Diplomat ngày 16/6 đăng tải bình luận của tác giả Prashanth Parameswaran cho biết, tại hội nghị thượng đỉnh các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Trung Quốc ở Côn Minh tuần này, rõ ràng Trung Quốc một lần nữa đã tham gia vào việc ngăn cản việc phát hành tuyên bố chung của các nước ASEAN giống như họ đã từng làm ở Phnom Penh năm 2012.
Điều này có thể được xem như một sự thành công trong chiến lược "chia để trị" của Trung Quốc, trong đó lợi dụng các nước ASEAN nhỏ để phá hoại sự đoàn kết trong khối.
Hội nghị các ngoại trưởng ASEAN-Trung Quốc tại Côn Minh.
Tuy nhiên, dựa trên những gì mà Trung Quốc đã thể hiện trước cuộc họp cũng như khi nghiên cứu kỹ hơn về phản ứng của hiệp hội ASEAN và các nước thành viên trong các cuộc thảo luận riêng tư và trong các tuyên bố chung đã và không phát hành, Parameswaran nhận thấy rằng Bắc Kinh thực tế đã thất bại trong việc đạt được mục tiệu dự định của mình và số quốc gia ASEAN phản đối Trung Quốc tại thời điểm này đã tăng so với trước kia.
Theo các tuyên bố mà các quan chức Trung Quốc đưa ra trước cuộc họp, Bắc Kinh muốn ASEAN thừa nhận 3 khía cạnh theo quan điểm của mình gồm:
Thứ nhất, Trung Quốc và các nước ASEAN nên làm việc nhiều hơn để giải quyết các khác biệt trong vấn đề Biển Đông mà không cần sự can thiệp của bên ngoài, trong đó có phán quyết sắp tới của Tòa Trọng tài Thường trực (PAC).
Thứ hai, Trung Quốc muốn ASEAN thừa nhận rằng vấn đề Biển Đông đang gây ảnh hưởng tới quan hệ khá thành công và chuẩn bị kỷ niệm 25 năm của Bắc Kinh với một số quốc gia Đông Nam Á và các nước ASEAN không nên "thổi phồng" nó.
Xem thêm>>> Vì sao ASEAN rút tuyên bố chung về Biển Đông
Thứ ba, Biển Đông không phải là vấn đề giữa khối ASEAN và Trung Quốc, mà là vấn đề song phương giữa Bắc Kinh và lần lượt 4