Cuộc thi "Ký ức gia đình, thắp sáng tương lai" được tổ chức nhằm kỷ niệm ngày Gia đình Việt Nam 28/6/2011 và thực hiện chiến lược gia đình Việt Nam trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.
Cuộc thi đã thu hút hơn hơn hai ngàn câu chuyện chọn lọc về gia đình, về các mối quan hệ, những tình huống vui buồn trong cuộc sống. Đó là một miền thuộc về ký ức không dễ gì chia sẻ, hoặc bản thân người trong cuộc chưa từng có cơ hội để trải lòng. Những câu chuyện chan chứa tình cảm được người viết tái hiện với cả tấm lòng, cả những tâm tư vốn đã rất sâu lắng, được người trong cuộc giãi bày như một sự sẻ chia.
Phát biểu tại buổi lễ trao giải, Tiến sỹ Nguyễn Bá Thủy – Thứ trưởng Bộ Y tế kiêm Chủ tịch Hội KHGĐ Việt Nam cho biết: "Chúng ta đang đứng trước thời kỳ của sự phát triển, hội nhập, nhiều thời cơ đang được mở ra tạo đà cho sự phát triển toàn diện của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh xu thế mở cửa đã có không ít những tác động trên nhiều lĩnh vực trong đó có yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của mỗi gia đình. Nhiều mô hình gia đình hiện đại được phát huy hợp lý nhưng cũng có không ít các giá trị truyền thống đang bị đảo lộn, tình trạng ly hôn ngày càng gia tăng và có xu hướng tăng cao ở các cặp vợ chồng trẻ. Các tệ nạn xã hội liên tục nảy sinh ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống, sự phát triển của mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng.
Bởi vậy, việc phát hiện, gìn giữ tôn vinh cũng như phát huy những giá trị truyền thống, đạo lý của cha ông từ trong mỗi ký ức càng trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết, góp phần xây dựng mỗi gia đình ấm no, bình đẳng và hạnh phúc".
Mặc dù cuộc thi lần này không có giải nhất và giải đặc biệt, nhưng cuộc thi đã tạo được sức hút mạnh mẽ từ phía người tham dự ở nhiều thành phần, lứa tuổi. Các tác phẩm đoạt giải gồm 2 giải nhì: Người đàn bà gánh nắng, tác giả Như Bình và Những dấu lặng buồn của tác giả Hoàng Đặng Trà My. Ngoài ra, còn có 5 giải ba và 10 giải khuyến khích đã được ban tổ chức cuộc thi khen tặng.
Từ cuộc sống đời thường, người viết trở thành người dẫn chuyện, đưa bạn đọc vào thế giới của những ký ức thấm đẫm tình người. Với hình ảnh người đàn bà gánh nắng - một cô bé 13 tuổi gánh vác công việc của một người mẹ, khi mẹ qua đời: chăm sóc người bố đau ốm và bốn đứa em nheo nhóc. Nghỉ học, quang gánh lên vai, chị đi buôn đồng nát với bệnh đau dây thần kinh tọa trong mình, chắt chiu từng đồng cho gia đình, gửi lại tuổi thanh xuân, đạp xe khắp nơi để tìm thuốc chữa bệnh cho em. Ở cái tuổi “quá lứa” chị lấy người đàn ông bị động kinh, gia đình chồng chỉ thiếu mức “tấc đất cắm dùi không có”. Vậy mà chị đã khiến cho hàng xóm, gia đình hai bên nể phục vì không chỉ trang trải hết nợ nần cho nhà chồng mà còn gây dựng được một cơ ngơi khang trang bằng chính sự cần cù, chịu khó của người phụ nữ.
Đó là cô giáo viên tiểu học đầy bao dung, vị tha và tình yêu thương. Người chồng cô hết mực thương yêu cứ lần này, lần nữa chia tay gia đình để đi làm ăn mong đổi đời. 13 năm trời xa chồng, chị nuôi con ngoan, học giỏi, chăm sóc bố mẹ chồng đau yếu nhưng điều anh mang lại và “bù đắp” cho chị là sự phản bội triền miên. Hơn một thập kỷ tha hương cầu thực anh về nhà trong bộ dạng của kẻ thất bại song chị vẫn mở lòng yêu thương anh, cho anh một mái ấm gia đình đúng nghĩa. Chị “hị vọng vào điều kỳ lạ của tình yêu” và mong “sẽ có một “chuyện tình cổ tích hiện đại có hậu”.
Còn thật nhiều những bài viết cảm động về những kỷ niệm gia đình mà ai đọc cũng phải ngậm ngùi. Đó là những bữa cơm nhai sạn của gia đình trong thời kỳ đói kém. Đó là sự hắt hủi của họ hàng, làng xóm khi gia đình kiệt quệ...
Cuộc thi “Ký ức gia đình - Thắp sáng tương lai” năm 2011 đã khép lại, nhưng dư âm của những câu chuyện, những hoàn cảnh, thân phận khiến mỗi chúng ta phải trăn trở, nghĩ suy. “Ký ức”, như tên gọi của nó, là chuyện của những ngày xưa cũ, nhưng ý nghĩa nhân văn và bài học tình người của miền rất đẹp ấy sẽ là giá trị trường tồn cho cuộc sống hôm nay và mai sau.
Ngọc Trà
