Sai lầm thường gặp của các mẹ khi cho con uống thuốc ho có corticoid

Sai lầm thường gặp của các mẹ khi cho con uống thuốc ho có corticoid

Bùi Thị Lan Anh
Thứ 2, 28/05/2018 | 14:17
3
Corticoid tác dụng nhanh nhưng cũng hại thận, xương không kém. Hầu hết các đơn thuốc trị viêm đều có thành phần này, hay thấy nhất là thuốc ho cho trẻ em. Vậy vì sao nó lại có hại và làm thế nào để giảm tác dụng phụ của corticoid?

Thuốc corticoid thực chất là một nhóm gồm nhiều thuốc, trong đó có hai thuốc được tiết ra từ tuyến thượng thận có tên là cortisol và hydrocortisol. Hiện nay có nhiều thuốc thuộc nhóm này được tổng hợp để cho tác dụng mạnh hơn nhiều đó là: Prednisone, prednisolone, dexamethasone, triamcinolone, betamethasone v.v… Thuốc được bào chế ở nhiều dạng trong đó dạng uống hay gặp hơn cả.

Corticoid được ví như “con dao hai lưỡi”, vừa giúp khỏi bệnh nhanh nhưng nếu không biết cách sử dụng thì cũng hại không kém. Đa số các bà mẹ đều không muốn cho bé  dùng corticoid vì “nghe nói nó gây hại thận, xương khớp” nhưng vấn đề là, hầu hết trẻ bị ho, viêm đường hô hấp đều được kê dùng corticoid (nhiều nhất là dexamethasone, betamethasone). Vậy vì sao corticoid lại hại như vậy?

Nguyên nhân là do cortisol (hydrocortison) là một loại hormone do tuyến thượng thận sản xuất nhằm phục vụ các hoạt động của cơ thể được điều khiển bởi trục HPA: Tuyến yên – Hạ đồi – Thượng thận. Khi lượng cortisol trong máu thấp sẽ kích thích vùng dưới đồi tiết CRH (Corticotropin Releasing Hormone), kích thích tuyến yên tiết ACTH (Adrenocorticotropic Hormone) khiến tuyến thượng thận bài tiết cortisol, ngược lại khi cơ thể có lượng cortisol trong máu cao (do bài tiết nhiều hoặc do uống thuốc) vỏ thượng thận sẽ ngưng, không sản xuất. Việc ngưng này sẽ hồi phục nếu thời gian ngắn, có thể sẽ mất chức năng vĩnh viễn nếu kéo dài.

Sai lầm thường gặp của các mẹ khi cho con uống thuốc ho có corticoid

2 loại thuốc trị viêm đường hô hấp cho trẻ em thường xuyên được sử dụng chứa corticoid.

Trong điều kiện sinh lý bình thường nồng độ GC trong huyết tương thay đổi theo nhịp ngày đêm: Cortisol trong máu tăng từ 4h sáng, đạt mức cao nhất lúc 8h sáng, sau đó giảm dần, đến 12h đêm là thấp nhất, sau đó tăng trở lại khoảng từ 4h sáng hôm sau.Vậy tuyến thượng thận “ngủ” về đêm. Nếu uống thuốc vào chiều tối, tuyến thượng thận bị ức chế suốt ngày, nếu tình trạng này kéo dài nhiều ngày sẽ gây suy teo vỏ thượng thận.

Nếu dùng corticoid liều cao, kéo dài, không có kế hoạch giảm liều thích hợp và không có những biện pháp hỗ trợ điều trị để giảm bớt các độc tính của thuốc, corticoid có thể gây ra nhiều tai biến nguy hiểm cho người bệnh. Thuốc còn gây giữ muối, giữ nước trong cơ thể làm tăng cân, gây phù.

Mặt khác, khi điều trị, nếu không theo chỉ định của bác sĩ, corticoid được dùng liên tục quá 15 ngày hoặc bị dừng đột ngột, có thể gây suy tuyến thượng thận cấp tính, một biến chứng hết sức nguy hiểm, với các biểu hiện như trụy tim mạch, rối loạn nước và điện giải...

Không chỉ có nguy cơ gây ra các tai biến do độc tính của thuốc, việc lạm dụng corticoid không đúng chỉ định còn có thể khiến người bệnh bị lệ thuộc vào thuốc. Bởi vậy nên trẻ đã dùng corticoid trước đó mà sau không dùng thì khó khỏi bệnh.

Để hạn chế mức thấp nhất tác dụng phụ của corticoid, nên sử dụng theo nguyên tắc sau:

     -   Chỉ nên uống vào buổi sáng hoặc uống thuốc cách ngày để đỡ hại thận

-         Trong thời gian dùng thuốc, bệnh nhân nên có chế độ ăn giảm muối, giảm đường, giàu đạm, giàu calci, bổ sung thêm kali (chuối, cam), vận động… để tránh gây loãng xương.

-         Trường hợp không thể ngưng dùng corticoid thì tìm cách giảm liều đến mức có thể chấp nhận được (tức dùng với liều thấp nhất), hoặc trước đây dùng hằng ngày liên tục thì nay cách ngày dùng một lần. Ngoài ra, nên thường xuyên theo dõi đường trong máu (glucose huyết), theo dõi lượng mỡ trong máu, theo dõi mật độ xương (vì nguy cơ gây loãng xương)…

Sức khỏe là vốn quý, hãy thường xuyên cập nhật thông tin, kiến thức y học để sử dụng thuốc đúng cách, bảo vệ sức khỏe gia đình mình bạn nhé!

Sẽ có thuốc uống để khoẻ mạnh mà không cần tập thể dục?

Thứ 4, 14/03/2018 | 22:46
Đã có rất nhiều phương pháp, dụng cụ ra đời cho những người không tập thể dục, tuy nhiên chưa có phương pháp nào phù hợp với tất cả. Loại thuốc đang được nghiên cứu này được cho là sẽ giúp cơ thể khoẻ mạnh mà không cần tập thể dục.
Cùng tác giả

Ngân hàng Eximbank thông báo họp ĐHCĐ lần thứ 3, địa điểm gây bất ngờ

Thứ 6, 31/07/2020 | 14:58
Sau 2 lần tổ chức bất thành vì không đủ số lượng cổ đông tham dự theo quy định, ngân hàng Eximbank dự kiến tổ chức đại hội lần thứ 3 vào lúc 9h ngày 17/8 tại Hà Nội.

Từ 0h ngày 31/7, Bình Định tạm dừng hoạt động tất cả các quán bar, karaoke, vũ trường

Thứ 6, 31/07/2020 | 11:04
Không chỉ tạm dừng hoạt động các quán karaoke, massage, vũ trường, từ 0h ngày 31/7, tỉnh Bình Định còn cấm tổ chức các hoạt động dạy thêm, học thêm trong và ngoài nhà trường.

Từ 1/1/2021, chính sách tiền lương và ngày nghỉ của người lao động thay đổi như thế nào?

Thứ 5, 30/07/2020 | 11:03
Từ năm 2021, mỗi lần trả lương, người sử dụng lao động phải thông báo bảng kê trả lương, trong đó ghi rõ các nội dung như: Tiền lương; tiền lương làm thêm giờ; tiền lương làm việc vào ban đêm; nội dung và số tiền bị khấu trừ (nếu có)...

Đà Nẵng: Ập vào kiểm tra giữa trưa, lực lượng chức năng thu giữ 21.000 chiếc khẩu trang không hóa đơn xuất xứ

Thứ 3, 28/07/2020 | 18:48
Chủ nhà khai lô khẩu trang được sản xuất tại một công ty ở tỉnh Vĩnh Phúc và được mua qua trung gian là một công ty tại TP Hà Nội. Tuy nhiên, kết quả kiểm tra lại không như vậy...

Giá xăng E5 tăng nhẹ từ 15h chiều nay 28/7

Thứ 3, 28/07/2020 | 15:18
Tại kỳ điều chỉnh này, giá bán lẻ xăng RON95 được giữ nguyên so với kỳ trước. Trong khi đó xăng E5RON92 tăng nhẹ lên 14.409 đồng/lít.
Cùng chuyên mục

Cảnh báo xu hướng trẻ hóa ung thư vú ở phụ nữ

Thứ 6, 29/03/2024 | 20:00
Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn vừa cấp cứu và điều trị cho nữ sinh mới 19 tuổi, bị ung thư vú.

Đột quỵ ở người trẻ tuổi ngày càng trẻ hóa, cách nhận biết và phòng tránh

Thứ 6, 29/03/2024 | 15:18
Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 200.000-225.000 ca đột quỵ. Bệnh nhân ngày càng trẻ. Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi trung bình tăng khoảng 2% mỗi năm.

Quảng Ngãi: Hàng chục học sinh nghi bị ngộ độc sau khi ăn "kẹo lạ"

Thứ 5, 28/03/2024 | 22:56
Sau khi ăn kẹo "lạ", hàng chục học sinh Trường THCS Hành Tín Tây (Quảng Ngãi) có biểu hiện ngộ độc phải đến Trung tâm Y tế huyện kiểm tra, theo dõi.

Liên tiếp cấp cứu nhiều ca vỡ tim: Bác sĩ đưa ra khuyến cáo

Thứ 5, 28/03/2024 | 18:24
Bệnh nhân nhồi máu cơ tim-vỡ tim, tăng đột biến trong tuần qua, đây là một trong những căn bệnh hết sức nguy hiểm gây tử vong cao.

Quảng Ninh: Sức khỏe của 33 học sinh nghi ngộ độc thực phẩm đã ổn định

Thứ 5, 28/03/2024 | 14:03
Đây là các học sinh tại Trường tiểu học Quang Hanh, Tp.Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Các cháu bị đau bụng, buồn nôn sau bữa cơm trưa tại trường.
     
Nổi bật trong ngày

Giống gà quý tộc đắt đỏ bậc nhất thế giới, giá cả trăm triệu đồng 1 con

Thứ 5, 28/03/2024 | 09:30
Vẻ ngoài độc đáo, độ hiếm và giá trị kinh tế cao khiến những giống gà dưới đây có giá từ hàng trăm đến hàng nghìn USD.

Hy vọng thì tin mà kỳ vọng thì đau

Thứ 5, 28/03/2024 | 19:00
Chúng ta luôn nhầm lẫn giữa hy vọng và kỳ vọng. Trong khi thực tế, 2 điều này hoàn toàn khác nhau.

Clip: Đập cần câu xuống nước cần thủ tá hỏa phát hiện điều đáng sợ

Thứ 5, 28/03/2024 | 19:53
Mới đây, tài khoản @AMAZlNGNATURE đã chia sẻ lên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) đoạn video kịch tính, kèm chú thích “luôn kiểm tra dưới nước trước khi bơi”.

Thứ hạt tưởng vứt đi, ai ngờ quý như "nhân sâm" có bao nhiêu thương lái cũng "chốt"

Thứ 6, 29/03/2024 | 11:00
Có một loại hạt mà nhiều gia đình vứt đi không ngờ thương lái đang tìm mua từng cân. Nó có thể coi là một loại “dược liệu” quý hiếm nên có trong mọi gia đình.

Kinh hoàng khoảnh khắc cô gái suýt bị cá mập ăn thịt

Thứ 6, 29/03/2024 | 09:52
Mới đây, tài khoản @HollowDreams0 đã chia sẻ lên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) đoạn video kịch tính, kèm chú thích “cô suýt bị cá mập ăn thịt”.