Vụ 20 năm ròng rã "đòi công bằng": Cử tri khởi kiện ra tòa

Bức xúc vì các giải quyết lạ đời?!

Báo điện tử Người Đưa Tin từng đăng bài Đà Nẵng: Cử tri nghẹn ngào kể chuyện 20 năm ròng rã khiếu kiện. Nội dung bài viết thể hiện cử tri Phan Văn Kỉnh, trú tổ 28, phường Mân Thái, quận Sơn Trà, TP.Đà Nẵng trình bày với đoàn Đại biểu Quốc hội Đà Nẵng câu chuyện hơn 20 năm qua, ông ròng rã đi khiếu nại việc bị thu hồi đất vô lý. Những tâm sự nghẹn ngào về hành trình 20 năm “đòi lại công bằng” của ông nhận được sự quan tâm của cả hội trường.

Nội dung vụ việc tóm gọn như sau, từ năm 1975, cha và chú ông quản lý, canh tác thửa đất gọi là Tân Căn, tổ 28, phường Mân Thái. Thửa đất này được tập đoàn sản xuất nông nghiệp phường Mân Thái giao khoán sản lượng sản xuất nông nghiệp và định mức thuế theo Sổ thuế nông nghiệp gia đình số 108.

Việc phân chia ranh giới cụ thể như sau: Cha ông Kỉnh sử dụng 1 lô đất diện tích 373m², chú ông sử dụng 2 lô đất với diện tích 210m² và 99m². Trải qua hơn 15 năm sản xuất, năm 1990, cha ông Kỉnh đăng ký kê khai đất. Việc đăng ký kê khai này có xác nhận của UBND phường Mân Thái, tập đoàn sản xuất nông nghiệp phường Mân Thái ngày 28/8/1990, thể hiện trong Tờ khai diện tích canh tác ruộng đất của hộ.

Năm 1993, chú ông Kỉnh chuyển nhượng diện tích 210m² đất cho ông Nguyễn Hữu L. (trú địa phương) theo Giấy thỏa thuận chuyển quyền sử dụng đất ngày 20/11/1993. Tất cả các hoạt động chuyển nhượng này đều được sự xác nhận và đồng ý hợp pháp của các cơ quan có thẩm quyền theo quy định bấy giờ là Tổ trưởng tổ 28 phường Mân Thái, tập đoàn sản xuất nông nghiệp phường Mân Thái, UBND phường Mân Thái.

Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng đất, ông L. đã lấn chiếm sang phần đất cha ông Kỉnh với diện tích gần 110m². Các biên bản thể hiện, sự việc đã được UBND phường Mân Thái giải quyết với thông báo buộc ông L. phải tháo dỡ phần xây dựng trái phép.

Tuy nhiên, ông L. không chấp hành thông báo trên. Vụ việc tranh chấp được chuyển lên UBND TP.Đà Nẵng (cũ) thuộc tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng giải quyết. Sau đó không lâu, gia đình ông Kỉnh bất ngờ nhận được Quyết định 2273/QĐ-UB của UBND TP.Đà Nẵng (cũ) ban hành ngày 27/11/1996. Điều kỳ lạ, trong quyết định thay vì giải quyết việc đúng sai trong tranh chấp giữa các bên thì UBND TP.Đà Nẵng (cũ) lại thu hồi phần đất tranh chấp (110m²) lẫn phần đất còn lại trong lô đất 373m² nói trên của gia đình ông Kỉnh.

Quá bức xúc vì các xử lý lạ đời của UBND TP.Đà Nẵng (cũ), ông Kỉnh khiếu nại quyết định này, nhưng do sau đó Quảng Nam và Đà Nẵng chia tách tỉnh nên sự việc của ông bị gián đoạn. Từ đó, ròng rã hơn 20 năm trời, câu chuyện chưa có hồi kết.

Mong muốn làm sáng tỏ câu chuyện, trả lại công bằng cho bạn đọc cũng như kết thúc hành trình ròng rã ấy, báo điện Người Đưa Tin đã vào cuộc tìm hiểu. Qua nhiều bài viết trước đó, chúng tôi đã liên hệ với các cơ quan ban ngành TP.Đà Nẵng để tìm hiểu. Tựu chung lại, đến thời điểm hiện tại, ngoài Quyết định số 2273 năm 1996 thì văn bản cao nhất có liên quan là việc UBND TP.Đà Nẵng đã ban hành Quyết định 3875/QĐ-UBND năm 2016. Cả 2 quyết định cơ bản đều thể hiện nội dung thu hồi thửa đất của cử tri Kỉnh.

Tuy nhiên, không đồng ý với quyết định này ông Kỉnh đã khởi kiện ra TAND TP.Đà Nẵng. Dự kiến phiên tòa sẽ được mở vào ngày 24/7 tới đây.

Có một điều đặc biệt theo tài liệu mà chúng tôi thu được đó là trong khi ông Kỉnh có đầy đủ giấy tờ, chứng từ hợp lệ từ những năm 1975 trở đi, để minh chứng lô đất thuộc quyền sử dụng của gia đình mình thì UBND phường Mân Thái là cơ quan quản lý cấp cơ sở lại trả lời với TAND TP.Đà Nẵng (tại Văn bản 133/UBND do Chủ tịch UBND phường Mân Thái Nguyễn Lâm Hà ký) rằng phường không có thông tin về quỹ đất này. UBND phường Mân Thái thừa nhận diện tích lô đất trên được gia đình ông Kỉnh sản xuất hoa màu từ xưa đến nay.

Luật gia nói gì về 2 quyết định?

Luật sư Lê Cao, đoàn Luật sư TP.Đà Nẵng cho rằng, ông Kỉnh có quyền khởi kiện và yêu cầu tòa án hủy Quyết định 3875/QĐ-UBND, công nhận diện đất 373m² trên là của gia đình mình (theo diện thừa kế sử dụng từ cha) là hợp pháp. Theo luật sư Cao, Quyết định 3875 của UBND TP.Đà Nẵng với nội dung thu hồi lô đất là trái pháp luật bởi diện tích đất này có nguồn gốc rõ ràng, hợp pháp.

Còn chuyên gia pháp lý Trần Thị Hậu, công ty Luật FDVN Đà Nẵng thì nhận định, căn cứ theo quy định bấy giờ tại luật Đất đai 1987; Nghị định 30–HĐBT1989 về việc thi hành Luật Đất đai về hoạt động đăng ký đất đai thì gia đình ông Kỉnh hoàn toàn có quyền sử dụng hợp pháp đối với 373m² đất nông nghiệp tại tổ 28, phường Mân Thái.

Sau khi xem kỹ hồ sơ vụ việc và Quyết định QĐ 2273/QĐ-UB năm 1996, vị chuyên gia cho rằng, khi xảy ra tranh chấp, ông Kỉnh có quyền khởi kiện và được cơ quan Nhà nước bảo vệ hợp pháp chứ không phải là thu hồi đất một cách vô lý. Hơn nữa, thực tế, Quyết định QĐ 2273/QĐ-UB năm 1996 có thể khẳng định không phải là Quyết định thu hồi đất. Bởi không có căn cứ thu hồi theo quy định tại Điều 26 luật Đất đai 1993 cùng với đó là không theo trình tự, thủ tục khi thu hồi đất được quy định cụ thể tại Điều 28 Luật Đất đai 1993, không thông báo cho người đang sử dụng biết lý do thu hồi, thời gian, kế hoạch di chuyển, phương án đền bù thiệt hại.