Làng Hòa Thôn (xã Tam Hiệp, Phúc Thọ, Hà Nội) là nơi nổi tiếng với món cà dầm tương trứ danh. Nhất là mỗi độ Tết đến xuân về, làng Hòa Thôn lại nhộn nhịp khi người dân tất bật đóng gói, vận chuyển món ăn đặc sản cho khách hàng.
Được biết trước đây, cà dầm tương là món ăn dân dã gắn với những bữa cơm "nhà nghèo" ở các làng quê. Sau rất nhiều năm, món ăn tưởng như đã thất truyền nay lại trở thành đặc sản.
Trải qua bao tháng năm, cà dầm tương vẫn trường tồn và không thể thiếu trong bữa ăn của gia đình Việt. Ảnh: Sức khỏe & Đời sống.
Chia sẻ với Tri thức & Cuộc sống , anh Chính (ở làng Hòa Thôn) cho biết, món cà dầm tương vốn kén người ăn bởi mùi hương của cà lên men rất nồng, nếu không hợp sẽ thấy cà mặn và khó ăn. Nhưng nếu ai thích sẽ thấy cà dầm tương rất thơm và ngọt. Thông thường, cà dầm tương được muối thành từng quả to, lúc ăn sẽ thái mỏng vừa miệng, trộn cùng dấm, đường, ớt, tỏi.
Theo anh Chính, cà dầm tương được ủ trong vòng 7 tháng - 1 năm, ủ càng lâu quả càng ngon và giá càng cao. Những quả to có trọng lượng 0,5 - 1 kg được bán với giá 50.000 đồng/quả. Những quả bé hơn có giá từ 25.000 - 35.000 đồng/quả tùy kích thước.
Ít ai biết, để cho ra món cà dầm tương thơm ngon, người làm phải trải qua những công đoạn cầu kỳ và mất thời gian ít nhất 7 tháng.
Theo báo Thanh Niên , cà được đem ngâm tương không phải cà thông thường mà là cà bát trắng. Cà được chọn nặng 3 - 6 lạng mỗi quả, nhiều quả lên đến 1 kg. Sau khi ướp 20 ngày với muối, cà được ép hết nước rồi thả nguyên quả vào chum tương.
Để làm được tương ngon, chum ngâm tương phải được đặt sản xuất bằng tay, tráng men thủ công. Ảnh: Sức khỏe & Đời sống.
Lựa chum ngâm tương cũng công phu, cầu kỳ. Tương ngâm trong chum được sản xuất công nghiệp dễ bị lên men, sủi bọt do lớp men tráng mỏng. Vì vậy, để làm được tương ngon, chum ngâm tương phải được đặt sản xuất bằng tay, tráng men thủ công.
Bên cạnh đó, để làm nên món cà ngon một phần do chất lượng tương ủ. Tương được ủ từ gạo nếp và bột ngô theo cách gia truyền, có mùi hương đặc trưng. Gạo được ngâm trong nước 7 tiếng, sau đó trộn với bột ngô và đem lên đồ khoảng hơn 1 tiếng. Hỗn hợp này được ủ mốc khoảng 6 ngày. Cuối cùng trộn mốc với muối và đỗ, ủ trong vài ngày. Khi tương ngấu, cà được cho vào dầm trong thời gian từ 5 - 7 tháng.
Món cà dầm tương thành công là khi ăn phải giòn, đậm vị. Ảnh: Tri thức & Cuộc sống.
Được biết, trong suốt quá trình đó, cứ mỗi tuần, người làm phải kiểm tra, đảo tương thường xuyên tránh vón cục và đảm bảo cà luôn được ngập trong nước tương. Nhưng phải đảo lúc sáng sớm, khi chưa có nắng gắt, nếu không tương sẽ dễ bị hỏng, nổi váng, chua.
Món cà dầm tương thành công là khi ăn phải giòn, đậm vị. Cà ăn có vị mặn đặc trưng nhưng càng nhai càng thấy vị ngọt thanh lưu lại đầu lưỡi.
Mấy năm gần đây, người dân làng Hòa Thôn mở rộng quy trình làm cà dầm tương và xây dựng thương hiệu trên thị trường.
Không chỉ khách ở các tỉnh thành, kiều bào sống tại các nước Ấn Độ, Nhật Bản, Singapore, Séc,... cũng thường xuyên mang thức quà quê hương sang đó để anh em, bạn bè cùng thưởng thức.
Đến làng Hòa Thôn (xã Tam Hiệp, huyện Phúc Thọ, Hà Nội) hỏi về món cà dầm tương, không ai là không biết gia đình ông Nguyễn Tiến Tiệp. Ảnh: báo Thanh Niên.
Gia đình ông Nguyễn Tiến Tiệp (ở làng Hòa Thôn) là hộ sản xuất cà dầm tương lâu đời ở đây. Trung bình mỗi năm, gia đình ông sản xuất tầm 1,5-2 tấn cà, thu về hơn 100 triệu đồng. Ông Tiệp cho biết bí quyết làm món cà dầm tương được tổ tiên truyền lại. Trước đây gia đình ông chỉ làm một chum để ăn và đi biếu. 20 năm gần đây ông mới gây dựng lại được nghề.
Minh Hoa (t/h)
