Phát ngôn trên của Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Thanh Hóa tại một sự kiện do phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức cách đây ít ngày đã khiến không ít người giật mình. Câu hỏi đặt ra, có hay không sự “vận động” chính sách để phục vụ cho các “nhóm lợi ích” và làm thế nào để chặt đứt những “chân gỗ” này?
Những dấu hỏi về lũng đoạn ngầm
“ Lobby ” chính sách còn được hiểu là vận động hành lang để xây dựng chính sách và pháp luật. Hình thức này đã xuất hiện, phát triển mạnh mẽ ở nhiều nước trên thế giới, thậm chí không ít nước công nhận “lobby” là một nghề và được đánh giá cao. Tuy nhiên, do đây là hoạt động không chính thức, diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau bao gồm cả những hành vi tặng quà có giá trị lớn, mua chuộc bằng tiền... nên nguy cơ lũng đoạn cao, đặc biệt là từ các nhóm lợi ích có thế mạnh tài chính.
Trong một số trường hợp, “lobby” được ví như con quái vật tìm cách luồn lách vào các phòng ban, hành lang Quốc hội của các quốc gia để lũng đoạn. Nhiều vụ tai tiếng liên quan đến các nghị sỹ ở một số nước có nguyên nhân từ các hoạt động “lobby” đã được phanh phui.
Ở nước ta, tuy chưa thực sự hiện hữu nhưng hiện tượng “lobby” chính sách, vận động hành lang bằng các hành vi “chạy chọt”, “đi đêm”, “chân gỗ”... đã được nhiều chuyên gia nhắc đến. Thậm chí, trong không ít sự việc đã thấp thoáng bóng dáng của các nhóm lợi ích này. Thế nên, tuyên bố của vị Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Thanh Hóa Nguyễn Văn Đệ: “Có những tập đoàn kinh tế lớn có thể “lobby” từ tỉnh lên tới Bộ, “đẻ” ra thông tư rồi thông tư “bẻ gãy” cả luật...” đang khiến dư luận dậy sóng.
Hẳn dư luận chưa quên thời điểm năm 2004, câu chuyện liên quan đến công ty Zuellig Pharma Vietnam (ZPV). Thời điểm đó, ZPV là công ty nước ngoài duy nhất ở Việt Nam được trực tiếp phân phối thuốc nhập khẩu. Sự có mặt của nó từ năm 2001 đến 2004 là một trong những yếu tố gây bất ổn thị trườn
