Ngày 5/3, TAND TP.Hà Nội mở phiên xét xử đối với 9 bị cáo trong vụ án Vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng theo quy định tại Điều 229 - BLHS năm 1999.
Các bị cáo tại tòa
Hồ sơ vụ án nêu rõ: Dự án cấp nước Sông Đà - Hà Nội do Tổng Công ty Vinaconex làm chủ đầu tư theo hình thức BOO sử dụng vốn tự có, vốn huy động do doanh nghiệp tự thu xếp và vay của các tổ chức tín dụng, được xây dựng từ năm 2004 đến tháng 4/2009 thì được nghiệm thu đưa vào sử dụng, cho đến nay đã đóng góp một lượng lớn công suất cấp nước cho Thủ đô Hà Nội, hỗ trợ tích cực cho các nhà máy nước ngầm, khắc phục tình trạng thiếu nước sinh hoạt cho người dân Thủ đô.
Tuy nhiên, trong quá trình vận hành khai thác, tuyến ống liên tục xảy ra sự cố vỡ ống truyền tải nước. Từ ngày 4/2/2012 - ngày 2/10/2016, tuyến ống đã 18 lần bị vỡ ống với số lượng 23 cây ống composite cốt sợi thủy tinh bị vỡ, doanh nghiệp khai thác đã phải chi phí 16.618.883.494 đồng để khắc phục.
Bên cạnh đó, việc tuyến ống liên tục bị vỡ đã gây hậu quả buộc doanh nghiệp khai thác phải dừng cấp nước sạch sinh hoạt cho nhân dân trong thời gian 386 giờ, lượng nước ngừng cấp là 1.744.904 m3, làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của 177.000 hộ dân trên địa bàn thành phố Hà Nội, được dư luận xã hội và các phương tiện truyền thông đặc biệt quan tâm.
Theo Kết luận giám định tư pháp ngày 15/4/2015, nguyên nhân gây vỡ đường ống nước là do vi phạm trong quá trình sản xuất ống, quá trình quản lý, giám sát thi công xây dựng tuyến ống truyền tải nước sạch dự án cấp nước Sông Đà - Hà Nội. Trong đó, quá trình sản xuất ống chưa được kiểm soát chặt chẽ chất lượng đầu vào, ống được sản xuất có chất lượng không đồng đều, chỉ tiêu độ cứng vòng của nhiều mẫu thử không đạt yêu cầu, ngoài ra không thực hiện thử nghiệm độ bền thủy tĩnh dài hạn để làm cơ sở cho việc kiểm tra độ bền dài hạn của tuyến ống sau này.
Trong quá trình thi công xây dựng, Ban quản lý dự án, nhà thầu giám sát chưa kiểm soát chặt chẽ chất lượng ống trước khi lắp đặt. Khi phát hiện có sản phẩm ống không đảm bảo chất lượng đã không thực hiện kiểm tra lại chất lượng sản phẩm của lô ống tương ứng theo quy định, chưa kiểm soát chặt chẽ việc khắc phục các đoạn ống bị khuyết tật trong quá trình thi công. Việc giám sát thi công xây dựng và nghiệm thu chưa chặt chẽ, không phát hiện ra các tồn tại trong quá trình thi công, lắp đặt tuyến ống.
Đồng thời, tại Kết luận giám định bổ sung số 107/BXD - GĐ ngày 30/9/2016 của cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng cũng đã xác định: Nếu sản xuất ống có chiều dày, các thông số kỹ thuật đúng như thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công và quá trình sản xuất, thí nghiệm, kiểm tra, vận chuyển, thi công lắp đặt, giám sát, nghiệm thu, thử nghiệm, vận hành và khai thác sử dụng tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, yêu cầu của thiết kế và các quy định có liên quan thì không thể gây ra sự cố vỡ đường ống.
Đây là trách nhiệm của những cá nhân trong quá trình sản xuất ống, quá trình quản lý, giám sát thi công xây dựng tuyến ống truyền tải nước sạch dự án cấp nước Sông Đà - Hà Nội.
Cụ thể: Đối với các bị cáo Hoàng Thế Trung (SN 1960), nguyên GĐ ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước Sông Đà - Hà Nội; Nguyễn Văn Khải (SN 1961), nguyên PGĐ ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước Sông Đà - Hà Nội; Trương Trần Hiển (SN 1957), nguyên Trưởng Phòng vật tư, thiết bị thuộc ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước Sông Đà - Hà Nội là những người có trách nhiệm tổ chức thực hiện vai trò của chủ đầu tư, đã ký 73 biên bản nghiệm thu cung cấp ống, xác nhận hơn 5.000 sản phẩm ống composite cốt sợi thủy tinh và phụ kiện được tiếp nhận, dùng trong dự án đảm bảo chất lượng với đại diện nhà thầu cung cấp.
Trong đó, VKS xác định, bị cáo Hoàng Thế Trung, Trương Trần Hiển chịu trách nhiệm toàn bộ về hậu quả thiệt hại như đã nêu trên; bị cáo Nguyễn Văn Khải đã ký xác nhận nghiệm thu chất lượng vật tư thiết bị, nhưng đã có 18 lần bị vỡ ống, 21 cây ống bị vỡ, chi phí sửa chữa 15.685.783.264 đồng, thời gian ngừng cấp là 334 giờ, lượng nước ngừng cấp là 1.408.209 m3.
Bước sang phần xét hỏi, bị cáo Hoàng Thế Trung, nguyên Giám đốc ban QLDA Đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước Sông Đà – Hà Nội là người đầu tiên bước lên bục khai báo trả lời thẩm vấn của HĐXX.
Trước những cáo buộc của VKS, bị cáo Trung cho rằng: “Đối chiếu với quy định của pháp luật, cáo trạng truy tố như vậy bị cáo không dám nói là có oan hay không nhưng cần phải làm rõ nhiều điều. Cần xem xét trách nhiệm của những người khác, về cá nhân tôi đã hoàn thành nhiệm vụ và đã thực hiện đúng các yêu cầu của pháp luật”.
Sau đó, bị cáo Trung xin HĐXX cho phép được trình bày cụ thể. “Theo ý kiến của tôi thì những cáo buộc trong cáo trạng, thể hiện ở 5 cái. Thứ nhất, ống cốt sợi thủy tinh được chỉ định từ trước đó trước khi tôi về làm tại dự án vào năm 2004. Thứ hai, HĐQT Vinaconex đã đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất chính là để sản xuất cung cấp ống cho dự án, nên BQL không thể nào lựa chọn sản phẩm của nhà cung cấp khác.
Tôi đã làm đúng, thực hiện đúng quy định của tiêu chuẩn chất lượng cho phần sản xuất, còn phần thiết kế không phải là nhiệm vụ của tôi; chúng tôi khẳng định 100% các ống trước khi lắp đặt đều được kiểm tra, chính vì vậy chúng tôi mới phát hiện ra 94 ống không đạt tiêu chuẩn, trong đó 46 ống thuộc diện lỗi do đơn vị thi công, có một số bị lõm do tác động của ngoại lực. Khi phát hiện bất kỳ ống nào lỗi thì chúng tôi đều mời kỹ thuật điều tra nguyên nhân”.
