Từ nhận định sai lầm của Cơ quan điều tra…
Kể lại vụ án này, luật sư Tiến cho biết: Khoảng 15 giờ, ngày 9/04/2012,chị Trần Thị Tiểu Minh đến quán cafe COCOS ở Nguyễn Hữu Cảnh, TP. Đồng Hới (Quảng Bình) gặp bà Mai Thị Lâm để giải quyết công nợ. Sau một hồi bàn bạc không đưa ra được hướng giải quyết, bà Lâm đã bỏ về. Chị Minh đuổi theo và yêu cầu bàv Lâm trở lại quán cafe để làm việc, bà Lâm đã đồng ý.
Tại đây, bà Lâm và chị Minh đã cùng đối chiếu lại sổ sách và chốt nợ. Bà Lâm đã tự viết giấy chốt nợ chị Minh số tiền là 17.500.000.000 đồng (mười bảy tỷ, năm trăm triệu đồng) trong trạng thái hoàn toàn tỉnh táo, minh mẫn, không bị ai lừa dối, ép buộc trước sự chứng kiến của 7 người quen và nhân viên của bà Lâm.
Sau khi thỏa thuận, mọi người đều vui vẻ và cùng mời nhau đi ăn tối tại một nhà hàng hải sản đến 21h thì vui vẻ chia tay. Tháng 6/2012, trên cơ sở đơn tố cáo của bà Mai Thị Lâm về việc viết giấy chốt nợ với chị Minh và việc bà Lâm trả chị Minh 800.000.000 đồng.
Luật sư Nguyễn Hoàng Tiến.
CQĐT tỉnh Quảng Bình đã nhận định sai lầm về bản chất của vụ việc để ra quyết định khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với Trần Thị Tiểu Minh về tội “Cưỡng đoạt tài sản”, đồng thời ra lệnh bắt tạm giam ngay đối với Trần Thị Tiểu Minh vào ngày 21/6/2012.
“Điều làm tôi trăn trở nhất trong vụ án này là hậu quả của việc bắt oan người vô tội đối với chị Trần Thị Tiểu Minh của cơ quan điều tra tỉnh Quảng Bình”, luật sư Tiến bày tỏ.
Chị Trần Thị Tiểu Minh là một người bị bệnh xoang trán mãn tính, u nang buồng trứng và có một khối u nhỏ ở tử cung. Chị một mình phải nuôi cháu nhỏ (cháu lớn sinh năm 1998, cháu nhỏ sinh năm 1999).
Việc CQĐT tỉnh Quảng Bình ra quyết định khởi tố bị can đối với chị Minh về tội “Cưỡng đoạt tài sản”, ra lệnh bắt giam và khám xét các nơi để thu giữ tài liệu đã làm chị Minh suy sụp nghiêm trọng về tinh thần. Dẫn đến việc bị đột quỵ, tai biến mạch máu não và liệt nửa người trong khi thực hiện lệnh tạm giam.
Mặc dù đã can thiệp kịp thời nhưng việc bắt oan người vô tội của CQĐT tỉnh Quảng Bình đã để lại hậu quả không nhỏ. Ngoài việc ảnh hưởng đến tinh thần, sức khỏe của người bị oan, việc làm này còn làm ảnh hưởng đến kinh tế của chị Minh. Bởi trước đó, chị Minh đã vay rất nhiều tiền để buôn bán, sau khi bị bắt, việckinh doanh bị ngừng trệnhưng vẫn phải trả lãi nhiều tỷ đồng.
Tuy đã được minh oan, trả tự do, bên phía VKSND tỉnh Quảng Bình đã công khai xin lỗi và tiến hành thương lượng việc bồi thường thiệt hại cho chị Minh, nhưng không thể nào bù đắp lại được những tổn thất về mặt tinh thần, tình cảm, và sức khỏe, thiệt hại kinh tế cho chị Minh.
Luật sư Tiến cho rằng, việc làm sai trái này của cơ quan điều tra đã làm xói mòn lòng tin của nhân dân vào các cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan bảo vệ công quyền
Án oan sai xuất phát từ đâu?
Với khoảng 300 vụ án hình sự đã trực tiếp tham gia, luật sư Nguyễn Hoàng Tiến đã mang lại công bằng, tránh hàm oan cho rất nhiều người. Nhưng mỗi vụ án oan mà ông bào chữa thành công lại để lại cho ông một sự trăn trở và cảm xúc riêng. Như vụ án mà chị Trần Thị Tiểu Minh bị CQĐT tỉnh Quảng Bình khởi tố và bị bắt tạm giam 41 ngàyđã kể trên là một minh chứng.
Kể từ khi có quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can (ngày 18/6/2012) cho đến khi Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Bình ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can ngày (28/01/2013), vụ án kéo dài gần 7 tháng, mang đến bao hệ lụy, đau xót cho người trong cuộc.
“Đây là là một vụ án khá phức tạp, có liên quan đến những người có thế lực ở tỉnh Quảng Bình. Sự phức tạp của vụ án không chỉ về nội dung mà khoảng cách địa lý, sự khác biệt về vùng miền và khả năng tài chính của khách hàng cũng là những vấn đề ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình tiến hành giải quyết vụ việc”, luật sư Tiến chia sẻ.
Hồi lại toàn bộ tình tiết trong vụ án, luật sư Hoàng Tiến nhận định: “Việc bắt oan chị Trần Thị Tiểu Minh của CQĐT được sự phê chuẩn của VKSND tỉnh Quảng Bình. Không biết đằng sau vụ việc này liệu có phải do trình độ, năng lực của cán bộ ở hai cơ quan cơ quan Công an và Viện kiểm sát chưa cao, chưa nhìn nhận, đánh giá về nội dung vụ án hay còn có những nguyên nhân khuất tất khác?.
“Có nhiều lý do dẫn đến sai lầm của CQĐT tỉnh Quảng Bình nhưng theo tôi, các cơ quan công tố chưa hiểu hết nội hàm của điều 135 BLHS quy định về tội “Cưỡng đoạt tài sản””.
“Một nguyên nhân khác cũng có thể xuất phát từ việc CQĐT chưa thật vô tư khách quan trong việc điều tra, khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Nhưng với người làm nghề luật sư, chúng tôi luôn tin sự thật chỉ có một. Tôi rất vui khi cùng các đồng nghiệp đã giúp chị Minh được giải oan, trả lại tự do, công bằng và danh dự”, luật sư Tiến xúc động.
Thành công của vụ án không chỉ giúp cho người bị oan được giải oan mà còn đề cao sự nghiêm minh của pháp luật, là bài học đắt giá cho những cán bộ điều tra, kiểm sát viên đã làm sai trong vụ án này. Đó là bài học cho sự cẩn thận, nghiêm minh, khách quan và vô tư của những người tiến hành tố tụng có thẩm quyền.
“Vụ án đã để lại nhiều bài học sâu sắc cho tôi! Cần phải cận trọng trong công tác nghiên cứu hồ sơ; thu thập, đánh giá chứng cứ một cách khách quan, toàn diện trên cơ sở những kiến thức pháp luật nội dung, làm nền tảng để có thể xác định rõ một người có phạm tội hay không?
Ngoài ra, cần phải thường xuyên trau dồi, bổ sung kiến thức về luật nội dung để có những kiến thức luật vững vàng, làm nền tảng cho hoạt động nghề nghiệp luật sư. Đồng thời phải nghiên cứu sâu các mâu thuẫn trong vụ án để đề ra phương hướng giải quyết, tiến hành thu thập tài liệu chứng cứ chính xác làm cơ sở bảo vệ cho thân chủ của mình trước các cơ quan tiến hành tố tụng”, luật sư Tiến khẳng định.
Theo CTTĐT Liên Đoàn luật sư Việt Nam
