Chiều 22/2, Tổng cục Môi trường có báo cáo về chất lượng không khí tại một số đô thị lớn trong nước 2 tháng đầu năm.
Theo Tổng cục Môi trường, trong 2 tháng đầu năm 2020, tiếp tục có những diễn biến xấu về chất lượng không khí ở một số đô thị khu vực miền Bắc và miền Nam, đặc biệt là tại thành phố Hà Nội. Số liệu quan trắc cho thấy, ô nhiễm không khí chủ yếu do bụi mịn PM2.5, các thông số còn lại (NO2, O3, CO, SO2) về cơ bản vẫn có giá trị đạt quy chuẩn cho phép tại QCVN 05:2013/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh (viết tắt là QCVN).
Tại một số đô thị khu vực miền Bắc (Việt Trì, Hà Nội, Hạ Long), giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 cao hơn các khu vực khác, trong đó Hà Nội có giá trị cao nhất.
Tại Hà Nội, giá trị quan trắc trung bình 24 giờ thông số PM2.5 tại các trạm quan trắc cho thấy, tháng 01/2020 có 09 ngày vượt giới hạn cho phép tại QCVN.
Tháng 2/2020 (từ ngày 1/2/2020 đến 20/2/2020) có 11 ngày vượt giới hạn cho phép tại QCVN.
Tại thành phố Hạ Long, giá trị quan trắc trung bình 24 giờ thông số PM2.5 tại trạm quan trắc thành phố Hạ Long trong thời gian 2 tháng đầu năm 2020 cho thấy có 4 ngày vượt quá giới hạn cho phép tại QCVN.
Tại các thành phố ở khu vực miền Trung (Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa), giá trị quan trắc trung bình 24 giờ thông số PM2.5 về cơ bản đạt QCVN cho phép.
Tại TP. Hồ Chí Minh, kết quả quan trắc ghi nhận một số ngày có giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 vượt giới hạn cho phép tại QCVN (ngày 6/1/2020 và 16/1/2020).
Diễn biến giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 từ 1/1/2020 đến 20/1/2020.
Đánh giá chất lượng không khí theo chỉ số AQI cho thấy, từ ngày 01/01/2020 đến ngày 20/02/2020 tại một số đô thị khu vực miền Bắc, số ngày trong tháng có chất lượng không khí ở mức trung bình và mức kém chiếm tỷ lệ khá cao.
Tại Hà Nội, chỉ có 7 ngày chất lượng không khí ở mức tốt (AQI<50), 6 ngày chất lượng không khí ở mức xấu (AQI>150), những ngày còn lại chất lượng không khí nằm ở mức từ trung bình đến kém.
Tại các đô thị khu vực miền Trung, chất lượng không khí phổ biến ở mức tốt và trung bình.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, số ngày có chất lượng không khí ở mức tốt chiếm 30%, ở mức trung bình chiếm 64% và ở mức kém chiếm 6%.
Diễn biến chỉ số AQI ngày từ 1/1/2020 đến 20/1/2020 tại một số thành phố.
Chất lượng không khí tại Hà Nội
Tại Hà Nội, trong 2 tháng đầu năm 2020, kết quả quan trắc cho thấy, có một số khoảng thời gian giá trị trung bình 24h thông số PM2.5 tăng rất cao (vượt từ 2 đến 3 lần giới hạn cho phép tại QCVN), như các ngày 1/1, 13/1, 14/1, 2/2 và 20/2.
Diễn biến giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 tại Hà Nội từ 1/1/2020 đến 20/2/2020.
Trong khoảng thời gian từ 23/1/2020 đến 29/1/2020 (đây là thời gian diễn ra tết âm lịch, lượng phương tiện tham gia giao thông rất ít, các hoạt động sản xuất, dịch vụ… cũng hạn chế), giá trị trung bình 24h thông số PM2.5 thấp hơn giới hạn QCVN cho phép nhiều lần, chất lượng không khí cơ bản ở mức tốt, chất lượng không khí có sự cải thiện đáng kể.
Trong khoảng thời gian gần đây (từ ngày 14/2/2020 đến 21/2/2020), kết quả quan trắc cho thấy, giá trị thông số PM2.5 có xu hướng liên tục tăng, đặc biệt trong ngày 20/2 và 21/2 giá trị PM2.5 rất cao. Giá trị trung bình 24h thông số PM2.5 ngày 20/2 vượt quá gần 3 lần giới hạn cho phép tại QCVN.
Giá trị trung bình 24h thông số PM2.5 tại Hà Nội từ 14/2/2020 đến 20/2/2020
Giá trị trung bình 1h thông số PM2.5 tại Hà Nội từ 14/2/2020 đến 21/2/2020.
Kết quả tính toán chỉ số AQI ngày tại các trạm tại Hà Nội từ 1/1/2020 đến 18/2/2020 cho thấy, có khoảng 50% số ngày có chất lượng không khí ở mức kém đến rất xấu (AQI>100), riêng ngày 13/01 là ngày chất lượng không khí kém nhất trong khoảng thời gian nêu trên (mức rất xấu ở đa số các trạm).
Diễn biến chỉ số AQI ngày tại các trạm tại Hà Nội từ ngày 1/1/2020 đến ngày 18/2/2020
Kết quả tính toán AQI giờ trong thời gian gần đây (từ ngày 18/02/2020 đến 21/02/2020) cho thấy, chất lượng không khí đang có xu hướng bị suy giảm, trong ngày 20/02 và 21/02, chỉ số AQI giờ ở mức rất xấu (AQI >200) ở nhiều trạm. Đặc biệt tại trạm Mỹ Đình, chất lượng không khí đã ở mức nguy hại vào 2h sáng ngày 21/02 (Biểu đồ 7). Chỉ khi thời tiết có sự thay đổi (có mưa hoặc tốc độ gió tăng, giảm tình trạng sương mù…) thì chất lượng không khí mới có thể cải thiện.
Diễn biến chỉ số AQI giờ tại các trạm tại Hà Nội từ ngày 14/2/2020 đến ngày 21/2/2020.
Từ kết quả trên, Tổng cục Môi trường đưa ra khuyến nghị, trong 2 tháng đầu năm 2020, môi trường không khí tại một số đô thị lớn của Việt Nam tiếp tục bị ô nhiễm bởi thông số bụi mịn PM2.5, tuy nhiên mức độ ô nhiễm ở các đô thị là có sự khác biệt.
Hà Nội vẫn tiếp tục là đô thị có giá trị thông số bụi PM2.5 cao nhất. Hà Nội cũng như một số đô thị khác ở khu vực miền Bắc nước ta vẫn đang trong thời gian ghi nhận nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí - trong đó có PM2.5 - cao nhất trong năm (từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau).
Tuy nhiên, thời điểm nghỉ Tết âm lịch, chất lượng không khí ở mức tốt.
Trong một vài ngày gần đây (từ ngày 18/2/2020 đến 21/2/2020), chất lượng không khí có xu hướng bị suy giảm, đồng nghĩa với mức độ ô nhiễm ngày càng tăng, người dân cần theo dõi thường xuyên các bản tin về chất lượng không khí, sử dụng khẩu trang chống bụi khi ra đường, khi ở nhà thì nên hạn chế mở cửa.
Hoàng Mai
