Nga-Thổ-Iran không thương tiếc ‘hất cẳng’ Mỹ khỏi Syria

Theo tờ Telegraph, 3 cường quốc khu vực có ảnh hưởng nhất tới cuộc khủng hoảng tại Syria là Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đã bất ngờ tổ chức một hội nghị ở Moscow và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho hay họ đã đạt được những thỏa thuận quan trọng.

“Iran, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã sẵn sàng chuẩn bị cho một thỏa thuận giữa chính phủ Syria và các nhóm đối lập và trở thành các bên bảo lãnh cho thỏa thuận trên”, ông Lavrov tuyên bố.

“Các ngoại trưởng đồng ý với tầm quan trọng của việc mở rộng phạm vi và thời gian ngừng bắn, được phép tự do cứu trợ nhân đạo và việc di chuyển của dân thường trong lãnh thổ Syria”, người đứng đầu ngành ngoại giao Nga nói thêm.

Một thời gian dài, Thổ Nhĩ Kỳ đứng sau ủng hộ các nhóm phiến quân đối lập Syria trong khi Nga và Iran trợ giúp mạnh mẽ cho chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad trong suốt 5 năm diễn ra cuộc chiến tại đất nước Trung Đông này.

Tuy nhiên, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan thời gian gần đây đã từ bỏ toan tính lật đổ ông Assad và ngưng chỉ trích những chiến dịch không kích và đánh bom của Nga tại Syria.

Trong tuần qua, Moscow và Ankara đã cùng nhau đứng ra làm trung gian cho một hòa giải cho phép sơ tán hàng ngàn dân thường và các chiến binh khỏi khu vực phiến quân tại Aleppo. Những đợt sơ tán được cho là sẽ hoàn thành vào cuối tuần này.

Giới quan sát vẫn tiếp tục hi vọng rằng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đạt được nhiều mục tiếu hơn nữa tại Syria, đặc biệt là một thỏa thuận ngừng bắn trên toàn đất nước và cuối cùng là những thỏa thuận hòa bình.

Trong quá khứ, các thỏa thuận ngừng bắn từng bị phá vỡ do Thổ Nhĩ Kỳ không gây sức ép lên những nhóm phiến quân, khiến họ vi phạm buộc Nga và chính phủ Syria phải đáp trả.

Hội nghị tại Moscow là cơ hội để Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, 2 bên từng có quan điểm đối lập về vấn đề Syria, cùng ngồi lại trên bàn đàm phán, trong khi Mỹ thậm chí còn không được mời tới tham dự.

Phía Mỹ cũng đã lên tiếng khẳng định rằng Washington không hề cảm thấy lo lắng do không được mời tới hội nghị nói trên. Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao tuyên bố Mỹ hoan nghênh bất kỳ giải pháp nào “dẫn tới giảm đổ máu”, dù Washington có ngồi trên bàn đàm phán hay không.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã phản đối vai trò của Hizbollah, nhóm phiến quân Liban đang hoạt động ở Syria, nhưng dường như những người đồng cấp Nga và Iran không muốn bài tới vấn đề này.

Hội nghị trên diễn ra khi Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ vừa bị ám sát nhưng dường như vụ việc này không ảnh hưởng tới các cuộc thảo luận của các ngoại trưởng.

Có thể thấy, những nhà ngoại giao đang tích cực tham gia tìm kiếm một giải pháp chính trị cho khủng hoảng Syria, trong khi Nga nắm vai trò chủ chốt thì Mỹ và phương Tây dường như không hề tồn tại trong những vấn đề liên quan tới Syria.

Trước đó, cả Mỹ và các quốc gia châu Âu đều không hề biết Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã đàm phán xong một thỏa thuận ngừng bắn và sơ tán dân thường tại Aleppo vào tuần trước. Sau khi quân chính phủ Syria tái chiếm Aleppo thì việc xuất hiện một thỏa thuận ngừng bắn là điều bình thường, nhưng điều khác lạ chính là phương Tây, đặc biệt là Mỹ, không đóng vai trò tích cực như mọi khi mà chỉ xuất hiện với tư cách một “người xem.

Tuần trước, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov từng thẳng thừng tuyên bố rằng “thật vô ích” khi đàm phán với Mỹ và cho rằng Moscow nên làm điều đó với Ankara.

Rõ ràng, những gì Nga đang làm là hành động “hất cẳng” Mỹ một cách không thương tiếc ra khỏi cuộc chiến ở Syria, bất chấp việc Mỹ cũng là một bên liên quan trực tiếp và có ảnh hưởng lớn tới cục diện của cuộc chiến.

Giới chuyên gia cho rằng Mỹ đang thực hiện những bước đi không đúng đắn ở khu vực này, đồng thời họ đang chờ đợi chính sách tiếp theo của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Hiện tại, ông đang phải đứng trước một sự lựa chọn vô cùng khó khăn của nước Mỹ: tiếp tục hời hợt và cầm chừng ở khu vực hay tiến hành can thiệp mạnh mẽ, cứng rắn hơn, ngăn chặn Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran khỏi việc phân chia sức mạnh và ảnh hưởng ở Syria.

Xem thêm: Ngoại trưởng Mỹ che giấu thất bại của Washington ở Syria?

Danh Tuyên