Trong số những con ngựa nổi tiếng thời cổ đại, đầu tiên phải nhắc đến Ngựa Xích Thố thời Tam quốc. Con ngựa này dài một trượng, cao tám thước, màu đỏ rực như lửa, tuyệt không có một sợi lông tạp, ngày đi ngàn dặm, trèo non vượt suối dễ dàng.
Tuy có không ít lần đổi chủ, nhưng hầu hết những chủ nhân từng sở hữu ngựa Xích Thố đều phải nhận kết cục không mấy tốt đẹp, trong số những chủ nhân từng sở hữu con ngựa quý này, chỉ có duy nhất một người được chết yên lành, số còn lại đều phải chịu kết cục hết sức bi thảm.
Cũng bởi vì vậy mà có ý kiến cho rằng bảo mã lừng danh Tam quốc này thực chất là một con ngựa mang “lời nguyền” sát chủ.
Nhắc tới ngựa Xích Thố, không ít người sẽ nhớ ngay tới câu nói nổi tiếng: “Nhân trung Lữ Bố, mã trung Xích Thố” (người có Lữ Bố, ngựa có Xích Thố) để ca ngợi hai cực phẩm nhân gian này.
Chiến mã hạng nhất thời Tam quốc
Xích Thố là một bảo mã nổi danh thời Tam quốc, từng được ghi lại trong Tam quốc chí và xuất hiện trong Tam uốc diễn nghĩa.
Cụ thể, Tam quốc chí trong phần Lữ Bố truyện có chi tiết: “Bố có ngựa tốt tên là Xích Thố”.
Về bảo mã nổi danh này, Tào Man truyện cũng có đoạn: “Người thời bấy giờ có câu Nhân trung Lữ Bố, mã trung Xích Thố”.
Trong bảng xếp hạng của KKNews về những chiến mã nổi danh Tam quốc, ngựa Xích Thố cũng đứng đầu khi được so sánh với những bảo mã cùng thời khác như Đích Lô hay Tuyệt Ảnh.
Xích Thố từng trải qua ít nhất 4 đời chủ nhân, trong số đó nổi danh hơn cả phải kể tới Lữ Bố và Quan Vũ.
Mặc dù là một bảo mã nổi danh và từng góp công vào không ít chiến tích, nhưng có một sự thật khó thể phủ nhận rằng Xích Thố đã từng không ít lần đổi chủ.
Về việc Xích Thố đã từng có chính xác bao nhiêu chủ nhân, Tam quốc chí cũng không ghi rõ. Tuy nhiên thông qua Tam quốc diễn nghĩa, bảo mã này rất có khả năng đã từng ít nhất 4 lần thay chủ.
Điều đáng nói là trong số đó, chỉ có một người được chết yên lành, số còn lại đều phải chịu kết cục bi thảm.
Theo Tam quốc diễn nghĩa, Ngựa Xích Thố từng qua tay rất nhiều chủ. Chủ nhân đầu tiên của Xích Thố là Đổng Trác (132-192), tướng nhà Đông Hán (năm 25-220). Trong triều đình lúc bấy giờ, có rất nhiều người khinh thường con người tàn bạo như Đổng Trác, trong đó có Đinh Nguyên, cũng là một tướng nhà Đông Hán. Trong một lần họp triều, Đinh Nguyên đã chửi thậm tệ vào mặt Đổng Trác, Đổng Trác định chém Đinh Nguyên thì con nuôi của Đông Nguyên là Lữ Bố từ phía sau xông lên, khí chất anh hùng của Lữ Bố đã khiến cho Đổng Trác sững lại, đành phải nhượng bộ. Từ đó, Đổng Trác nảy sinh ý định thu phục Lữ Bố.
Vì muốn tiếp cận và thu phục Lữ Bố, Đổng Trác đã đem Xích Thố tặng cho Lữ Bố. Lữ Bố sau khi có được ngựa quý quả nhiên đã giết chết chủ cũ của mình là Đinh Nguyên, quy phục dưới chân Đổng Trác, và trở thành con nuôi của Đổng Trác.
Lữ Bố với Phương thiên hỏa kích và ngựa Xích Thố đã trở thành nỗi khiếp sợ trên chiến trường
Ngựa Xích Thố đã cùng Lữ Bố chinh chiến khắp nơi. Trên chiến trường, ông chuyên cưỡi ngựa Xích Thố, như một mãnh hổ tả xung hữu đột, vạn người không địch nổi. Sau này, Lữ Bố bị trúng kế của một đại thần nhà Đông Hán, giết chết Đổng Trác. Sau đó Lữ Bố bị Tào Tháo giết, ngựa Xích Thố thuộc về Tào Tháo, một nhà chính trị, quân sự kiệt xuất cuối thời Đông Hán.
Có lẽ do duyên số, Quan Vũ hay còn gọi là Quan Vân Trường, một trong những người có công lớn thành lập nhà Thục Hán vào thế kỷ thứ 2, vì muốn bảo vệ hai vị phu nhân của người anh em kết nghĩa của mình là Lưu Bị đã tạm thời về phe Tào Tháo. Tào Tháo vô cùng quý mến nhân tài như Quan Vũ, cũng muốn bắt chước Đổng Trác tặng ngựa cho anh hùng. Nhưng Quan Vũ không như Lã Bố, ông tiếp nhận Xích Thố là để tìm được Lưu Bị nhanh hơn.
Như vậy, 4 người từng là chủ nhân của Xích Thố trong Tam quốc diễn nghĩa lần lượt là: Đổng Trác, Lữ Bố, Tào Tháo và Quan Vũ.
Bảo mã sát chủ hay trung thành?
Mặc dù từng nhiều lần thay chủ, nhưng Xích Thố lại chỉ tuyệt thực mà chết vì Quan Vũ.
Sau khi Quan Vũ thua trận ở Mạch Thành và bị Đông Ngô bắt giết, con ngựa quý của ông đã về tay một tiểu tướng Tôn Ngô là Mã Trung. Tuy nhiên Xích Thố vì thương nhớ chủ cũ nên đã tuyệt thực mà chết không lâu sau đó.
Vì sao từng nhiều lần thay chủ, nhưng Xích Thố lại chỉ vì Quan Vũ mới tuyệt thực mà chết?
Đáp án cho câu hỏi này thực chất chính là một dụng ý nghệ thuật của La Quán Trung. Bởi lẽ, ông vốn muốn dùng ngựa Xích Thố làm nền để tôn lên sự trung nghĩa của Quan Vũ.
Thực tế, những người chủ cũ của bảo mã này như Lữ Bố hay Tào Tháo đều là những nhân vật có tiếng tăm thời bấy giờ.
Tuy nhiên Xích Thố lại chỉ trung thành và quyên sinh vì Quan Vũ. Bởi vị tướng này có thứ mà những người chủ trước đó khó có thể so bì. Đó chính là lòng trung nghĩa. Có người nói nó làm như vậy là muốn đi theo Quan Vân Trường và không muốn phục tùng ai khác nữa.
Chính vì hành động này mà người đời sau thường coi Xích Thố không chỉ là một tuấn mã, mà còn là con vật có nghĩa có tình và rất trung thành với chủ nhân.
Kể từ đó, Xích Thố luôn được nhiều người coi là một trong những con ngựa nổi tiếng nhất trong lịch sử Trung Quốc.
Thông qua bốn đời chủ nhân của Xích Thố, không khó để nhận thấy ngoại trừ Tào Tháo lâm bệnh qua đời, ba người còn lại chẳng ai có nổi kết cục yên lành.
Đổng Trác đem ngựa Xích Thố dụ Lữ Bố giết Đinh Nguyên.
Quốc Tiệp
