phải hứng chịu hỏa lực gián tiếp của lực lượng Assad, bao gồm cả pháo binh, lựu pháo và rocket, cũng như các cuộc oanh tạc trên không. Điều này có thể buộc các chiến binh phải rút lui về phía bắc đến các cứ điểm gần núi Akrad.
Một khi các mục tiêu đó đạt được, một lệnh ngừng bắn ngắn hạn trong một hoặc hai tháng có khả năng sẽ được tiến hành, cho phép lực lượng của chính quyền Assad chuẩn bị hành quân đến phía nam Jisr al-Shughur trong giai đoạn thứ hai, sau đó đến núi Akrad và Ariha trong giai đoạn thứ ba.
Nhìn chung, cuộc chiến Idlib sẽ bước vào một mốc quan trọng vào tháng 9 và tháng 10.
