Ngày 26/6/2013, nhà máy Kharkiv mang tên Malyshev đã giới thiệu xe tăng chiến đấu đầu tiên dòng Oplot, được lắp giáp theo hợp đồng với Bộ Quốc phòng Thái Lan, - theo MediaPort Ukraina. Đoàn quân đội Thái Lan do chỉ huy lực lượng thiết giáp Bunsantinom Sansavatom dẫn đầu đã xem chiếc tăng mang số hiệu "01 vàng". Không có thông tin về thời hạn bàn giao vũ khí cho bên đặt mua.
Tháng 4/2012, Tổng giám đốc nhà máy Malyshev ông Nikolai Belov cho biết, lô xe tăng đầu tiên do Ukraina sản xuất sẽ được chuyển cho phía Thái Lan trước cuối năm, nhưng điều này đã không được thực hiện. Ông Belov cũng không nói rõ số lượng xe cung cấp trong đợt đầu, viện dẫn lý do bảo mật thông tin.
Ukraina đã nhận được phần thanh toán trước của hợp đồng trong tháng 12/2011 khi hãng xuất khẩu vũ khí Ukraina Ukrspecexport và quân đội Thái Lan đã ký kết một hợp đồng cung cấp 49 xe tăng chiến đấu chủ lực T-84 Oplot cho Bangkok. Tổng giá trị của thỏa thuận này lên tới 200 triệu USD.
Quan chức Thái Lan nhận xe tăng T - 84
Số tăng mới Oplot sẽ trang bị cho tiểu đoàn kỵ binh thiết giáp (cận vệ hoàng gia) số 4 ở Bangkok, Tiểu đoàn kỵ binh thiết giáp số 8 ở Nakhon Ratchasima, tiểu đoàn kỵ binh thiết giáp số 9 ở Phistanulok và tiểu đoàn kỵ binh thiết giáp số 16 ở Nakhon Si Thammarat.
T-84 Oplot sẽ là loại xe tăng hiện đại nhất ở Đông Nam Á. Xe tăng được trang bị hệ thống hỏa lực mạnh gồm: Pháo nòng trơn 125m, súng máy hạng nặng 12,7mm, súng máy đồng trục pháo chính 7,62mm.
Thực ra, T-84 là một loại xe tăng của Ukraina ra đời năm 1994, phát triển dựa trên mẫu T-80UD (thực chất T-80UD là một phiên bản của T-80 Liên xô nhưng do Ukraina thiết kế và sản xuất). T-84 cùng với T-80UD được xem là một đối trọng của T-90 do Nga sản xuất.
T-84
T-80UD là mẫu xe tăng do Ukraina sản xuất, nhưng không may là bản quyền lại bị Nga chia sẻ. Vì vậy, khi hợp đồng bán T-80UD cho Pakistan đang thực hiện suôn sẻ thì phía Nga cản trở quyết liệt, họ từ chối cung cấp tháp pháo và một số linh kiện cho Ukraina. Vì vậy, Ukraina quyết định tự thiết kế một mẫu tăng “cây nhà lá vườn”, mục đích là giúp nền công nghiệp quân sự Ukraina độc lập với Nga, nhờ đó họ mới có thể tự do sử dụng xe tăng do mình làm.
T-84 ra đời trong hoàn cảnh đó. Nếu không tính đến T-80UM2 của Nga, tức xe tăng Black Eagle, thì T-84 là mẫu xe tăng mới nhất trong dòng họ T-64 và T-80 (trong khi đó T-90 được phát triển dựa trên mẫu T-72BU, cộng thêm một số phụ tùng của T-80). Nó được thiết kế bởi KMDB ở Kharkiv và được đưa vào sản xuất năm 1994. Đến năm 1999 nó chính thức có tên trong lực lượng vũ trang Ukraina. Còn kế hoạch bán T-80UD thì tất nhiên là bị đình lại, nhưng Ukraina đã bù lại bằng một lượng T-84 thích đáng.
Nhìn chung thì T-84 mang những đặc điểm tiêu biểu của dòng họ T-80. Nhìn bề ngoài thì nó cũng khá giống T-80. Nhưng thật sự Ukraina đã cố gắng rất nhiều trong việc tạo ra sự khác biệt với người láng giềng Nga, nhất là các phiên bản sau này.
Thứ nhất, kiểu tháp pháo hàn, hình hộp kiểu phương Tây xuất hiện trong T-84 Oplot (thay thế cho tháp pháo tròn truyền thống của Liên Xô).
T-84 Oplot
Đối với các loại pháo 125 mm, Ukraina sẽ sử dụng tên lửa chống tăng "Combat" sản xuất năm 1999 nhằm đối phó với các loại giáp và các thiết bị phòng thủ chủ động Shtora và Arena cùng với giáp phản ứng nổ (‘gạch’) ERA hiện có trên T-90. Tuy nhiên "Combat" chỉ có khả năng xuyên phá các loại giáp động năng dày dưới 150 mm, vì vậy nếu tăng độ dày lên 400 mm là "Combat" hết tác dụng.
Giống T-80UD, T-84 cũng không dùng động cơ tuốc bin khí đặc trưng của T-80 để tiết kiệm nhiên liệu, nhưng động cơ diesel 12 xilanh 6TD-2 của T-84 cũng có công suất lên tới 1200 mã lực, lực kéo là 26 mã lực/tấn (so với 18 mã lực/tấn của T-90), tốc độ tối đa lên tới 65–70 km/h, vì vậy mà nó vẫn giữ được danh hiệu “xe tăng bay” của dòng họ mình và được đánh giá là một trong những loại xe tăng chạy nhanh nhất thế giới.
T-84 cũng hoạt động khá tốt trong mọi loại khí hậu (hoạt động trong điều kiện từ - đến + 55 độ C, thậm chí còn trang bị cả máy điều hòa nhiệt độ cho tổ lái.
T-84 Oplot có thiết kế tháp pháo giống NATO
Ngoài ra T-84 cũng được trang bị các thiết bị nhìn 1G46, thiết bị nhìn đểm bằng tia hồng ngoại, thiết bị nhìn ngày/đêm dành cho xa trưởng TKN-4S Agat. Cho đến nay T-84 đã có 4 mẫu và 4 biến thể:
- T-84 nguyên mẫu: nâng cấp từ T-80. Có tháp pháo mới, hệ thống Shtora-1, động cơ 6TD-2 1200 mã lực, hệ thống hỗ trợ công suất.
- T-84U: váy bảo vệ bánh xe mới, gạch ERA Kontakt-5, thiết bị ngắm hồng ngoại, thiết bị đo xa bằng laser, hệ thống định hướng bằng vệ tinh, cùng một số cải tiến khác.
- T-84 Oplot: Phiên bản cải tiến của xe tăng chủ lực Oplot vừa chính thức được đưa vào biên chế sau khi trải qua đợt thử nghiệm thành công. Đợt đặt hàng đầu tiên trong năm 2003 là khoảng 10 chiếc nhưng do thiếu kinh phí chi trả nên 4 chiếc đã được bán cho Hoa Kỳ.
Bản mới này khác biệt với bản cũ ở một số điểm: Chỉ huy xe có trang bị thiết bị quan sát toàn cảnh với cảm biến nhiệt, trang bị giáp phản ứng nổ thế hệ mới, đặc biệt chú trọng tăng cường giáp ở 2 bên nhằm thích hợp với chiến tranh đô thị, động cơ diesel 1200 mã lực thân thiện với môi trường hơn, hệ thống lái mới, bảng điều khiển kỹ thuật số cho lái xe, bộ cấp điện thứ cấp mạnh hơn, từ 8 kW lên 10 kW.
Các thiết bị quang học của xe được trang bị cơ chế bảo vệ mắt của lính tăng khi đối phương dùng vũ khí laser. Nó được trang bị hệ thống phòng vệ NBC (bảo vệ khỏi bức xạ hạt nhân, tác nhân sinh hóa) cả trong và ngoài xe.
Tường Bách
