Theo Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, chiều 20/5, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 đã họp trực tuyến với UBND các tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh để triển khai công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Nhấn mạnh thực tế chưa địa phương nào có kinh nghiệm chống dịch liên quan đến các khu công nghiệp lớn, hàng trăm nghìn công nhân, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ: Đây là lúc phát huy tinh thần sáng tạo, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương, của ngành Y tế và các bộ, ngành liên quan; quyết tâm không để đứt gãy chuỗi sản xuất và xem xét thí điểm cách ly trường hợp F1 tại nhà có giám sát tại Bắc Ninh, Bắc Giang nếu các khu cách ly quá tải.
Hiện nay, sau khi khoanh gọn các ổ dịch ngoài cộng đồng, tỉnh Bắc Ninh quyết tâm giữ các khu công nghiệp không phải ngừng hoạt động. Tỉnh Bắc Giang nhận định, số ca F0 trong một số ngày tới sẽ tiếp tục tăng, nhưng tất cả đều trong khu cách ly, không lây lan rộng ra cộng đồng.
Đối với tỉnh Bắc Giang, Phó Thủ tướng cho rằng, điều quan trọng hàng đầu là tỉnh phải rà soát từng doanh nghiệp trong các khu công nghiệp. Những doanh nghiệp bảo đảm đủ điều kiện an toàn dịch bệnh được phép quay lại sản xuất, nhất là những doanh nghiệp thuộc chuỗi cung ứng sản phẩm cho các tập đoàn lớn, đa quốc gia như Samsung, từ đó ảnh hưởng rất xấu đến kinh tế địa phương và cả nước.
Căn cứ tình hình thực tiễn, Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh Bắc Giang chuẩn bị các khu cách ly có sự giám sát của camera, các công cụ công nghệ thông tin do Bộ Thông tin và Truyền thông đang hỗ trợ, để trong trường hợp có quá nhiều người bị nhiễm sẽ thu dung những trường hợp khỏe mạnh, chưa có triệu chứng, để theo dõi, luôn sẵn sàng chuyển đến các khu điều trị nếu xuất hiện triệu chứng nặng.
Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh Bắc Ninh, trong tình huống có nhiều người bị nhiễm, nhiều F1 mà các khu cách ly tập trung không đáp ứng đủ, nghiên cứu, khảo sát, thí điểm quy mô nhỏ việc cho cách ly tại nhà, có kết hợp giám sát bằng công cụ công nghệ, đồng thời kêu gọi sự giám sát, giúp đỡ của hàng xóm lân cận.
“Chúng ta phải phát huy sáng tạo. Thủ tướng khen thưởng TP. Đà Nẵng do đã sáng tạo, dũng cảm thực hiện xét nghiệm mẫu gộp 5 mẫu đơn, sau đó là gộp 10 mẫu đơn, 20 mẫu đơn. Tôi rất mong Bắc Ninh, Bắc Giang cùng phát huy tinh thần này”, Phó Thủ tướng nói và yêu cầu Bắc Ninh, bên cạnh việc tăng cường xét nghiệm mẫu gộp, cần xem xét thí điểm việc hướng dẫn công nhân tự lấy mẫu, có sự giám sát của cán bộ y tế, để thực hiện xét nghiệm nhanh.
Theo báo VnExpress, sáng 21/5, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Bắc Giang khẩn cấp yêu cầu người dân "thực hiện triệt để cách ly tại nhà", sau khi ghi nhận nhiều ca nhiễm trong cộng đồng.
Lãnh đạo tỉnh đề nghị toàn bộ người dân thực hiện triệt để nhà cách ly với nhà; người nhà nào ở yên nhà ấy; không gặp gỡ tiếp xúc với ai ở bên ngoài; không đến chơi nhà ai; không cho ai vào nhà mình với tinh thần "cửa đóng then cài". Chỉ được ra ngoài trong trường hợp thật sự cần thiết.
Mỗi người tự theo dõi sức khỏe hàng ngày, tự đo thân nhiệt, chủ động khai báo y tế cho tổ Covid cộng đồng và cho trạm y tế xã/phường/thị trấn khi trong gia đình có người biểu hiện mất khả năng ngửi; ốm mệt; cảm cúm; sốt; ho; đau họng; viêm đường hô hấp hoặc các biểu hiện nghi ngờ mắc bệnh. Tuyệt đối không được giấu bệnh.
Người dân chủ động khai báo y tế ngay nếu bản thân hoặc người trong gia đình tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc có liên quan với các yếu tố dịch tễ.
Thực hiện nghiêm chỉnh yêu cầu 5K (khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách, không tụ tập, khai báo y tế) của Bộ Y tế. Giữ nhà ở thông thoáng, thường xuyên vệ sinh, làm sạch nhà cửa, bề mặt vật dụng bằng các chất tẩy rửa thông thường.
Chiều 21/5, trao đổi với báo Giao thông về việc liệu có tính tới phương án tổ chức cách ly đối với trường hợp F1 trên địa bàn nếu như năng lực các khu cách ly tập trung không đáp ứng được, lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Ninh cho biết, tỉnh cũng đã nhiều lần đưa vấn đề này ra bàn bạc.
Trong đó, phương án khi số lượng người nhiễm bệnh quá nhiều, số F1 bị quá tải, buộc phải cách ly tại nhà cũng được đưa ra và được các ngành, địa phương trong tỉnh đồng tình, ủng hộ, sẵn sàng triển khai. Theo đó, khi thực hiện, công tác quản lý, giám sát sẽ được thực hiện tự động qua hệ thống camera giám sát.
Tuy nhiên, đến nay, toàn tỉnh ghi nhận hơn 5 nghìn trường hợp F1, trong khi ngay từ đầu, Bắc Ninh đã lập phương án, xây dựng kế hoạch thu dung, đáp ứng nơi ăn ở của 20.000 trường hợp F1. Do vậy, phương án cách ly tại nhà vẫn chưa được tỉnh triển khai để bảo đảm an toàn, hiệu quả cho công tác phòng chống dịch bệnh.
Xung quanh vấn đề cách ly F1 tại nhà, chia sẻ trên chương trình Chuyển động 24h, PGS. TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện Y tế công cộng của Việt Nam cho rằng, quyết định của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, trưởng Ban chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch bệnh Covid-19 rất hợp lý với Bắc Giang cũng như Bắc Ninh.
Theo ông Phu, Bắc Giang và Bắc Ninh là những địa phương đang có dịch tại những khu công nghiệp. Khi mà có ca F0 thì có rất nhiều ca F1. Nếu cách ly tập trung sẽ không đủ cơ sở cách ly vì có lúc F1 đến hàng trăm nghìn người. Ngoài việc thực hiện cách ly là việc phục vụ nơi ăn chốn ở. Nếu khu vực cách ly mà không đảm bảo an toàn còn có thể lây chéo trong khu cách ly.
Về ý kiến cần có thêm chế tài khi thực hiện cách ly tại nhà, theo ông Phu, việc này là không cần thiết. Về hướng dẫn cách ly tại nhà như thế nào thì bộ Y tế đã có hướng dẫn cụ thể.
"Chúng tôi nghĩ rằng trách nhiệm của người cách ly là ý thức để không lây cho chính bản thân gia đình họ cũng như cho cộng đồng. Hiện nay đã có các tổ Covid cộng đồng. Họ luôn đi kiểm tra, lấy nhiệt độ. Đặc biệt chúng tôi nghĩ rằng vấn đề vi phạm cần xử phạt nghiêm", ông Phu nhấn mạnh.
Chế tài xử lý
Theo quy định tại Điểm b Khoản 2 và Khoản 3 Điều 11 Nghị định 117/2020/NĐ-CP, hành vi từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thầm quyền đối với người mắc bệnh Covid-19 sẽ bị phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng. Ngoài ra, còn phải áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả "Buộc thực hiện việc cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế".
Ngoài ra, trường hợp bỏ trốn khỏi khu vực cách ly y tế dẫn đến gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, nếu người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh Covid-19 đã được cách ly mà trốn khỏi nơi cách ly gây lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người theo quy định tại Điều 240 Bộ luật hình sự 2015.
Quy định về việc cách ly tại nhà ra sao?
Theo hướng dẫn cách ly tại nhà, nơi lưu trú do bộ Y tế quy định, người được cách ly phải chấp hành việc cách ly tại nhà, nơi lưu trú đúng thời gian quy định, tốt nhất cách ly ở một phòng riêng.
Trong trường hợp gia đình, nơi lưu trú không có phòng riêng thì giường ngủ của người được cách ly nên cách xa giường ngủ của các thành viên khác trong gia đình ít nhất 2m. Hằng ngày hạn chế ra khỏi phòng riêng, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người trong gia đình, nơi lưu trú cũng như những người khác; tự theo dõi sức khỏe; thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn khác; không được tự động rời khỏi nhà, nơi lưu trú; không ăn chung cùng với những người khác trong gia đình, nơi lưu trú.
Hướng dẫn cũng quy định chi tiết trách nhiệm của thành viên trong hộ gia đình, nơi ở, nơi lưu trú; trách nhiệm của ban quản lý, người quản lý, chủ hộ khu chung cư, ký túc xá, khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ; mẫu cam kết của người được cách ly; trách nhiệm của UBND xã, phường, thị trấn nơi có người được cách ly…
Điều kiện cách ly F1 tại nhà
Theo báo Nhân dân, Thứ trưởng Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, việc thí điểm này chỉ làm điểm tại Bắc Giang và Bắc Ninh, không phải trên quy mô cả nước và không phải với tất cả F1. Do đó, các đối tượng F1 cần được hai địa phương này phân loại rất kỹ. Những người tiếp xúc rất gần và có nguy cơ vẫn phải cách ly tập trung. Còn người tiếp xúc ở khoảng cách xa trên 2m thì có thể cách ly tại nhà.
"Các F1 được cách ly tại nhà phải bảo đảm các yếu tố như có phòng riêng, thoáng và điều kiện vệ sinh tương đối riêng biệt. Những thành viên khác trong gia đình không tiếp xúc gần với F1. Mọi sinh hoạt của F1 thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan y tế. Người cách ly tại nhà phải ký cam kết thực hiện cách biện pháp như cách ly ở điểm tập trung. Chính quyền cơ sở hướng dẫn F1 theo dõi và khai báo y tế hàng ngày. Việc thu gom, xử lý rác thải của người cách ly tại nhà phải bảo đảm. Thời gian cách ly tại nhà cũng như tập trung. F1 nếu vi phạm khi cách ly tại nhà sẽ được xử lý nghiêm", Thứ trưởng nhấn mạnh.
Theo Thứ trưởng, việc cách ly này sẽ được làm thí điểm trước, sau đó rút kinh nghiệm và nhân rộng. Dự kiến, trong chiều 25/5, Bộ Y tế sẽ ban hành hướng dẫn chi tiết về thí điểm cách ly F1 tại nhà ở hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh.
(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ).
H.H (tổng hợp)