Ảnh minh họa.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ chỉ rõ việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch 1/500 không căn cứ vào quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 đã được duyệt. Đây là tình trạng khá phổ biến ở các dự án đầu tư được thanh tra. Hậu quả là các dự án sau đầu tư đã góp phần phá vỡ quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết 1/2000.
Tình trạng tùy tiện này theo Thanh tra Chính phủ tạo ra cơ chế xin – cho, ảnh hưởng tới trật tự kỷ cương, quyền lợi của Nhà nước, dẫn đến chủ đầu tư được hưởng lợi vì không phải thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do những điều chỉnh về quy hoạch có lợi cho chủ đầu tư, gây thất thu ngân sách Nhà nước. Qua kiểm tra 9 dự án với số tiền là hơn 205,9 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ cho biết, vẫn còn nhiều dự án sai phạm về quy hoạch làm tăng diện tích sử dụng đất, thuê sai quy hoạch nhưng chưa xác định được phần diện tích tăng để thu tiền bổ sung về ngân sách.
Công tác quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng không được chú trọng. Việc thực hiện quy hoạch chi tiết được duyệt, quá trình triển khai thiếu kiểm tra đôn đốc. Các chủ đầu tư có dấu hiệu tự điều chỉnh quy hoạch, cơ quan thẩm quyền không tiến hành hậu kiểm để làm lợi cho chủ đầu tư và ảnh hưởng đến cộng đồng.
Thanh tra Chính phủ nêu rõ, trách nhiệm thuộc Thường trực UBND TP.Hà Nội, các Sở: Quy hoạch va Kiến trúc, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tài chính...
Bên cạnh đó, việc tính toán, phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất đối với dự án đầu tư khu nhà ở, khu đô thị không căn cứ theo quy định về phương pháp xác định giá đất và khung các loại giá đất. Hầu hết các dự án ở giai đoạn này liên ngành Hà Nội đã trình UBND TP khi xác định giá tiền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư, trong đó tổng chi phí phát triển dự án đã đưa vào một số khoản chi phí không đúng theo quy định của pháp luật như chi phí dự phòng, thuế VAT, chi phí GPMB… để giảm trừ dẫn đến chủ đầu tư được hưởng lợi về kinh tế trong khi ngân sách Nhà nước bị thất thu, ước tính khoảng trên 6.000 tỷ đồng.
Việc quản lý, sử dụng quỹ nhà ở, quỹ đất thu được từ các dự án đã biểu hiện sự buông lỏng quản lý, xảy ra nhiều sai phạm, bất cập. Đến thời điểm thanh tra, nhiều chủ đầu tư còn chưa nộp tiền vào ngân sách Nhà nước khi được UBND TP cho cơ chế nộp tiền thay vì nộp hiện vật (nhà đất), chưa thực hiện bàn giao diện tích quỹ nhà cho TP.
Việc lạm dụng chủ trương xây nhà ở xã hội để một số đơn vị đứng tên làm chủ đầu tư hưởng lợi không đúng quy định, đối tượng được mua nhà ở xã hội thực tế sử dụng với số lượng ít.
Thanh tra Chính phủ cho rằng, TP.Hà Nội trong việc sử dụng nguồn lực đã không tuân thủ quy định pháp luật, giải quyết tùy tiện với quỹ đất nộp thiếu là 168.013m2, quỹ nhà nộp thiếu là 6.626,9m2 và số tiền nộp thiếu là 388 triệu đồng.
Kết quả thanh tra một số dự án cho thấy, khi xác định các nghĩa vụ của chủ đầu tư phải thực hiện theo quy định, nhưng TP tính chưa đúng và chủ đầu tư chưa thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ với tổng số tiền là 611,2 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh, trách nhiệm này thuộc Thường trực UBND TP và các Sở Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Quy hoạch và Kiến trúc, TN&MT, Tài chính & Quỹ đầu tư phát triển TP, Cục thuế, chủ đầu tư dự án.
