Khoản chi "lịch sử"
Trước khi Trung Quốc công bố mức tăng ngân sách quốc phòng, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đưa ra đề xuất tăng ngân sách Quốc phòng cho Mỹ tới 10% và đạt ở mức “kỷ lục”: 54 tỷ USD.
Mức tăng ngân sách của Mỹ này được ông Trump gọi là khoản chi "lịch sử". Hiện tại, chi tiêu quốc phòng của Mỹ đang ở mức 584 tỷ USD, nên nếu tăng thêm chi phí như đề xuất, các khoản chi tiêu cho quốc phòng của Mỹ sẽ thực sự “khổng lồ”.
Nếu được Quốc hội Mỹ chấp thuận, ngân sách quân sự mới của Mỹ sẽ giúp các lực lượng vũ trang nước này có thêm điều kiện để vượt xa hơn nữa các cường quốc quân sự lớn nhất thế giới như Trung Quốc.
So với Mỹ, mức tăng ngân sách quốc phòng của Trung Quốc thấp hơn. Dự kiến ngân sách quốc phòng của Trung Quốc năm 2017 chỉ tăng thêm 7%, mức tăng thấp nhất trong 7 năm qua.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất tăng ngân sách quốc phòng của Mỹ.
Tuy nhiên, điểm chung của ngân sách quốc phòng Mỹ và Trung Quốc đều là tăng cường hỗ trợ tài chính cho các hoạt động hàng hải và hàng không.
Đề nghị tăng ngân sách cho Lầu Năm Góc của Tổng thống Trump bao gồm chi phí đóng tàu, máy bay quân sự và "thiết lập sự hiện diện mạnh mẽ hơn ở các tuyến đường thủy quốc tế quan trọng và huyết mạch" như eo biển Hormuz và Biển Đông.
Còn Trung Quốc cũng cam kết sẽ hỗ trợ tài chính nhiều hơn cho các hoạt động quân sự, gồm tăng cường năng lực hàng hải và hàng không.
Giới phân tích Trung Quốc nhận định, đề xuất tăng chi tiêu ngân sách quốc phòng của Tổng thống Mỹ Donald Trump chính là một thách thức an ninh lớn với Bắc Kinh và gây ảnh hưởng tới chính sách quốc phòng của Trung Quốc.
Tờ The Diplomat dự đoán, kế hoạch chi tiêu quân sự ở quy mô lớn của ông Trump chắc chắn sẽ kích thích sự lo lắng của Trung Quốc, thôi thúc nước này tiếp tục tăng cường sức mạnh quân sự và hậu quả là sẽ đẩy hai cường quốc vào tình thế ganh đua vô cùng nguy hiểm.
Viễn cảnh này rất có thể diễn ra bởi kế hoạch chi tiêu quốc phòng quy mô lớn của ông Trump cũng bị thôi thúc bởi sự gia tăng sức mạnh quân sự ở quy mô lớn, tốc độ nhanh, cộng với hơi hướng bành trướng lãnh thổ của Trung Quốc.
Giới chuyên gia nhận định Trung Quốc tăng ngân sách quốc phòng là muốn chuẩn bị để ứng phó với các hoạt động can thiệp tiềm tàng của Mỹ, Nhật Bản cũng như tiếp tục tìm cách áp đặt yêu sách vô lý ở Biển Đông.
Kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng của ông Trump có thể sẽ làm gia tăng thêm căng thẳng an ninh giữa Mỹ và Trung Quốc.
Sử dụng sức mạnh như thế nào?
Việc tăng ngân sách quốc phòng của ông Trump đang truyền đi thông điệp kế hoạch này phục vụ chương trình mở rộng hoạt động quân sự và công cuộc quân sự hóa của quân đội Mỹ trong tương lai.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã đẩy mạnh chi tiêu cho quân sự. Hàng loạt tàu chiến mặt nước và tàu ngầm được nước này đưa vào biên chế. Ngoài ra, Trung Quốc cũng tự đóng thêm tàu sân bay.
Giới chuyên gia Trung Quốc cho rằng, đề xuất tăng ngân sách quốc phòng của ông Trump là động thái trái với chính sách cắt giảm chi tiêu quân sự dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama, đồng thời gây ra những tác động lớn tới Trung Quốc.
"Ông Trump đang coi Trung Quốc là một trong những đối thủ đáng gờm của mình. Nâng cấp sức mạnh Không quân và Hải quân Mỹ đồng nghĩa với việc tăng cường năng lực cho các lực lượng hiện diện ở Biển Đông, biển Hoa Đông và cả bán đảo Triều Tiên. Hành động này chắc chắn sẽ tác động tới Trung Quốc", nhà bình luận quân sự Song Zhongping chia sẻ trên kênh truyền hình Phoenix.
Ông Tao Wenzhao, nhà nghiên cứu cấp cao tại viện Khoa học xã hội Trung Quốc nhận định, còn quá sớm để cho rằng Mỹ và Trung Quốc sẽ tham gia một cuộc đua vũ trang, bởi ưu tiên hàng đầu của quân đội Mỹ là khu vực Trung Đông.
"Tăng ngân sách quốc phòng và năng lực quân sự khác với việc Mỹ - Trung sử dụng sức mạnh như thế nào", ông Tao chia sẻ.
Song theo nhà phân tích Song Zhongping, Trung Quốc không cần thiết phải tăng chi tiêu quốc phòng nhiều như Mỹ để nâng cao năng lực và khả năng sẵn sàng chiến đấu.
"Quân đội Trung Quốc đang trong quá trình thu nhỏ quy mô và tái cấu trúc, do đó, Trung Quốc cần tăng chi tiêu quốc phòng đều theo từng năm", ông Song Zhongping chia sẻ.
Xem thêm >> Điều bất ngờ trong sắc lệnh cấm nhập cảnh mới của TT Donald Trump
Đào Vũ
